• 22 қыркүйекте Ақтөбе қаласында рұқсат етілген бір адамдық пикетке шыққан құқық қорғаушы Әлима Әбдірова мен Ольга Климонованы полиция ұстап әкетті.

– Бізді Зауыт полиция бөліміне әкетіп барады. Мен рұқсат етілген пикет екенін айтып, қорғанбақ болғанмын. Қала әкімінің қаулысын да көрсеттім. Сөзіме ешкім құлақ аспады. Полиция қызметкерлері сағат 12-ге таман көлікке күштеп салып әкетті. Бір инспектор «погонымды жұлып алдың» деп жала жауып отыр, – деді «Азаттыққа» полиция көлігінде кетіп бара жатып хабарласқан Әлима Әбдірова.

Әбдірова 21-23 қыркүйекке әкімдіктен бір адамдық пикет ұйымдастыруға рұқсат алған. 21 қыркүйектегі пикетте ол президенттіктен кетсе де, билікке ықпалын сақтап қалған экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевқа санкция салуды Еуропа одағынан сұраған.

Ақтөбе қалалық ішкі саясат бөлімі бір адамдық пикет өткізу үшін Әбдіроваға рұқсат берілгенін растады. Бірақ құқық қорғаушының ұсталғанынан бейхабар. Ақтөбе әкімдігінің қызметкерлері «Азаттыққа» «бүгінгі пикеттің кезекшілігі облыстық ішкі саясат бөлімінде» деп жауап берді. Ал Ақтөбе облыстық ішкі саясат басқармасының басшысы Айбек Көпенов құқық қорғаушы Әбдірованың ұсталғанын растады.

– Әлима Әбдірова тақырыптан ауытқып кеткендіктен, 21-22 қыркүйекте ескерту жасалды. Бірақ құлақ аспағандықтан, полиция шара қолданған, – деді Айбек Көпенов.

Әбдірова «Азаттыққа» 21 қыркүйек күні берген сұхбатында облыс әкімдігінен «хабарлама форматын бұздың» деп хабарласқанын, өзін кез келген уақытта полиция ұстап әкетуі мүмкін екенін айтқан еді. Ол «хабарлама форматын бұздым», «тақырыптан ауытқыдым» деп санамайды.

Айтуынша, қала әкімдігіне жолдаған хабарламада пикет мақсатын «Қазақстанда адам құқықтарының бұзылуы, санкция талап ету» деп қысқаша көрсеткен. Ал пикетке алып шыққан плакатына «Соттар мен Назарбаевқа санкция салуды талап етемін» деп бірінші президенттің фамилиясын жазған. Адам құқығы бұзылған жағдайда санкция лауазымды тұлғаға салынатыны айдан анық. Біздің жағдайды елді отыз жылға жуық басқарған Назарбаевқа санкция салу керектігі айтпаса да түсінікті емес пе? – дейді Әбдірова.

Әбдірова 16-18 қыркүйекте де рұқсат етілген пикет өткізіп, Еуроодақтан Қазақстанның экс-президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа санкция салуды сұраған еді.

Әбдірованың пикеттерін видео-фотоға түсіріп жүрген құқық қорғаушы Ольга Климонова «Азаттыққа» әкімдіктен бір адамдық пикетке рұқсат ала алмай жүргенін айтқан.

– Жаз бойы пикет өткізетінімді хабарлап, қала әкімдігіне жүз шақты хат жолдадым. Пикетке рұқсат бермей қойды. Өйткені соңғы рет рұқсат етілген пикетке шыққанымда, қолымда «Шал, кет!» деген жазуы бар плакат болды. Осыдан кейін әкімдіктен ылғи бір сарынды жауап алып жүрмін. Яғни, менің Қазақстан азаматы ретінде бейбіт митингіге шығуға құқығым жоқ, – деген еді Ольга Климонова.

Ақтөбелік құқық қорғаушылар Әлима Әбдірова мен Ольга Климонова бұған дейінгі пикеттерінде де Еуропа одағынан Назарбаевқа санкция салуды талап еткен. Былтыр қыркүйек айында олар Ақтөбедегі қала әкімдігіне барып, «құқық қорғаушылар мен олардың отбасы мүшелеріне жүйелі түрде қысым жасайтын» билікке наразылық білдірген.

ЖАҢАӨЗЕНДЕ – ЖАППАЙ ҚАМАУ

Маңғыстау облысы Жаңаөзен қаласында «бейбіт жиын өткізу тәртібін бұзғаны үшін» бірнеше белсенді әкімшілік қамауға алынды. Олардың көбі тамыздың соңында қалада өткен мәжбүрлі вакцинаға қарсы акцияға қатысқан.

Сот шешіміне сәйкес:

• Мұратбай Жұмағалиев, Әкімшілік кодекстің 488-бабы, 11-бөлігі бойынша айыпталған – 20 тәулікке қамалған;
• Жаңбыр Ерғазиев, Әкімшілік кодекстің 488-бабы, 11-бөлігі бойынша айыпталған – 20 тәулікке қамалған;
• Ғазиз Махамбетов, Әкімшілік кодекстің 488-бабы, 6-бөлігі бойынша айыпталған – 5 тәулікке қамалған;
• Серік Тілеубаев, Әкімшілік кодекстің 488-бабы, 6-бөлігі бойынша айыпталған – 5 тәулікке қамалған;
• Бақтығали Сәбиев, Әкімшілік кодекстің 667-бабы, 1-бөлігі бойынша айыпталған – 4 тәулікке қамалған;
• Келбет Нұрбаев, Әкімшілік кодекстің 488-бабы, 6-бөлігі бойынша айыпталған – 5 тәулікке қамалған;

Белсенділердің барлығына сот шешімі 19 қыркүйек күні шыққан.

Еске салсақ, 30 тамызда Жаңаөзенде бір топ белсенді мен қала тұрғындары коронавирус вакцинасын мәжбүрлеп салдыруға қарсылық акциясын өткізген еді. «Вакцинаны мүлдем салдырмаймыз демейміз. Бірақ мәжбүрлемесін, әркім өз еркімен салдырсын», – деген еді сол кезде белсенді Мұратбай Жұмағалиев.

Azattyq.org

Референдум өткізуге БАСТАМА КӨТЕРІЛДІ

Белгілі мемлекет және қоғам қайтаркері Балташ Тұрсымбаев «ДАТ» газетінің өткен нөмеріне берген сұхбатында Ресейдің Қазақстанда АЭС салуына, мемлекетті басқарудың цифрлы жүйесін Ресейге беруге және Парламенттің интернетті шектеу туралы қабылдап жатқан заңы туралы халықтың пікірін білу мақсатында референдум өткізу керек деген бастамасы қоғамда қызу талқылануда.

Сейсенбі күні «Ел мен Жер» қозғалысының кеңсесінде осы және тағы басқа мәселелер жөнінде жиын өтті. Оған алматылық қоғам белсенділерімен бірге Алматы облысы мен Шымкент, Тараз қалаларының ұлтшыл-патриот азаматтары қатысып, өз ойларымен бөлісті. Жиында жоғарыда айтылған және басқа да сұрақтар жөнінде референдум өткізуге қоғамдық бастама көтеру туралы шешім қабылданды.

Бүкілхалықтық референдумды биліктен талап ету кампаниясын ұйымдастырып, оны басқару жөніндегі комиссияның төрағалығына «ДАТ» газетінің бас оқырманы, қоғам қайраткері Ермұрат Бапи, оның орынбасары болып белгілі режиссер, қоғам белсендісі Еркін Рақышев сайланды. Жақын күндері бастамашыл топ референдум өткізу жайлы қажет құжаттар мен сұрақтарды даярлап, үкімет пен көпшілікке ұсынатын болады.

Айсұлу ОСПАН

Көңіл айту

«ДАТ» медиа-жобасының редакциялық ұжымы Қазақстанның Халық жазушысы, Қырғызстанның Халық ақыны, көптеген халықаралық сыйлықтардың лауреаты Мұхтар Шахановқа ұлы РАУАННЫҢ мезгілсіз қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады. Бекем болыңыз, қадірменді Мұқа!