алдын алудың

6 АМАЛЫ

Қазақстан Республикасының премьер-министрі Әлихан Смайылов мырзаға

• Абай облысында болған және адам өліміне алып келген алапат өрт – бүкіл халқымыз үшін үлкен қайғылы оқиға болды. Қоғамды дүр сілкіндірді.

Президент Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев осы кезде Абай облысында халықтың ортасында болып, қаза тапқандардың туыстарымен кездесті және оларға жан-жақты көмек көрсетуді тапсырды. Бұл кездесудің өте ауыр жағдайда өткенін барлығымыз көрдік.

Президент Үкімет, уәкілетті министрліктер мен өңір әкімдігінің алдына міндеттер қойды, тиісті шешімдерді қабылдап, жағдайды толық бақылауға алды. Бас прокуратура қозғаған қылмыстық іс аясында жауапты лауазымды тұлғалардың іс-әрекетіне құқықтық баға беріліп, кінәлілердің барлығы заң бойынша жауапқа тартылатыны айтылды.

Өз кезегінде Парламент Мәжілісінің депутаттары Абай облысына барып, өрт сөндірушілермен және тұрғындармен кездесті, еріктілердің жұмыстарын ұйымдастыруға атсалысты. Шынын айту керек, жергілікті жерде орын алған жағдай азаматтық қорғау органдары, тиісті мемлекеттік органдар табиғи апаттарға дайын болмағанын тағы да көрсетті. Депутаттар Үкіметтің назарын орман шаруашылығындағы өртке қарсы және құтқару қызметіндегі жүйелі проблемаларға аударып, бірнеше депутаттық сауалдар жолдаған болатын.

Бірақ іс жүзінде мәселелер толық шешілмеген. Мұндай салғырттықтың орны толмас ауыр қайғыға алып келетінін өмір көрсетіп отыр. Мемлекет басшысы төтенше жағдайлар жөніндегі жедел штабтың отырысында былтыр Қостанай облысында болған өрттен қорытынды шығарылмағанын, берілген тапсырмалар сапасыз орындалғанын қатаң сынға алды.

Осыған байланысты болашақта төтенше жағдайлардың алдын алу үшін жүйелі шаралар қабылдау қажет деп санаймыз. Атап айтқанда:

Бірінші. Орман және дала өрттерін уақтылы анықтау және олардың алдын алу жөнінде нақты жұмыс істейтін іс-қимыл алгоритмін әзірлеу қажет.

Себебі осы жолы тиісті мемлекеттік органдар арасында үйлестірілген жұмыстың болмауына байланысты қауіпті қатерді уақтылы болжау және алдын алу мүмкін болмады.

Өрт ошағы туралы алғашқы деректер 8 маусым сағат 11:23-те ғарыш аппараттарынан алынып, 8 маусым сағат 13.20-да Төтенше жағдайлар министрлігінің мәліметтер базасына берілсе де, қауіп деңгейі лайықты бағаланбады.

Екінші. Өртті жоғары дәлдікпен анықтайтын заманауи технологияларды қолдану аясын кеңейту:

– орман алқаптары мониторингінің қолданыстағы ақпараттық жүйелерін дұрыс әрі барлық жерде пайдалануды қамтамасыз ету;

– өрт ошақтарын анықтаудың қосымша жерүсті жүйелерін орнату;

– жерді зондтайтын Қазақстан спутниктерін жоғары дәлдігі бар жылу датчиктерімен жарақтандыру;

– табиғи апаттар жағдайында тиісті қызметтерді фото және бейне-түсіру мүмкіндіктері бар дрондармен жабдықтау қажет.

Үшінші. Орман шаруашылықтары, резерваттарды басқару орталықтары орналасқан ауылдық елді мекендерде сапалы инфрақұрылым болуға тиіс. Оларды байланыс жүйесімен және жылдам интернетпен, сапалы жолдармен қамтамасыз ету керек.

Төртінші. Орман саласының мамандарын даярлау және қолдау, орман шаруашылықтарының материалдық-техникалық базасын нығайту өте маңызды.

«Семей орманы» орман табиғи резерватының балансында 363 техника бар. Онда неліктен адамдар өртті сөндіруге жеке көліктерімен барған? Техниканың жай-күйі қандай? Тіпті қажетті техника бар ма? Сондықтан орман шаруашылықтарының материалдық-техникалық базасын жаңартып, өртке қарсы арнайы техникамен толық жабдықтау қажет.

Сондай-ақ резерват жанында табиғи апаттармен күресуге арналған арнайы бөлімше болуға тиіс және оны барлық қажетті жабдықтармен, соның ішінде орман қорының жай-күйін бақылауға арналған дрондармен жарақтандыру керек.

Орман шаруашылығы қызметкерлерін әлеуметтік қолдау шараларын күшейтіп, олардың жалақысын үнемі арттырып отырған жөн. Сондай-ақ қызметкерлерді арнайы киіммен және жабдықтармен қамтамасыз ету қажет.

Бесінші. Төтенше жағдайлар министрлігінің жеке құрамының санын көбейту, өртке қарсы арнайы техникамен және жүріп өту мүмкіндігі жоғары техникамен жарақтандыру, азаматтық қорғау қызметкерлерін әлеуметтік қамсыздандыру мәселелерін шешу (бұл тұрғын үй мәселесі және коммуналдық қызметтер үшін өтемақы), сондай-ақ «Қазавиақұтқару» АҚ авиапаркін жаңарту және ұлғайту керек.

Алтыншы. Бұл мәселелер кезек күттірмейді, шұғыл шешімдерді қажет етеді.

Сондықтан Үкіметке ведомствоаралық жұмыс тобын құрып, орман шаруашылығы саласындағы және өртке қарсы қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі мәселелерді толық қаржыландыру және заңнаманы, оның ішінде мемлекеттік сатып алу заңына өзгерістер енгізу мәселесін қайта қарау керек. Бұл жұмысқа депутаттар да қатысуы қажет.

Нұртай СӘБИЛАНОВ, Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты

 

«АГРО» УНИВЕР

талан-таражаға түскен

МҮЛКІН ІЗДЕЙДІ

Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры Берік Асылов мырзаға       

• «Aманат» партиясы еліміздегі заңсыз иеленген активтерді қайтару мәселесіне ерекше назар аударады.

Жақында Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университетінің бір топ оқытушы-ғалымдары «Aманат» партиясына университеттен заңсыз шыққан активтерді оқу орнына қайтару жөнінде жүгінді.

Университет ұжымы басқа меншік иелеріне заңсыз өткен активтер тізімімен таныстырды. Бұл тізімде – 3 студенттік жатақхана (1000 төсек-орынға), 5 оқу-зертханалық корпус (18828,5 ш.м), әкімшілік-шаруашылық ғимараттар және өзге де жылжымайтын мүлік объектілері (700 ш.м), университет ғимараттарына іргелес жер учаскелері (шамамен 5 га), университеттің Алматы облысының Талғар және Еңбекшіқазақ аудандарында орналасқан оқу-тәжірибелік шаруашылықтарындағы жер учаскелері (12 га) бар.

2006–2007 жылдары «Ирида Инвест» ЖШС Оқу-спорт кешені және іргелес жер учаскелері бар стадионды, оқу және әкімшілік ғимараттарды, аяқталмаған құрылыс объектісін және Абай, 28 мекенжайы бойынша жер учаскесін, сондай-ақ Абай, 8 мекенжайы бойынша жер учаскесі бар Әкімшілік-шаруашылық ғимараттарды меншікке алды. Стадион маңындағы учаскелердің бірінде «Exclusive DUET» тұрғын үй кешені пайда болды.

Сондай-ақ кездесу барысында ЖОО басшылығы университет аумағында «РАМС-Қазақстан» ЖШС көппәтерлі тұрғын үй сала бастағанын, алайда жақын маңдағы үйлер тұрғындарының, оқытушылар мен студенттердің талабы бойынша құрылыстың 2021 жылы тоқтатылғанын хабарлады.

Анықтама: «Ирида Инвест» ЖШС құрылтайшылар арқылы «РАМС-Қазақстан» ЖШС-мен байланысты. Біріншісі тұрғын емес ғимараттар салуға маманданған және 2015 жылдан бастап шамамен 11,4 млн теңге салық төлеген. Оған активтерді беру кезеңінде компанияның тең құрылтайшысы белгілі «Базис-А» ЖШС құрылыс корпорациясы болды. 2017 жылы ол құрылтайшылар құрамынан шықты, қазір «Ирида Инвест» ЖШС иесі және басшысы Баимбетова Динара Алматқызы болып табылады. Ол – бірқатар басқа құрылыс фирмаларының басшысы және құрылтайшысы, сондай-ақ «РАМС-Қазақстан» ЖШС құрылыс компаниясының тең иесі Баимбетов Алмат Олжабайұлының қызы. Агрономия факультетінің студенттік жатақханасы – ЖОО мәліметтері бойынша, тұрғын үйге айналдырылды және оны кейбір «жеке тұлғалар» жекешелендірді. Қазір үйдің бір бөлігін «IBIS» қонақ үйі алып жатыр, сонымен қатар бірінші қабатта барлар мен караоке орналасқан.

«Зооинженерия» факультетінің студенттік жатақханасы – ортақ үлестік меншікте, жер пайдаланушы бойынша деректер жоқ, нысаналы мақсаты – «фермерлерді даярлау орталығы». Сондықтан мекенжайы «ХЗ» мейрамханасы («жақсы мекеме»).

«Зооинженерия» және «Ветеринария» факультеттерінің оқу-зертханалық корпустары болған алты қабатты әкімшілік ғимаратта «CONCORD» бизнес орталығы орналасқан.

Бұрынғы «Ауыл шаруашылығын механикаландыру» факультетінің оқу корпусының бір бөлігі – 2001 жылғы маусымда «ҚР Үстел теннисі федерациясы» ҚБ меншігіне берілді (мемлекеттік меншікті сатып алу-сатудың №1963 шарты бойынша). Содан кейін Үстел теннисі федерациясын Сергей Рыжков басқарды, ал қазір Тимур Құлыбаевтың серіктесі Данияр Әбілғазин басқарады.

«Зооинженерия» факультетінің студенттік жатақханасының бір бөлігінде – «Қайнар» академиясы мен гүл базары орналасқан.

Бұрынғы «Ауыл шаруашылығын электрлендіру» факультетінің оқу ғимараты 2001 жылы Халықаралық бизнес университетіне сатылды (мемлекеттік меншікті сатып алу-сату №2032 келісімшарт бойынша).

Ұжым өкілдері Активтерді сату немесе оларды сенімгерлік басқаруға беру туралы барлық шешімдер ректор Т.И. Есполовтың (2001 жылдан 2022 жылға дейін) және Алматы қаласының бұрынғы әкімі И.Н. Тасмағамбетовтың (2004 жылдан 2008 жылға дейін) тұсында қабылданды деп айтады.

Ерлан САЙЫРОВ, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты

ЖЕТІ ЖЫЛҒА

созылған жол құрылысы

ҚАШАН БІТЕДІ?

ҚР премьер-министрінің бірінші орынбасары Роман Скляр мырзаға

• «Қалбатау – Майқапшағай» бағыты бойынша 415 шақырымдық жол бүгінгі күні Абай облысы бойынша 197 шақырым, Шығыс Қазақстан облысында 218 шақырымды құрайды. Бұл жол Қытай Халық Республикасының қаржыландыруымен салынуда.

Жұмыс 2016 жылдың шілде айынан 2024 жылдың қарашасына дейін аяқталуы керек еді. Бірақ осы жеті жылдың ішінде бар салынғаны 156 шақырым ғана. Ол Майқапшағайдан Ақ мектепке дейінгі ара қашықтық, оның өзі де үзік-үзік, тек биылғы жылы ғана толығымен аяқталуы тиіс. Бұл аталған бес лотты Қытайдың «Синь-Синь» компаниясы салуда. Абай облысының Көкпекті, Ақсуат аудандары, Шығыс Қазақстанның Тарбағатай, Зайсан, Марқакөл аудандары ешқайда не ауруханаға, не тауар тасымалына қатынаса алмай отыр.

Бүгінде «Майқапшағай» кедені жұмыс істеп тұр, транзиттік жүк тасымалдаушылар апталап осы жолдың бойында қиындық көруде. Өзіміздің халықты айтпағанда, шетел жүргізушілерінің біздің еліміз туралы не ойлайтыны белгілі.

Сонымен қатар «Өскемен – Алтай – Рахман қайнары» жолы, айтылған шекаралық аймақтарға айналып өтетін жол құрылысы да, сақалды құрылысқа айналды.

Бұл құрылысқа да қаржыландыру қарастырылмаған.

«Aманат» партиясының сайлауалды бағдарламасында шекаралық аудандарды басым дамыту мәселесі ерекше көрсетілген. Аталған жол құрылыстары – шекаралық аудандардың инфрақұрылымы болып табылады.

Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, мына сұрақтарға жауап беруіңізді сұраймын:

1. «Қалбатау – Майқапшағай» автомобиль жолын қайта жаңарту және «Талдықорған – Қалбатау – Өскемен» автомобиль жолын қайта жаңарту нысандарын толыққанды аяқтау үшін, Үкімет қандай шаралар қолдануда?
2. Аталған нысандар нақты қашан аяқталады деп жоспарлануда?
3. «Өскемен – Алтай – Рахман қайнары» жолын қаржыландыру қашан басталады?

Ұлықбек ТҰМАШИНОВ,

ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты,

«Aманат» фракциясының мүшесі