Алдаспан

ЖАҢАӨЗЕН – жаңа өмір­ге ЖОЛДАМА!

Жаңаө­зенім, жар­шы­сын­дай жалғанның, 

Жаңаө­зенім, ар құсын­дай арманның.

Намысым боп басын қай­та көтерді,

Ала­шым­нан мұра болып қалған мұң.

Тап­тал­са да, қына­дай­ын қырылып,

Кеудесін­де бір өкініш, бір үміт.

Сан­сыз жыл­дар шала-жан­сар күй кешкен,

Рухы­ма күш құй­ыл­ды, тіріліп.

Тағ­ды­ры­ның мой­ны­на ілген азабын,

Қай­ран елім!

Қай­да көш­кен базарың?

… Жем ізде­ген жез қарғы­лы төбеттер,

Тору­да әлі, қаза­ғым­ның қазанын.

Жүре­гім­ді шабақтай­ды қайталай,

«Ұлып-ұлып, сосын жұр­тқа қай­та­ды ой».

Неси­е­ге нан ап жүр­ген халқымның,

Маң­дай­ы­нан кім сипай­ды, айта ғой?!

Өзе­гі­нен от көр­сем де өткеннің,

Жігерім­ді жарға жанып, көктермін.

…Оқ атыл­са, қалың елім – қазаққа,

Қателі­гі «ақы­лы асқан» бектердің.

Оу, бай­е­ке, бастай­тұғын күліп той,

Басы­ңы­зда бар ма, сірә, күдік­ті ой?!

Қаза­ғы­ма қар­сы аты­лған әрбір оқ – 

Рухы­ма аты­лған оқ.

Біліп қой!..

– Қуыс кеуде құны­стар­дан қол құрап,

Алда­нып­пыз.

Алыс қашты ол мұрат.

– Осы біз­де бәрі қым­бат, неліктен?

– Ар ғана арзан.

Кім­ге керек ол бірақ!..

Оғы­ңа да кеуде тосқан, қорғана,

Бауы­ры­ма жыр жаза­мын толғана.

Жаным бір­ге өздерің­мен, Жаңаөзен,

Жаңа өмір­ге сұрап жүр­ген жолдама!..

Алма ТҮСІПБЕКОВА

ЖАҢАӨЗЕН – АСТАНАСЫ НАМЫСТЫҢ!

Жаңаө­зенім, жұбат­пай­мын мен сені,

Батыр­ларға қор­лық еді мүсіркеу.

Меңіреу күш езгіле­ген еңсені

Сені оят­ты – тың­да­мау мен түсінбеу!

Тағы тұр­дың – қорқы­ныш жоқ өткенге,

Құр­сау мұз­ды ері­те­ді өрт-демің!

Шиыр-шиыр шыдам шек­ке жеткенде,

Шамы­рқа­на шешілетін серт пе едің?!

Сен жылай­сың әрбір күн­нен зәр ішіп,

Жұрт­тың жәйі сен­дік жастың себебі.

Ел тағ­ды­рын қолы­на алған қарысып, 

Билік неге қате­ле­се береді?!

Жаңаө­зенім, Батыр да өзің, бай да өзің,

Талай­лар­дың дор­ба­сы­на нан салған.

Мұңлық та сен – гүл жай­нап ед қай кезің,

Ішің­де өлді бүрін жар­май қан­ша арман?!

Қара алты­н­мен өлшен­бей­ді дәрежең,

Биыл емес, сен бұрын­нан Барыссың!

Мен білетін баты­стағы Жаңаөзен –

Аста­на­сы әділ­дік­тің, намыстың!

Гүлай ДӘУІТБАЙ

ОПЫҚ ЖЕП, оппаға түсіп ҚАЛМАЙЫҚ

• Жыл басталған тұста Маңғы­стау өлкесінің тыны­шы тағы кет­ті. Газ баға­сы­ның жой­да­сыз қым­бат­та­уы­на бай­ла­ны­сты өлке­міздің тұрғын­да­ры дүрк көтеріліп, көше­ге шығуда.

Әрине, жанар-жағар май қым­бат­та­са, басқа мұқтаж­дар­дың бәс-баға­сы да күрт көтеріліп кетері сөз­сіз. Онсыз да әле­умет­тік теңсіздік, үстін-үстін үсте­ле беретін қым­бат­шы­лық, ұзақ жыл­дарға созы­лған кене­суіз жемқор­лы­қтан туын­даған әділет­сіздік­тер мен індет­тен, жұт­тан титы­қтаған халы­қтың: «Өз бай­лы­ғы­мыз өзі­міз­ге неге әділ бөлін­бей­ді?!» деген талап-тілек­терін заң­сыздық сана­уға әсте бол­май­ды. Ата-Қазақ: «Бете­гесі күй­ме­се – бел шырайы бұзыл­мас; ете­не­ге тиме­се – ел шырайы бұзыл­мас!» – деп осын­дай­да айтқан. Сон­ды­қтан үкі­мет, құзыр­лы мини­стр­лік­тер мен әкім­шілік, арнайы меке­ме­лер ете­не­ге тимей тұрып, мәсе­лені әділ шешу­ге тиіс. Әртүр­лі алып-қашпа сөз­дер­ге арқау болып жатқан, жоға­ры­дағы әлдекім­дер­дің құр­сақ қамы үшін ғана жасалған көл­де­нең бөгет­тері бол­са, орны­на тез кел­тіріліп, заң бұзған­дар жау­а­пқа тар­ты­луға тиіс! 

Дана баба­мыз тағы да: «Аяу­лы көз­ге шөп тиер» деп тәм­сіл­де­ген. Ал біздің аяу­лы көзі­міз – Тәу­ел­сіздік! Осын­дай алақа­удан дүбілістер кезін­де ел-жұрт­тың көңіл ауа­нын өздерінің зыми­ян мақ­сат­та­ры­на пай­да­ла­нып қалуға тыры­са­тын, сол арқы­лы елді де, мем­ле­кет­ті де аранға жығуға ұмты­ла­тын дұшпан­дар бола­ты­нын ескер­ме­се бол­май­ды! Оны осы­дан он-ақ жыл бұрын көзі­міз көр­ді ғой… Ал уақыт та, тарих та біз­ге ондай қан­ды қателік­тер­ді қай­та-қай­та жаса­тып қой­ып, қарап отыр­май­ды. Құдай содан сақ­та­сын деңіз!..

Тағы да опық жеп, оппаға түсіп қал­мау үшін, ел басын­дағы аза­мат­тар­дан тез ара­да әділ шешім қабыл­дап, халы­қтың аблы­ққан жүре­гін орны­на түсір­ген­дері жөн екенін ескер­те­міз. Мұн­дай­да «көзім­нен «бір жерім» таса» деп бұғып қалуға әсте болмайды…

Светқа­ли НҰРЖАН

(Айт-Ман)

03.01.21 ж.