ҰРЛАНҒАН БАЙЛЫҚ ХАЛЫҚҚА ҚАЙТА МА?

• «Заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру тура­лы» Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Заңы (Жоба).

• Заң Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да да, оның шегі­нен тыс жер­лер­де де заң­сыз жол­мен алы­нған, шыға­ры­лған актив­тер­ді аны­қта­уға және олар­ды мем­ле­кет­ке қай­та­руға бай­ла­ны­сты қоғам­дық қаты­на­стар­ды реттейді.

1‑тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1‑бап. Осы Заң­да пай­да­ла­ны­ла­тын негiз­гi ұғымдар

Осы Заң­ның мақ­сат­та­ры үшін мына­дай негіз­гі ұғым­дар пайдаланылады:

1) актив­тер – Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сын­да және одан тыс жер­лер­де орна­ласқан, жоға­ры­да көр­сетіл­ген мүлік­тен алы­нған (алы­на­тын) кез кел­ген мүлік­тік игілік­тер мен құқы­қтар­ды қоса алған­да мүлік­тік игілік­тер мен құқы­қтар (мүлік);

2) актив­ті бақы­лау – актив­ті кез кел­ген тәсіл­мен тіке­лей неме­се жана­ма басқа­ру мүм­кін­ді­гі және (неме­се) актив­тің заң жүзiн­де­гi тағ­ды­рын кез кел­ген тәсіл­мен айқын­дау мүм­кін­ді­гі, оның ішін­де жана­ма түр­де және кез кел­ген негіз­де бір неме­се бір­не­ше тұлға­лар мен ұйым­дар арқы­лы (актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган не сот қараған күн­ге, сол сияқты өткен кез кел­ген күнге);

3) адал алушы – осы Заң­ның 2‑бабында көр­сетіл­ген тұлға­лар­мен үле­стес емес, мүлік­ті өте­улі және нары­қтық шар­ттар­да алған, бұл рет­те мүлік­тің заң­сыз алы­нған актив­тер­ге жата­ты­нын бiл­ме­ген неме­се бiлу­ге тиiс емес тұлға;

4) адал несие беру­шi – осы Заң­ның 2‑бабында көр­сетіл­ген тұлға­лар­мен үле­стес емес, аталған тұлға­лар­мен жасалған мәміле­лер­ден туын­даған, олар­дың мүл­кі­мен қам­та­ма­сыз етіл­ген мүлік­тік талап ету құқы­қта­ры бар тұлға, оның ішін­де заем беру­шiлер, сон­дай-ақ жалға алушылар;

5) заң­сыз алы­нған (алы­на­тын) актив­тер – сот олар­ды осы Заң­да көз­дел­ген негіз­дер бой­ын­ша, негіз­сіз бай­лық (түсініксіз тек­ті актив­тер), қыл­мыстық шығу тегі бар неме­се қыл­мыстық әре­кет­ке бай­ла­ны­сты актив­тер деп тануы­на бай­ла­ны­сты мем­ле­кет­ке қай­та­руға жата­тын активтер;

6) актив­тер­ді өзгер­ту – актив­ті, оның ныса­нын неме­се түрін мате­ри­ал­дық, қар­жы­лық неме­се заң­дық түр­лен­дірудің неме­се өзгер­тудің кез кел­ген ныса­ны, осын­дай түр­лен­ді­ру, түр­лен­ді­ру не қосу тәсіліне қара­ма­стан, актив­ті басқа актив­ке іші­на­ра неме­се толық қосу, оның ішін­де валю­та­ны, валю­та­лық құн­ды­лы­қтар­ды, баға­лы қағаз­дар­ды неме­се өзге де қар­жы құрал­да­рын бір түр­ден екін­ші түр­ге ауы­сты­ру, баға­лы қағаз­дар­ды ауы­сты­ру неме­се өзге де қар­жы құрал­да­рын қаты­су үлесіне ауы­сты­ру, өзге актив­тер­ді актив­тер­дің басқа түр­леріне ауы­сты­ру, актив­ті өзге актив­ке алма­сты­ру, ақша­лай сома­ны төле­у­ге неме­се өзге де қар­сы ұсы­нуға алма­су үшін актив­ті сату және өз бағы­ты бой­ын­ша ұқсас өзге де әрекеттер;

7) негіз­сіз бай­лық (түсініксіз тек­ті актив­тер) – құны заң­ды кірістер­дің мөл­шеріне не осын­дай актив­тер­ді алуға арналған шығы­стар­ды жабу­дың өзге де заң­ды көз­деріне сәй­кес кел­мей­тін тұлға­ның активтері;

8) тізілім – мен­ші­гін­де, иелі­гін­де неме­се бақы­ла­у­ын­да олар­ды алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын рас­та­уға жата­тын актив­тері бар (болған) неме­се болжам­ды түр­де бар (болған) жеке және заң­ды тұлға­лар­дың (тұлға­лар топ­та­ры­ның) тізімі;

9) актив­тің номи­нал­ды иесі – актив­тің мен­шік иесінің (иесінің, пай­да­ла­ну­шы­ның) құқы­қта­рын өзге тұлға­ның мүд­десі үшін және (неме­се) оның тап­сыр­ма­сы бой­ын­ша жүзе­ге асы­ра­тын тұлға;

10) актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган – Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Бас про­ку­ра­ту­ра­сы­ның актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі ведомствосы;

11) жау­ап­ты мем­ле­кет­тік лау­а­зым­ды атқа­ра­тын (атқарған) адам – мем­ле­кет­тік функ­ци­я­лар­ды және мем­ле­кет­тік орган­дар­дың өкілет­тік­терін орын­дау үшін Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Кон­сти­ту­ци­я­сын­да, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның кон­сти­ту­ци­я­лық және өзге де заң­да­рын­да бел­гі­лен­ген лау­а­зым­ды, оның ішін­де Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Пар­ла­мен­тінің депу­та­ты, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Кон­сти­ту­ци­я­лық соты­ның судья­сы, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның бұры­нғы Кон­сти­ту­ци­я­лық кеңесінің мүше­сі, судья, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сын­дағы Адам құқы­қта­ры жөнін­де­гі уәкіл­дің лау­а­зы­мын атқа­ра­тын (атқарған) адам, сол сияқты Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның мем­ле­кет­тік қыз­мет тура­лы заң­на­ма­сы­на сәй­кес мем­ле­кет­тік сая­си лау­а­зым­ды не «А» кор­пу­сы­ның мем­ле­кет­тік әкім­шілік лау­а­зы­мын атқа­ра­тын (бұрын атқарған) адам;

Осы Заң­ның мақ­сат­та­ры үшін жау­ап­ты мем­ле­кет­тік лау­а­зым­ды атқа­ра­тын (бұрын атқарған) адам­дарға осы тар­мақ­ша­ның бірін­ші абза­цын­да сана­ма­ланған лау­а­зым­ды және өзге де адам­дар­ды уақыт­ша алма­сты­ра­тын (бұрын уақыт­ша алма­сты­рған) адам­дар да жатады;

12) туы­стық қаты­на­ста­ры бар адам­дар – ата-ана­лар (ата-ана­сы), бала­лар және олар­дың жұбай­ла­ры, бала асы­рап алушы­лар және олар­дың жұбай­ла­ры, асы­рап алы­нған­дар (асы­рап алы­нған) және олар­дың жұбай­ла­ры, ата-ана­сы бір және ата-ана­сы бөлек аға­лы-інілер мен апа­лы-сіңлілер (аға-қарын­дастар) және олар­дың жұбай­ла­ры, ата, әже, неме­ре­лер, шөбе­ре­лер және олар­дың жұбайлары;

13) әле­умет­тік жоба­лар – ден­са­улық сақтау, білім беру, халы­қтың әле­умет­тік қорғал­маған топ­та­рын, мүге­дек­тер­ді, жетім бала­лар­ды, ауыл жаста­рын, жұмыс­сыздар­ды, ауыл­дық жер­лер мен моноқа­ла­лар тұрғын­да­ры­ның мұқта­жы үшін ком­му­нал­дық және әле­умет­тік-мәде­ни инфрақұры­лым объ­ек­тілерін қол­дау сала­сын­дағы жоба­лар және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті айқын­дай­тын өзге де бағдарламалар;

14) эко­но­ми­ка­лық жоба­лар – Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті айқын­дай­тын, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы эко­но­ми­ка­сы­ның орны­қты даму мақ­сат­та­рын қам­та­ма­сыз ету­ге бағыт­талған жобалар;

15) үсте­ме кірістер – әкім­шілік-билік ресур­ста­рын (бай­ла­ны­стар­ды, ықпал­ды) пай­да­ла­ну нәти­же­сін­де алы­нған кірістер.

2‑бап. Осы Заң­ның қол­да­ны­лу саласы

1. Осы Заң Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да жеке тұлға­ларға – Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы аза­мат­та­ры­на, «Аста­на» халы­қа­ра­лық қар­жы орта­лы­ғы­ның аумағын қоса алған­да, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да тір­кел­ген шетел­дік­тер­ге және аза­мат­ты­ғы жоқ адам­дарға, заң­ды тұлға­ларға, олар­дың меке­ме (тір­кеу) еліне қара­ма­стан, мен­ші­гін­де, пай­да­ла­нуын­да Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­дағы актив­тер не Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­нан тыс жер­лер­де­гі Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сын­да заң­сыз алы­нған қара­жатқа (табыст­арға) алы­нған актив­тер иелі­гін­де неме­се олар­дың бақы­ла­у­ын­да (болған) не болжам­ды түр­де бар (болған) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­нан тыс жер­лер­де тір­кел­ген заң­ды тұлға­лар­дың, сол сияқты заң­ды тұлға құр­май­тын шетел­дік құры­лым­дарға қаты­сты қолданылады.

2. Осы Заң Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аза­мат­та­ры­на қаты­сты олар­дың орна­ласқан жеріне және олар­дың мен­ші­гін­де, иеле­нуін­де неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да актив­тер­дің бақы­ла­у­ын­да болуы­на (бол­мауы­на) қара­ма­стан қолданылады.

3. Осы Заң шетел­дік­тер мен аза­мат­ты­ғы жоқ адам­дарға қаты­сты, егер мұн­дай адам­дар бұрын Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да тұрақты тұрған не Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның салық рези­дент­тері болып табы­лған жағ­дай­да, олар­дың орна­ласқан жеріне және олар­дың мен­ші­гін­де, иеле­нуін­де неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да актив­тер­дің бақы­ла­у­ын­да болуы­на (бол­мауы­на) қара­ма­стан қолданылады.

Осы тар­мақтың бірін­ші абза­цы аталған тұлға­лар­дың олар неме­се олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да тұрақты тұрған не Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның салық рези­дент­ті­гі кезеңін­де заң­сыз алған актив­теріне қаты­сты қолданылады.

4. Осы Заң осы бап­тың 3‑тармағының бірін­ші абза­цын­да көр­сетіл­ген адам­дар­дың үле­стес тұлға­ла­ры болып табы­ла­тын (болған) шетел­дік­тер мен аза­мат­ты­ғы жоқ адам­дарға қаты­сты қолданылады.

5. Осы бап­тың 1–4‑тармақтарында көз­дел­ген ере­же­лер­ді еске­ре оты­рып, осы Заң­ның заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы нор­ма­ла­ры мына­дай бел­гілер­ге сәй­кес келетін адам­дарға қаты­сты қолданылады:

1) осы Заң­да көз­дел­ген көз­дер­ден өздеріне қатысты:

осы адам­ның жау­ап­ты мем­ле­кет­тік лау­а­зым­ды атқа­ра­тын (атқарған) тұлға болып табы­ла­тын­ды­ғы және (неме­се) жау­ап­ты мем­ле­кет­тік лау­а­зым­ды атқа­ра­тын (атқарған) адам­дарға және (неме­се) мем­ле­кет­тік ұйым­да неме­се ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тісін­де басқа­ру­шы­лық функ­ци­я­лар­ды орын­дай­тын (орын­даған) адам­дарға қаты­сты әкім­шілік-билік ресур­ста­ры­ның (бай­ла­ны­стар, ықпал ету) болуы (оның ішін­де бұрын болуы) туралы;

әкім­шілік-билік ресур­ста­ры (бай­ла­ны­стар, ықпал ету) не заң­на­ма­лық және өзге де нор­ма­тив­тік-құқы­қтық актілер­де бел­гі­лен­ген кәсіп­кер­лік қыз­мет­ті жүр­гізу­ге қолай­лы бәсе­ке­ле­стік емес жағ­дай­лар­ды қалып­та­сты­руға ықпал ету нәти­же­сін­де актив­тер­ді және (неме­се) кірістер­ді (оның ішін­де бұрын алы­нған актив­тер­ден) (оның ішін­де акци­я­ла­рын (жарғы­лық капи­тал­дар­дағы үле­стерін) жеке тұлға иеле­нетін заң­ды тұлға­лар­ды қоса алған­да, тіке­лей неме­се үле­стес тұлға­лар арқы­лы) алу;

тау­ар­лар­дың, жұмыстар­дың неме­се көр­сетілетін қыз­мет­тер­дің тиісті нары­ғын­да, оның ішін­де тиісті тау­ар нары­ғын­да үстем неме­се моно­по­ли­я­лық жағ­дай­ды иеле­нетін және (неме­се) иелен­ген нарық субъ­ек­тілерінің, табиғи және мем­ле­кет­тік моно­по­ли­я­лар субъ­ек­тілерінің акци­я­ла­рын (жарғы­лық капи­тал­дарға қаты­су үле­стерін) иеле­ну жолы­мен эко­но­ми­ка­лық ресур­стар­дың іс жүзін­де­гі шоғыр­ла­нуы тура­лы мәлі­мет­тер (жиын­ты­ғын­да) бар жеке тұлға­лар (бұдан әрі – субъект);

2) субъ­ек­тілер­мен үле­стес жеке және заң­ды тұлғалар.

6. Субъ­ек­тілер­дің үле­стес тұлға­ла­ры төмен­де аталған негіз­дер­дің бірі бой­ын­ша субъ­ек­тілер­мен бай­ла­ны­сты неме­се өза­ра бай­ла­ны­сты, шешім­дер­ді (іс-әре­кет­ті, әре­кет­сіздік­ті) тіке­лей және (неме­се) жана­ма неме­се өзге де түр­де айқын­да­уға және (неме­се) бір-бірі­мен (тұлға­лар­дың бірі­мен) қабыл­да­на­тын шешім­дер­ге (жүзе­ге асы­ры­ла­тын іс-әре­кет­тер­ге, әре­кет­сіздік­тер­ге) қан­дай да бір ықпал ету­ге мүм­кін­ді­гі бар және (неме­се) бар болған:

1) туы­стық қаты­на­ста­ры бар адам­дар, жұбайы (зай­ы­бы), оның ішін­де бұры­нғы жұбайы (зай­ы­бы), жұбай­ы­мен (зай­ы­бы­мен) туы­стық қаты­на­ста­ры бар адам­дар, оның ішін­де бұры­нғы жұбай­ы­мен (зай­ы­бы­мен) туы­стық қаты­на­ста­ры бар адам­дар, сон­дай-ақ серік­те­стер (бір­ге тұра­тын­дар) және олар­мен туы­стық қаты­на­ста­ры бар адам­дар, оның ішін­де бұры­нғы серік­те­стер (бір­ге тұра­тын­дар) және олар­мен туы­стық қаты­на­ста­ры бар адамдар;

2) жұбай­ы­ның (зай­ы­бы­ның), серік­тесінің (бір­ге тұру­шы­ның) туы­ста­ры, сон­дай-ақ бұры­нғы жұбай­ы­ның (зай­ы­бы­ның), бұры­нғы серік­тесінің (бір­ге тұру­шы­ның) туыстары;

3) жеке тұлға­ның асы­ра­уын­дағы не оны­мен ортақ шару­а­шы­лық жүр­гі­зетін адамдар;

4) осы бап­та көз­дел­ген субъ­ек­тінің неме­се өзге де жеке тұлға­ның өздеріне қаты­сты іс-әре­кет­тер­ді айқын­да­уға іс жүзін­де мүм­кін­ді­гі бар, оның ішін­де оларға, заңға, өзге де құқы­қтық акті­ге неме­се құры­л­тай құжа­ты­на бай­ла­ны­сты олар­дың аты­нан сөз сөй­ле­у­ге уәкілет­тік беріл­ген адам­дарға, сон­дай-ақ заң­ды тұлға­ның неме­се заң­ды тұлға құр­май­тын бір­ле­стік­тің (ұйым­ның) басқа­ру орган­да­ры­ның мүше­леріне нұсқау беру мүм­кін­ді­гі бар жеке тұлға­лар, олар­дың меке­месінің (тір­ке­луінің) еліне қара­ма­стан, заң­ды тұлға­лар және заң­ды тұлға құр­май­тын бір­ле­стік­тер (ұйым­дар);

5) субъ­ек­тілер­дің және олар­мен үле­стес тұлға­лар­дың тап­сыр­ма­сы бой­ын­ша және (неме­се) мүд­де­лері үшін өзге түр­де әре­кет ететін тұлға­лар, оның ішін­де осын­дай субъ­ек­тілер­дің және олар­мен үле­стес тұлға­лар­дың мүл­кін сенім­гер­лік басқа­ру­шы­лар болып табы­ла­тын, сол сияқты аталған субъ­ек­тілер­дің және олар­мен үле­стес тұлға­лар­дың мүл­кін өзге де алушы­лар, номи­нал­ды неме­се іс жүзін­де­гі иелері болып табы­ла­тын тұлғалар;

6) субъ­ек­тілер­мен және олар­мен үле­стес тұлға­лар­мен келісім­нің және (неме­се) өзге де уағ­да­ла­сты­қтың негізін­де мүлік­ке иелік ететін, пай­да­ла­на­тын неме­се билік ететін тұлғалар;

7) субъ­ек­тілер­мен және олар­мен үле­стес тұлға­лар­мен ортақ мен­ші­гі бар тұлғалар;

8) субъ­ек­тілер­мен және олар­мен үле­стес тұлға­лар­мен ортақ ком­мер­ци­я­лық және эко­но­ми­ка­лық мүд­де­лер­мен бай­ла­ны­сты жеке және заң­ды тұлғалар;

9) субъ­ек­тілер мен олар­мен үле­стес тұлға­лар тіке­лей және (неме­се) жана­ма бақы­лай­тын заң­ды тұлға;

10) құры­л­тай­шы­ла­рын, банк­тер­ді (қар­жы ұйым­да­рын), пай­да алушы­лар­ды, басқа­ру­шы­лар­ды қоса алған­да, шетел мем­ле­кет­терін­де траст қор­ла­рын және (неме­се) басқа да ұқсас құры­лым­дар­ды құруға, басқа­руға қаты­са­тын тұлға­лар және траст пен мүлік­ті басқа­ру­дың (пай­да­ла­ну­дың) өзге де ұқсас құры­лы­мы­на қаты­сы бар өзге де тұлғалар;

11) сот субъ­ек­тілер­мен үле­стес және олар­мен үле­стес тұлға­лар деп таны­ған өзге де жеке және (неме­се) заң­ды тұлғалар.

7. Осы бап­тың 1–6‑тармақтарында көз­дел­ген ере­же­лер­ді, осы Заң­ның адам­дар­ды тізілім­ге енгі­зу, актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­лар беру тура­лы, сол сияқты осын­дай адам­дар­дың актив­терін негіз­сіз бай­лық (түсініксіз тек­ті актив­тер) деп тануға бай­ла­ны­сты мем­ле­кет мен­ші­гіне айнал­ды­ру тура­лы нор­ма­ла­рын еске­ре оты­рып, жиын­тық мөл­шері айлық есеп­тік көр­сет­кі­штің он үш мил­ли­он есе­лен­ген мөл­шеріне тең неме­се одан аса­тын актив­тері (сол сияқты олар­дың мұра­гер­лерінің) мен­ші­гін­де, пай­да­ла­нуын­да, иеле­нуін­де неме­се бақы­ла­у­ын­да бола­тын адам­дарға қолданылады.

Тұлға (тұлға­лар тобы) актив­терінің жиын­тық мөл­шері кез кел­ген қол­жетім­ді көз­дер, оның ішін­де бух­гал­тер­лік, салы­қтық, ауди­тор­лық есеп­тілік мәлі­мет­тері, актив­тер­дің кадастр­лық, балан­стық, нары­қтық, баға­лау құны тура­лы мәлі­мет­тер, актив­тер­ді алу неме­се кей­ін­нен иелік­тен шыға­ру баға­сы тура­лы мәлі­мет­тер, бұқа­ра­лық ақпа­рат құрал­да­рын­дағы тал­да­ма­лық шолу­лар мәлі­мет­тері және басқа да мәлі­мет­тер негізін­де айқындалады.

3‑бап. Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру тура­лы заңнамасы

1. Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру тура­лы заң­на­ма­сы Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Кон­сти­ту­ци­я­сы­на негіз­де­леді және осы Заң­нан және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның өзге де нор­ма­тив­тік-құқы­қтық актілері­нен тұрады.

2. Егер Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы рати­фи­ка­ци­я­лаған халы­қа­ра­лық шар­тта осы Заң­да қам­ты­лған­дағы­дан өзге­ше қағи­да­лар бел­гі­лен­се, халы­қа­ра­лық шар­ттың қағи­да­ла­ры қолданылады.

4‑бап. Актив­тер­ді қай­та­ру­дың негіз­гі қағидаттары

1. Актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру мына­дай қағи­дат­тар негізін­де жүзе­ге асырылады:

1) заң­ды­лық;

2) ерік­ті қай­та­ру­ды ынта­лан­ды­ру басымдығы;

3) жари­я­лы­лық, ашы­қтық және есептілік;

4) іс жүр­гізу­ге қаты­су­шы­лар­дың құқы­қта­рын, бостан­ды­қта­ры мен мүд­де­лерін қорға­удың басымдығы;

5) мем­ле­кет пен аза­мат­тық қоғам­ның өза­ра іс-қимылы;

6) аза­мат­тық айна­лым­ды, адал алушы­лар мен несие беру­шiлер­дің құқы­қта­рын қорғау;

7) актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру жөнін­де­гі шара­лар мен тетік­тер­дің про­пор­ци­о­нал­ды­лы­ғы (мөл­шер­ле­сті­гі).

2. Актив­тер­ді заң­сыз алу және шыға­ру фак­тілері тура­лы хабар­лаған неме­се актив­тер­ді қай­та­руға өзге де жол­мен жәр­дем­де­сетін адам мем­ле­кет­тің қорға­уын­да бола­ды және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті бел­гіле­ген тәр­тіп­пен көтермеленеді.

5‑бап. Осы Заң­ның мақ­сат­та­ры мен міндеттері

1. Осы Заң­ның мақ­са­ты заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру және (неме­се) олар­ды Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сын­дағы заң­ды эко­но­ми­ка­лық айна­лы­мға тар­ту, олар­ды заң­сыз ием­де­ну­ге және шыға­руға ықпал еткен себеп­тер мен жағ­дай­лар­ды жою, сон­дай-ақ қоғам­дағы әле­умет­тік әділет­тілік­ті қал­пы­на кел­ті­ру болып табылады.

2. Осы бап­тың 1‑тармағында көр­сетіл­ген мақ­сат­тарға қол жет­кі­зу мына­дай мін­дет­тер­ді шешу арқы­лы іске асырылады:

1) актив­тер­ді шыға­ру сала­сын­дағы құқық бұзу­шы­лы­қтар­ды аны­қтау, жолын кесу, ашу және тергеп-тексеру;

2) актив­тер­ді қай­та­ру бой­ын­ша халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­сты­қты дамыту;

3) мем­ле­кет­тік сая­сат­ты қалып­та­сты­ру және қай­та­ры­лған қара­жат­ты қоғам­ның игілі­гі үшін тиім­ді пайдалану;

4) эко­но­ми­ка­лық ресур­стар­дың заң­сыз шоғыр­ла­нуы­на, актив­тер­дің заң­сыз шыға­ры­луы­на ықпал еткен себеп­тер мен жағ­дай­лар­ды аны­қтау және олар­дың сал­да­рын жою.

2‑тарау. АКТИВТЕРДІ ҚАЙТАРУ ЖӨНІНДЕГІ УӘКІЛЕТТІ ОРГАННЫҢ ЖӘНЕ БАСҚА ДА МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРДЫҢ, ҰЙЫМДАРДЫҢ ЖӘНЕ КВАЗИМЕМЛЕКЕТТІК СЕКТОР СУБЪЕКТІЛЕРІНІҢ ҚҰЗЫРЕТІ

6‑бап. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның құзыреті

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган:

1) мем­ле­кет аты­нан және оның мүд­десі үшін заң­сыз алы­нған актив­тер­ді іздеу және қай­та­ру жөнін­де­гі қыз­мет­ті жүзе­ге асырады;

2) актив­тер­ді заң­сыз алу және шыға­ру тура­лы ақпа­рат­ты жина­уды, тал­да­уды және мони­то­ринг­ті жүзе­ге асырады;

3) ведом­ство­ара­лық өза­ра іс-қимыл­ды және актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі жұмысты үйле­стіруді қам­та­ма­сыз етеді;

4) комис­сия ұсы­ным­да­ры­ның негізін­де адам­дар­ды және олар­дың үле­стес тұлға­ла­рын тізілім­ге енгі­зу және тізілім­нен шыға­ру тура­лы шешім қабылдайды;

5) актив­тер­ді қай­та­ру мақ­са­тын­да қыл­мыстық-құқы­қтық, әкім­шілік-құқы­қтық және аза­мат­тық-құқы­қтық сала­лар­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­сты­қты жүзе­ге асырады;

6) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді іздеу (ашу), шығу тегін рас­тау, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қол­да­ну, олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету, басқа­ру, өткі­зу және мем­ле­кет­ке қай­та­ру сала­сын­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­сты­қты жүзе­ге асырады;

7) комис­си­я­ның қыз­метін қам­та­ма­сыз ететін жұмыс орга­ны­ның функ­ци­я­ла­рын жүзе­ге асырады;

8) осы Заң­да көз­дел­ген негіз­дер бой­ын­ша жеке және заң­ды тұлға­ларға қаты­сты мем­ле­кет аты­нан сот талқы­ла­у­ла­ры­на баста­ма­шы­лық жасайды;

9) өз құзы­реті шегін­де Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен нор­ма­тив­тік-құқы­қтық актілер­ді қабылдайды;

10) актив­тер­ді қай­та­ру сала­сын­дағы нор­ма­тив­тік-құқы­қтық база­ны жетіл­ді­ру жөнін­де ұсы­ны­стар әзірлейді;

11) мем­ле­кет­тік орган­дар­дан, ұйым­дар­дан, ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілері­нен және лау­а­зым­ды адам­дар­дан Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен ақпа­рат пен мате­ри­ал­дар­ды сұра­та­ды және алады;

12) актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны ұсы­ну ныса­ны мен тәр­тібін бекітеді;

13) сот оларға қаты­сты алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры мен қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­даған актив­тер­дің сақта­луын және күтіп ұста­луын қам­та­ма­сыз етеді;

14) осы Заң­да және қол­да­ны­стағы заң­на­ма­да көз­дел­ген өзге де өкілет­тік­тер­ді жүзе­ге асырады.

7‑бап. Заң­сыз алы­нған және шыға­ры­лған актив­тер­ді қай­та­ру сала­сын­дағы ведом­ство­ара­лық өза­ра іс-қимыл

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның құқық қорғау орган­да­ры­мен, арна­у­лы мем­ле­кет­тік орган­дар­мен, уәкілет­ті мем­ле­кет­тік орган­дар­мен, ұйым­дар­мен, ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілері­мен өз өкілет­тік­тері шегін­де мына­дай нысан­дар­да өза­ра іс-қимыл­ды жүзе­ге асырады:

1) актив­тер­дің заң­сыз шыға­ры­луы­на қар­сы іс-қимыл жасау үшін ақпа­рат жинау, тал­дау және мони­то­ринг жүргізу;

2) актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның сұрау салуы бой­ын­ша өз қыз­меті про­цесін­де алы­нған актив­тер­ді заң­сыз алу және (неме­се) шыға­ру тура­лы, сон­дай-ақ банк­тік құпи­я­ны, сақтан­ды­ру құпи­я­сын және баға­лы қағаз­дар рыно­гын­дағы құпи­я­ны қос­паған­да, қыз­мет­тік, ком­мер­ци­я­лық, салы­қтық неме­се заң­мен қорға­ла­тын өзге де құпи­я­ны құрай­тын мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды осы Заңға сәй­кес тізілім­ге енгізіл­ген және енгізу­ге жос­пар­ла­на­тын тұлға­ларға қаты­сты ақпа­рат­ты ұсыну.

Тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­лар бой­ын­ша банк құпи­я­сын, сақтан­ды­ру құпи­я­сын және баға­лы қағаз­дар нары­ғын­дағы құпи­я­ны құрай­тын ақпа­рат­ты, мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды банк­тер, сақтан­ды­ру ұйым­да­ры және баға­лы қағаз­дар нары­ғы­ның кәсі­би қаты­су­шы­ла­ры актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның сұрау салуы бой­ын­ша ұсынады;

3) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі шара­лар­ды жүзе­ге асы­ру, сон­дай-ақ комис­си­я­ның жұмыс орга­ны­ның функ­ци­я­ла­рын орын­дау үшін, актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға қажет­ті ақпа­рат­ты, мәлі­мет­тер­ді және құжат­тар­ды ұсыну;

4) «Қар­сы бар­лау қыз­меті тура­лы» Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Заңы­ның 20-бабы­ның 4‑тармағында көз­дел­ген мәлі­мет­тер­ді қам­ти­тын дере­кқор­лар­ды (ақпа­рат­тық жүй­е­лер­ді), сон­дай-ақ Ұлт­тық банк­тің, қар­жы нары­ғын және қар­жы ұйым­да­рын рет­теу, бақы­лау және қадаға­лау жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның, орта­лық депо­зи­та­рий­дің және қор бир­жа­ла­ры­ның, екін­ші дең­гей­де­гі банк­тер­дің, сақтан­ды­ру ұйым­да­ры­ның және баға­лы қағаз­дар нары­ғы­ның кәсі­би қаты­су­шы­ла­ры­ның дере­кқор­ла­рын қос­паған­да, дере­кқор­ларға, ақпа­рат­тық жүй­е­лер мен ресур­старға актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға қол­жетім­ділік­ті қам­та­ма­сыз ету;

5) «Жедел-ізде­сті­ру қыз­меті тура­лы» Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Заңы­мен беру­ге тый­ым салы­нған мәлі­мет­тер­ді қос­паған­да, актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға қыл­мыстық іс жүр­гі­зу және жедел-ізде­сті­ру қыз­меті бары­сын­да алы­нған актив­тер­ді заң­сыз алуға және шыға­руға бай­ла­ны­сты мәлі­мет­тер­ді беру;

6) дер­бес аны­қталған кез­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ды күдік­ті опе­ра­ци­я­лар тура­лы, оның ішін­де жеке және заң­ды тұлға­лар­дың деректе­ме­лерін көр­се­те оты­рып, нары­қтық құны­нан айқын ерекше­ле­нетін баға­ла­ры бар тау­ар­лар­дың (жұмыстар­дың, көр­сетілетін қыз­мет­тер­дің) экс­пор­ты (импор­ты) жөнін­де­гі мәміле­лер тура­лы хабар­дар ету;

7) актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның тиісті уәкілет­ті мем­ле­кет­тік, құқық қорғау және арна­у­лы мем­ле­кет­тік орган­дар­дың аты­на заң­на­ма­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен қажет­ті тек­се­ру, жедел-ізде­сті­ру іс-шара­ла­рын, сотқа дей­ін­гі тер­геп-тек­се­ру­лер жүр­гі­зу тура­лы мате­ри­ал­дар (өтіні­ш­тер) жіберуі.

8‑бап. Комис­сия

1. Заң­сыз алы­нған және шыға­ры­лған актив­тер­ді қай­та­ру мәсе­ле­лері бой­ын­ша ұсы­ны­стар мен ұсы­ным­дар әзір­леу мақ­са­тын­да комис­сия құрылады.

Комис­сия тұрақты негіз­де жұмыс істей­ді және оны лау­а­зы­мы бой­ын­ша Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Пре­мьер-Мини­стрі басқарады.

Комис­си­я­ның ере­же­сі мен қалған мүше­лерінің дер­бес құра­мын Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті бекітеді.

Комис­сия мүше­лерінің дер­бес құра­мы Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Пар­ла­мен­тінің депу­тат­та­ры­нан, қоғам қай­рат­кер­лері­нен, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті мүше­лері­нен, мем­ле­кет­тік орган­дар­дың бірін­ші бас­шы­ла­ры­нан және өзге де адам­дар­дан қалыптастырылады.

2. Комис­си­я­ның жұмыс орга­ны актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган болып табылады.

3. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган мен комис­сия мүше­лері актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­ру неме­се актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­нің талап­та­рын орын­дау тура­лы сот шеші­мі шыға­ры­лғанға дей­ін алы­нған мәлі­мет­тер­дің сақта­луын және құпи­я­лы­лы­ғын қам­та­ма­сыз ету­ге міндетті.

4. Комис­сия қыз­метінің өзге де мәсе­ле­лері ол тура­лы ере­же­мен реттеледі.

9‑бап. Комис­си­я­ның функциялары

1. Комис­си­я­ның негіз­гі функциялары:

1) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді қай­та­ру мәсе­ле­лері бой­ын­ша ұсы­ным­дар әзірлеу;

2) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру тәсіл­дері мен тетік­тері бой­ын­ша ұсы­ным­дар әзір­леу және (неме­се) олар­ды Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сын­дағы заң­ды эко­но­ми­ка­лық айна­лы­мға тарту;

3) актив­тер тура­лы ақпа­рат­ты және декла­ра­ци­я­ланған актив­тер­ді алу көз­дерінің (шығу тегі) заң­ды­лы­ғын рас­тай­тын өзге де мәлі­мет­тер­ді қарау;

4) әле­умет­тік-эко­но­ми­ка­лық тәу­е­кел­дер мен өзге де фак­тор­лар­ды еске­ре оты­рып, адам­дар­ды (адам­дар топ­та­рын) тізілім­нен қосу неме­се алып тастау тура­лы ұсы­ным­дар әзір­леу болып табылады.

2. Комис­сия әле­умет­тік, сая­си және эко­но­ми­ка­лық тұрақты­лы­қты қам­та­ма­сыз ету қажет­тілі­гін наза­рға ала оты­рып, бюд­жет­тік жос­пар­лау сала­сын­дағы уәкілет­ті орган бекіт­кен Қала құра­у­шы заң­ды тұлға­лар­дың тіз­бесіне енгізіл­ген актив­тер – заң­ды тұлға­лар бой­ын­ша ұсы­ным­дар әзірлейді.

Осы тар­мақтың бірін­ші абза­цын­да көр­сетіл­ген ұсы­ным­дар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті­мен мін­дет­ті түр­де бекітілу­ге тиіс.

3. Комис­си­я­ның ұсы­ным­да­ры актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның қара­уы­на міндетті.

3‑тарау. ЗАҢСЫЗ АЛЫНҒАН ЖӘНЕ ШЫҒАРЫЛҒАН АКТИВТЕРДІ ҚАЙТАРУ ЖӨНІНДЕГІ ШАРАЛАР

10-бап. Актив­тер­ді заң­сыз алуға, шыға­руға қар­сы тұру және қай­та­ру үшін ақпа­рат­ты мони­то­рин­гілеу және талдау

1. Заң­сыз шыға­ры­лған актив­тер тура­лы келіп түс­кен ақпа­рат­ты ізде­у­ге, жина­уға, өңде­у­ге, қоры­туға, баға­ла­у­ға бағыт­талған актив­тер­ді заң­сыз алуға, шыға­руға және қай­та­руға қар­сы іс-қимыл үшін ақпа­ратқа мони­то­ринг пен тал­да­уды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган:

1) қара­жат­ты заң­сыз шыға­ру схе­ма­сы­на тар­ты­лған адам­дар­дың, үле­стес және өзге де адам­дар­дың шеңбері;

2) тізілім­ге енгізілу­ге жата­тын субъ­ек­тілер актив­терінің жиын­тық мөлшері;

3) актив­тер­ді заң­сыз алу, оның ішін­де олар­ды Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­нан тыс жер­ге шыға­ру бел­гілері мен мән-

жай­ла­ры;

4) тау­ар­лар­дың, жұмыстар­дың неме­се көр­сетілетін қыз­мет­тер­дің тиісті нары­ғын­да эко­но­ми­ка­лық ресур­стар­дың шоғыр­ла­нуы­ның себеп­тері, шар­тта­ры мен мән-жайлары;

5) заң­сыз алы­нған, оның ішін­де шыға­ры­лған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру стра­те­ги­я­ла­рын дай­ын­дау үшін қажет­ті өзге де мәлі­мет­тер­ді айқын­дау мақ­са­тын­да жүзе­ге асырады.

Актив­тер­ді заң­сыз алуға, шыға­руға және қай­та­руға қар­сы іс-қимыл жасау үшін, ақпа­ратқа мони­то­ринг және тал­дау жүр­гі­зу тәр­тібі Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Бас Про­ку­ро­ры бекі­тетін нор­ма­тив­тік-құқы­қтық акті­мен белгіленеді.

2. Субъ­ек­тіні тізілім­ге одан әрі енгі­зу мақ­са­тын­да мони­то­ринг пен тал­дау үшін ақпа­рат көз­дері Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да тый­ым салын­баған кез кел­ген ақпа­рат көз­дері болып табылады.

Субъ­ект және оны­мен үле­стес тұлға­лар актив­терінің жиын­тық мөл­шері актив­тер тұлға­сы­ның (тұлға­лар тобы­ның) мен­ші­гін­де, пай­да­ла­нуын­да, иеле­нуін­де және (неме­се) бақы­ла­у­ын­да болған кезең ішін­де кез кел­ген күн­ге кез кел­ген қол­жетім­ді ақпа­рат көз­дері негізін­де айқындалады. 

3. Ақпа­ратқа мони­то­ринг және тал­дау жүр­гі­зу бары­сын­да актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган субъ­ек­тілер­ден және олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры­нан, мем­ле­кет­тік, жер­гілік­ті өкіл­ді және атқа­ру­шы орган­дар­дан, жер­гілік­ті өзін-өзі басқа­ру орган­да­ры­нан және мен­шік ныса­ны­на қара­ма­стан өзге де ұйым­дар­дан қосым­ша ақпа­рат­ты талап ету­ге, актив­тер­ді алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру­ге және өзге де іс-шара­ларға баста­ма­шы­лық жаса­уға құқылы.

4. Ақпа­рат­ты тал­дау нәти­же­лері мем­ле­кет­тік орган­дар тек­се­ру жүр­гі­зу үшін, сон­дай-ақ тізілім­ді қалып­та­сты­ру үшін негіз бола алады.

11-бап. Заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру жөнін­де­гі шара­лар құрамы

1. Заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­руға бағыт­талған шара­ларға: актив­тер­ді іздеу (ашу), олар­дың шығу тегін рас­тау жөнін­де­гі шара­лар, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры, актив­тер­ді мем­ле­кет­ке ерік­ті неме­се мәж­бүр­леп қай­та­ру, тый­ым салы­нған, тәр­кі­лен­ген неме­се мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған актив­тер­ді басқа­ру жөнін­де­гі шара­лар және өзге де шара­лар жатады.

2. Актив­тер­ді іздеу (ашу) жөнін­де­гі шара­ларға қай­та­ры­луға жата­тын актив­тер­дің болу фак­тісін аны­қта­уға, олар­дың нақты және заң­ды орна­ласқан жерін айқын­да­уға бағыт­талған шара­лар жиын­ты­ғы, актив­тер­ді иеле­нетін неме­се бақы­лай­тын актив­тер мен тұлға­лар (тұлға­лар топ­та­ры) ара­сын­дағы кор­по­ра­тив­тік, нақты және өзге де бай­ла­ны­стар­дың схе­ма­ла­рын және заң­сыз алы­нған актив­тер­ді қай­та­руға бағыт­талған одан әрі жұмысты жүр­гі­зу үшін қажет­ті өзге де ақпа­рат­ты бел­гілеу жатады.

3. Актив­тер­дің шығу тегін рас­тау жөнін­де­гі шара­ларға актив­тер­дің қалып­та­суы­ның (алы­нуы­ның), шығу тегінің, ұлға­юы­ның заң­ды­лы­ғын рас­та­уға, мәлі­мет­тер мен дәлел­де­ме­лер­ді тал­дау мен баға­ла­у­ға бағыт­талған шара­лар жиын­ты­ғы жатады.

4. Қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры­на Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да және халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да, шетел мем­ле­кет­терінің заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры жатады.

5. Актив­тер­ді мем­ле­кет­ке ерік­ті неме­се мәж­бүр­леп қай­та­ру жөнін­де­гі шара­ларға осы Заң­ның 4‑тарауының ере­же­лерін­де көз­дел­ген шара­лар жатады.

6. Тый­ым салы­нған, тәр­кі­лен­ген неме­се мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған актив­тер­ді басқа­ру жөнін­де­гі шара­ларға мына­лар жатады:

1) актив­тер­ді басқа­руға қабылдау;

2) актив­тер­ді күтіп ұстау және олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету­ге арналған шығы­стар­ды көтеру;

3) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­нан тыс жер­лер­де­гі актив­тер­ді олар іске өткізіл­ген­ге дей­ін сыр­тқы (сенім­гер­лік) басқа­ру­шы­лар­ды тағайындау;

4) тый­ым салы­нған, тәр­кі­лен­ген неме­се мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған актив­тер­ді өткі­зуді қоса алған­да, актив­тер­ге билік ету шар­тта­рын айқындау;

5) оларға қаты­сты қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры қабыл­данған, сон­дай-ақ мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған кәсі­по­рын­дар­дың үздіксіз жұмысын қам­та­ма­сыз ету;

6) актив­тер­ді басқа­ру және оларға билік ету жөнін­де­гі өзге де мәсе­ле­лер­ді қамтиды.

7. Осы Заң­да көз­дел­ген шара­лар шетел мем­ле­кет­теріне құқы­қтық көмек көр­се­ту қажет болған кез­де де қабыл­да­нуы мүмкін.

12-бап. Тізілім

Комис­си­я­ның ұсы­ны­мы бой­ын­ша актив­тер­ді қай­та­ру мақ­сат­та­ры үшін актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган тізілім­ді қалып­та­сты­ра­ды және бекітеді.

Тізілім мен­шік, иелі­гін­де неме­се бақы­ла­у­ын­да олар­ды алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын рас­та­уға жата­тын актив­тері бар (болған) неме­се болжам­ды (болған) субъ­ек­тілер мен олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры тура­лы, сон­дай-ақ субъ­ек­тілер мен олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры­ның мұра­гер­лері тура­лы мәлі­мет­тер­ді қамтиды.

13-бап. Тізілім­ді қалып­та­сты­ру тәртібі

1. Ақпа­ратқа мони­то­ринг жүр­гі­зу және тал­дау негізін­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­да субъ­ек­тінің және (неме­се) оның үле­стес тұлға­ла­ры­ның сол сияқты субъ­ек­тілер­дің мұра­гер­лері мен олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры­ның мен­ші­гін­де, пай­да­ла­нуын­да, иелі­гін­де неме­се бақы­ла­у­ын­да (болған), болуы мүм­кін (болға­ны мүм­кін), жиын­тық мөл­шері айлық есеп­тік көр­сет­кі­штің он үш мил­ли­он есе­лен­ген мөл­шеріне тең неме­се одан аса­тын актив­терінің алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на ақы­лға қоным­ды күмән туын­даған жағ­дай­да субъ­ек­тіні және оның үле­стес тұлға­ла­рын тізілім­ге енгі­зу мәсе­лесі комис­си­я­ның қара­уы­на шығарылады.

2. Субъ­ек­тінің неме­се оның үле­стес тұлға­ла­ры­ның актив­терін алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на ақы­лға қоным­ды күмән туғы­зу үшін мына­дай бел­гілер­дің бірін көр­се­тетін мәлі­мет­тер негіз болып табылады:

1) адам­ның мен­ші­гін­де­гі, пай­да­ла­нуын­дағы, иеле­нуін­де­гі неме­се бақы­ла­у­ын­дағы (болжам­ды) актив­тер құны­ның заң­ды кірістер­дің не осын­дай актив­тер­ді алуға арналған шығы­стар­ды жабу­дың өзге де заң­ды көз­дерінің мөл­шеріне, оның ішін­де баста­пқы актив­тер­ге қаты­сты (оған дей­ін) және баста­пқы кірістер­ге (шығы­стар­ды жабу көз­деріне дей­ін) қаты­сты (оған дей­ін) сәй­кес келмеуі;

Осы Заң­ның мақ­сат­та­ры үшін заң­ды табыст­арға неме­се адам­ның актив­тер­ді алуға арналған шығы­ста­рын жабу­дың өзге де заң­ды көзіне Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы заң­на­ма­сы­ның бар­лық талап­та­рын сақтай оты­рып, заң­ды жол­мен алы­нған кірістер, оның ішін­де баста­пқы актив­тер­ге дей­ін және баста­пқы актив­тер­ді алуға арналған шығы­стар­ды жабу көз­деріне дей­ін актив­тер­ді алуға арналған шығы­стар­ды жабу­дың заң­ды көз­дері жатады.

2) сотқа дей­ін­гі тер­геп-тек­се­ру шең­берін­де адам­ның мен­шік­ке қар­сы қыл­мыстық құқық бұзу­шы­лы­қтар, эко­но­ми­ка­лық қыз­мет сала­сын­дағы қыл­мыстық құқық бұзу­шы­лы­қтар, эко­ло­ги­я­лық қыл­мыстық құқық бұзу­шы­лы­қтар, мем­ле­кет­тік қыз­мет пен мем­ле­кет­тік басқа­ру мүд­де­леріне қар­сы сыбай­лас жемқор­лық және өзге де қыл­мыстық құқық бұзу­шы­лы­қтар жаса­уға қаты­сы бар-жоғы­на тек­се­ру (оның ішін­де бұрын) жүргізу;

3) тұлғаға қаты­сты әкім­шілік сыбай­лас жемқор­лық құқық бұзу­шы­лы­қтар, қор­шаған орта­ны қорғау, табиғи ресур­стар­ды пай­да­ла­ну, салық салу, сауда және қар­жы, кәсіп­кер­лік қыз­мет сала­сын­дағы әкім­шілік құқық бұзу­шы­лы­қтар тура­лы істер бой­ын­ша (оның ішін­де бұрын)іс жүргізу;

4) субъ­ек­тілер­дің неме­се олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры­ның жиын­ты­ғын­да осы Заң­да бел­гі­лен­ген шек­ті мән­нен аса­тын актив­тер­ді осын­дай тұлға­лар­дың бірі жау­ап­ты мем­ле­кет­тік лау­а­зы­мға неме­се мем­ле­кет­тік ұйым­да неме­се ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тісін­де басқа­ру функ­ци­я­ла­рын орын­да­уды болжай­тын лау­а­зы­мға орна­ласқан­нан кей­ін (кезін­де) алуы;

5) «Жедел-ізде­сті­ру қыз­меті тура­лы» Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Заңын­да көз­дел­ген жедел-ізде­сті­ру іс-шара­ла­ры­ның нәти­же­лері бой­ын­ша тұлғаға заң­сыз шыққан актив­тер тиесілі деп болжа­уға жет­кілік­ті негіз беретін мәлі­мет­тер­ді анықтау;

6) тұлғаға қаты­сты шетел­дік сот шығарған айып­тау үкімінің

болуы;

7) субъ­ек­тінің неме­се оның үле­стес тұлға­ла­ры­ның кәсіп­кер­лік қыз­метін жүр­гі­зудің қолай­лы бәсе­ке­ле­стік­ке жат­пай­тын заң­на­ма­лық (нор­ма­тив­тік, рет­те­ушілік) және өзге де жағ­дай­ла­ры­ның болуы;

8) субъ­ек­тінің неме­се оның үле­стес тұлға­ла­ры­ның кәсіп­кер­лік қыз­меті жағ­дай­ла­ры­ның, мәміле­лер­дің эко­но­ми­ка­лық орын­сызды­ғы­ның, мәміле­лер­дің нары­қтық емес жағ­дай­ла­ры­ның бел­гілерін қоса алған­да, ауы­тқу­шы­лық бел­гілерінің болуы;

9) субъ­ек­тінің және (неме­се) оның үле­стес тұлға­сы­ның көрі­неу қай­та­рыл­май­тын кре­дит­тер­ді (қары­здар­ды) алу, нары­қтық емес шар­ттар­да не қол­да­ны­стағы заң­на­ма­ны және банк­тің ішкі құжат­та­рын бұза оты­рып кре­дит­тер (қары­здар) алу, мем­ле­кет­тік қол­дау бағ­дар­ла­ма­ла­ры­на қаты­сқан (кез кел­ген нысан­да) және (неме­се) ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілері тара­пы­нан депо­зит­тер­ге қара­жат орна­ла­сты­ру, депо­зит­тік және өзге шот­тар бой­ын­ша талап­тар­ды қай­та қарау түрін­де қол­дау алған екін­ші дең­гей­де­гі банк­тер­ге қаты­сты не өзге жол­мен, екін­ші дең­гей­де­гі банк­тер шығарған обли­га­ци­я­лар­ды алу, екін­ші дең­гей­де­гі банк­тер­дің обли­га­ци­я­лық бағ­дар­ла­ма­ла­ры­ның шар­тта­рын және эко­но­ми­ка­лық және (неме­се) заң­ды мәні екін­ші дең­гей­де­гі банк­тің (бұдан әрі – мем­ле­кет­тік қол­дау алған банк­тер) қар­жы­лық тұрақты­лы­ғын қол­да­уға бай­ла­ны­сты өзге де іс-қимыл­дар­ды қай­та қарау арқы­лы екін­ші дең­гей­де­гі банк­ке залал­дар кел­тір­гені тура­лы мәлі­мет­тер­дің болуы;

10) субъ­ек­тілер­дің және (неме­се) олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры­ның қыл­мыстық кірістер­ді заң­да­сты­руға (жылы­ста­туға) және тер­ро­ризмді қар­жы­лан­ды­руға қар­сы іс-қимыл тура­лы заң­на­маға сәй­кес қыл­мыстық кірістер­ді заң­да­сты­ру­дың (жылы­ста­ту­дың) үлгілері, схе­ма­ла­ры мен тәсіл­дері ретін­де қара­ла­тын опе­ра­ци­я­ларға тар­ты­лу бел­гілері бар мәліметтер.

3. Осы Заң­ның 9‑бабы 2‑тармағының ере­же­лерін еске­ре оты­рып, оты­ры­ста қарау қоры­тын­ды­ла­ры бой­ын­ша Комис­сия адам­дар­ды тізілім­ге енгі­зу не енгіз­беу тура­лы ұсы­ныс шығарады.

4. Комис­си­я­ның ұсы­ным­да­ры негізін­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган субъ­ек­тіні енгі­зу және мына­дай мәлі­мет­тер­ді көр­се­ту арқы­лы тізілім­ді қалыптастырады:

жеке тұлға­лар үшін – тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басты куәлан­ды­ра­тын құжат­та көр­сетіл­се), жеке сәй­кестен­ді­ру нөмірі (салық төле­ушінің нөмірі, өзге де бала­ма­лы ұқсас деректе­ме­лер, егер бар бол­са), азаматтығы;

заң­ды тұлға­лар үшін – ата­уы, тір­кеу нөмірі, орна­ласқан (тір­кел­ген) жері.

5. Егер субъ­ект ұсы­нған актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны тал­дау қоры­тын­ды­ла­ры бой­ын­ша актив­тер­ді алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на негізді күмән кел­ті­ру үшін негіз­дер жоқ екені не субъ­ект осы Заң­ның 2‑бабында көз­дел­ген бел­гілер­ге сәй­кес кел­мей­тіні аны­қталған жағ­дай­да, субъ­ект осы мәсе­ле комис­си­яда қаралған­нан кей­ін тізілім­нен шыға­ры­луға жатады.

Осы бап­тың мақ­сат­та­ры үшін актив­тер­ді алу көз­дерінің (шығу тегінің) заң­ды­лы­ғы­на негіз­де­ме­лер­дің бол­мауы адам­ның мен­ші­гін­де­гі актив­тер құны­ның, заң­ды кірістер мөл­шеріне не осын­дай актив­тер­ді алуға арналған шығы­стар­ды жабу­дың өзге де заң­ды көз­дерінің, оның ішін­де баста­пқы актив­тер­ге қаты­сты (оған дей­ін) және баста­пқы кірістер­ге қаты­сты (оған дей­ін) сәй­кес келуін біл­діретін кірістер (шығы­стар­ды жабу көздері).

6. Адам­ның тізілім­де болуы үшін шек­ті мерзім адам­ды тізілім­ге енгіз­ген күн­нен бастап бір жыл­ды құрайды.

Көр­сетіл­ген мерзім­нің өтуі:

1) сотқа дей­ін­гі іс жүр­гізу­ге қаты­су­шы­лар­дың іс жүр­гі­зу құқы­қта­рын іске асыруы;

2) тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­ларға қосым­ша сұрау салу­лар жіберу;

3) уәкілет­ті мем­ле­кет­тік, құқық қорғау және арна­у­лы мем­ле­кет­тік орган­дарға сұрау салу­лар жіберу;

4) шетел­дік сот­тар­мен және уәкілет­ті орган­дар­мен өза­ра іс-қимыл жөнін­де­гі, оның ішін­де актив­тер­дің қай­та­ры­луын қам­та­ма­сыз ету­ге бағыт­талған ақпа­ратқа, құқы­қтық көмек­ке және өзге де арна­у­лы іс-шара­ларға сұрау салу­ларға бай­ла­ны­сты аудит, реви­зия, тек­се­ру, талап қою және өзге де іс-

шара­лар жүргізу;

5) тізілім­ге енгізіл­ген ада­мға (адам­дар тобы­на) қаты­сты сотқа дей­ін­гі тер­геп-тек­се­ру­лер жүргізу;

6) тізілім­ге енгізіл­ген ада­мға (адам­дар тобы­на) қаты­сты әкім­шілік құқық бұзу­шы­лық тура­лы істер бой­ын­ша іс жүр­гі­зуді жүргізу;

7) құқы­қтық көмек тура­лы сұрау салу­лар­ды, ақпа­рат беру тура­лы сұрау салу­лар­ды, тый­ым салу, өзге де қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау неме­се актив­тер­ді тәр­кілеу және дәлел­де­ме­лер алу тура­лы сұрау салу­лар­ды шет мем­ле­кет­тер­дің тиісті орган­да­ры мен ұйым­да­ры­на неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­дарға жіберу;

8) шетел­дік сот­тарға және шетел мем­ле­кет­терінің өзге де құзы­рет­ті орган­да­ры­на аза­мат­тық талап-ары­здар беру;

9) сотқа дей­ін­гі тер­геп-тек­се­руді неме­се аза­мат­тық неме­се қыл­мыстық іс бой­ын­ша, сон­дай-ақ әкім­шілік құқық бұзу­шы­лық тура­лы іс бой­ын­ша іс жүр­гі­зу шең­берін­де өзге де әре­кет­тер­ді жүзе­ге асы­ру және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аты­нан ақпа­рат, мәлі­мет­тер неме­се құжат­тар алу үшін шет мем­ле­кет­тер­дің құзы­рет­ті орган­да­ры­мен бір­лес­кен тер­геп-тек­се­ру шең­берін­де шетел мем­ле­кетінің аумағын­да тер­геу әре­кет­терін жүргізу;

10) шетел мем­ле­кет­тері сот­та­ры­ның неме­се өзге де құзы­рет­ті орган­да­ры­ның заң­сыз алы­нған актив­тер­ді ізде­стіру­ге (ашуға), олар­дың шығу тегін рас­та­уға, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қол­да­нуға, олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету­ге, басқа­руға, сатуға және мем­ле­кет­ке қай­та­руға қаты­сты шешім­дерін тану және орындау;

11) адам­ның (адам­дар тобы­ның) шет мем­ле­кет­тер­дің сот­та­ры­на не төрелік­тер­ге, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­на және (неме­се) мем­ле­кет­тік орган­дарға неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы мем­ле­кет­тік орган­да­ры­ның лау­а­зым­ды адам­да­ры­на актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі шара­ларға бай­ла­ны­сты талап-ары­здар беруі;

12) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның сот­та­ры адам­ның (адам­дар тобы­ның) мем­ле­кет­тік орган­дар­дың әкім­шілік актілеріне неме­се олар­дың актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның сұрау салу­ла­ры бой­ын­ша өз өкілет­тік­терін іске асы­руы­на бай­ла­ны­сты әре­кет­теріне (әре­кет­сізді­гіне)

қаты­сты талап-ары­зда­ры бой­ын­ша әкім­шілік істер қозғауы;

13) актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру шең­берін­де келі­су және өзге де рәсім­дер­ді жүр­гі­зу арқы­лы жүзе­ге асы­ры­лған жағ­дай­да үзіледі.

Бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен адам­ның (адам­дар тобы­ның) тізілім­де болу мерзі­мінің өтуіне үзіліс жаса­уға негіз болған мән-жай­лар аяқталған­нан кей­ін осы мерзім­нің өтуі қай­та басталады.

Адам оның тізілім­де болуы­ның шек­ті мерзі­мі өткен­нен кей­ін тізілім­нен шыға­ры­лған болып есеп­те­леді. Адам­ды тізілім­нен шыға­ру үшін актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның шеші­мі талап етілмейді.

Адам­ды тізілім­нен алып тастаған­нан кей­ін, оған қаты­сты актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның мұн­дай актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне түсін­діріл­ме­ген бай­лық (түсініксіз тек­ті актив­тер) ретін­де мәж­бүр­леп өте­усіз айнал­ды­ру тура­лы талап-ары­зы берілмейді.

Адам бұрын тізілім­ге сол негіз­дер бой­ын­ша енгізіл­ген адам­ды тізілім­ге қай­та енгізу­ге жол берілмейді.

14-бап. Тізілім­ге енгізіл­ген адам­дар­ды хабар­дар ету

1. Тізілім­ге енгізіл­ген адам­дар­ды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган олар­дың тізілім­ге енгізіл­гені тура­лы, сон­дай-ақ актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның оған актив­тер­ді (неме­се олар­дың бөлік­терін) кез кел­ген нысан­да өте­улі неме­се өте­усіз иелік­тен шыға­ру, кез кел­ген нысан­да ауырт­па­лық салу, сенім­гер­лік басқа­руға беру жөнін­де­гі тізілім­ге енгізіл­ген адам­ның ниеті тура­лы алдын ала (екі ай бұрын) хабар­дар ету қажет­ті­гі тура­лы хабар­дар етеді. 

Хабар­ла­ма­да адам­ды тізілім­ге енгі­зу негізі көр­сетілуі тиіс.

2. Хабар­ла­ма жаз­ба­ша нысан­да не жет­кі­зуді тір­ке­уді қам­та­ма­сыз ететін Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген өзге де тәсіл­дер­мен жүр­гізіледі, оның ішінде:

1) элек­трон­дық пошта мекенжайына;

2) ұялы бай­ла­ны­стың або­нент­тік нөміріне;

3) элек­трон­дық үкі­мет жүй­есін­де­гі жеке кабинетке;

4) жет­кі­зу фак­тісін тір­ке­уді қам­та­ма­сыз ететін басқа да элек­трон­дық бай­ла­ныс құрал­да­рын пай­да­ла­на оты­рып, өзге де

тәсіл­дер­мен жүзе­ге асырылады.

Хабар­ла­ма оны қабыл­да­удан бас тар­туға бай­ла­ны­сты қай­та­ры­лған жағ­дай­да тұлға тиісті түр­де хабар­дар етіл­ген болып есептеледі.

15-бап. Актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны ұсы­ну тәртібі 

1. Тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­лар осын­дай тұлға­лар­дың мен­ші­гін­де­гі, пай­да­ла­нуын­дағы, иеле­нуін­де­гі және (неме­се) бақы­ла­у­ын­дағы актив­тер­ді, оның ішін­де Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағы­нан тыс жер­лер­де­гі актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны декла­ра­ци­я­ланған актив­тер­ді алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын рас­тай­тын мәлі­мет­тер­ді (құжат­тар­ды) қоса бере оты­рып ұсы­нуға құқылы.

2. Актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ция және оған қоса берілетін мәлі­мет­тер (құжат­тар) актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға қағаз және элек­трон­дық жет­кіз­гі­ш­те ұсы­ны­луы мүмкін:

1) хабар­ла­ма­ны тап­сы­рған (алған) күн­нен бастап бір ай мерзімде;

2) дәлел­ді себеп­тер­ге бай­ла­ны­сты құжат­тар­ды жинау және дай­ын­дау үшін неғұр­лым ұзақ мерзім қажет болған жағ­дай­да хабар­ла­ма­ны тап­сы­рған (алған) күн­нен бастап үш ай мерзім­де жүзе­ге асырылады.

Осы бап­тың мақ­сат­та­ры үшін дәлел­ді себеп­тер­ге мына­дай себеп­тер­дің бірі бой­ын­ша мәлі­мет­тер­ді (құжат­тар­ды) бір ай мерзім­де ұсы­ну­дың объ­ек­тив­ті мүм­кін еме­сті­гі жатады: 

– тұлға­да тиісті ақпа­рат пен мәлі­мет­тер­ді рас­тай­тын құжат­тар­дың бол­мауы және олар­ды Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сын­дағы және (неме­се) шет мем­ле­кет­тер­де­гі мем­ле­кет­тік орган­дар­дан, өзге де ұйым­дар­дан сұра­ту (алу) қажеттілігі;

– адам­ның емде­лу­де гос­пи­таль­дар­да, сана­то­рий­лер­де және басқа да емдеу меке­ме­лерін­де, бас бостан­ды­ғы­нан айы­ру орын­да­рын­да, Халы­қты әле­умет­тік қорғау меке­ме­лерін­де, тер­геу изо­ля­тор­ла­рын­да болуы.

Дәлел­ді себеп­тер болған жағ­дай­да тұлға олар тура­лы хабар­ла­ма­ны алған күн­нен бастап бір ай мерзім өткен­ге дей­ін актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ды хабар­дар ету­ге құқылы.

3. Актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­яда Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да да, одан тысқа­ры жер­лер­де де (болған) актив­тер тура­лы және актив­тер баста­пқы шыққан жеріне дей­ін алы­нған қара­жат­тың шығу тегі тура­лы, сон­дай-ақ бұрын алы­нған актив­тер­ден түс­кен кірістер тура­лы толық ақпа­рат көрсетіледі.

Декла­ра­ци­я­ла­у­ға жата­тын актив­тер­дің түр­лері актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган бекі­тетін актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ның ныса­ны­мен белгіленеді. 

4. Тізілім­ге енгізіл­ген адам­дар­дың актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны ұсын­ба­уы Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­да­рын­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да көз­дел­ген актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де шара­лар қабыл­да­уға кедер­гі болып табылмайды.

16-бап. Актив­тер­ді және оған қоса берілетін мәлі­мет­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны қарау тәртібі

1. Актив­тер­ді және оған қоса берілетін мәлі­мет­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны қарау кезін­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­лар­дан қосым­ша ақпа­рат сұра­туға, аудит­ке баста­ма­шы­лық жаса­уға, актив­тер­ді алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру­ге, актив­тер­ді қай­та­руға бай­ла­ны­сты талап-ары­здар беру­ге, сон­дай-ақ өзге де іс-шара­лар­ды жүзе­ге асы­руға құқылы.

Осы бап­тың 1‑тармағында көр­сетіл­ген Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­да­рын­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да көз­дел­ген актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі шара­лар­ды іске асы­ру мақ­са­тын­да актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­лар­дың актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны бер­геніне неме­се бер­ме­геніне қара­ма­стан іс-қимыл­дар жүр­гізу­ге құқылы.

Тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­лар 20 жұмыс күні ішін­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның сұрау салуы­на жау­ап беру­ге құқылы.

2.Активтерді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны, сон­дай-ақ оған қоса беріл­ген және тізілім­ге енгізіл­ген тұлға қосым­ша ұсы­нған мате­ри­ал­дар­ды қарау мерзі­мі олар ұсы­ны­лған күн­нен бастап алты айдан аспа­уға тиіс. Көр­сетіл­ген мерзім­нің өтуі:

1) сотқа дей­ін­гі іс жүр­гізу­ге қаты­су­шы­лар­дың іс жүр­гі­зу құқы­қта­рын іске асыруы;

2) тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­ларға қосым­ша сұрау салу­лар жіберу;

3) уәкілет­ті мем­ле­кет­тік, құқық қорғау және арна­у­лы мем­ле­кет­тік орган­дарға сұрау салу­лар жіберу;

4) тізілім­ге енгізіл­ген ада­мға (адам­дар тобы­на) қаты­сты сотқа дей­ін­гі тер­геп-тек­се­ру­лер жүргізу;

5) аудит­ке, тек­се­ру­лер­ге, тек­се­ру­лер­ге баста­ма­шы­лық жасау, актив­тер­ді қай­та­руға бай­ла­ны­сты талап-ары­здар беру, сон­дай-ақ шетел­дік сот­тар­мен және уәкілет­ті орган­дар­мен өза­ра іс-қимыл жөнін­де­гі, оның ішін­де актив­тер­ді қай­та­ру­ды қам­та­ма­сыз ету­ге бағыт­талған ақпа­ратқа, құқы­қтық көмек­ке және өзге де арнайы іс-шара­ларға сұрау салу­ларға бай­ла­ны­сты өзге де іс-шара­лар­ды жүзе­ге асыру.

6) актив­тер­ді алу (алу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүр­гі­зу жағ­дай­ын­да үзіледі.

3. Комис­сия актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға мына­дай шара­лар­дың бірін қабыл­да­уды ұсы­нуға құқылы:

1) актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­руға өтініш жасау тура­лы талап қоя оты­рып, сотқа жүгі­ну үшін негіз­дер­дің жоқты­ғын тануға және субъ­ек­тіні тізілім­нен шығаруға;

2) актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім жаса­суға (субъ­ек­ті­ден тиісті өтініш жасалған жағ­дай­да) не осын­дай актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­руға өтініш жасау тура­лы талап қою­мен сотқа жүгінуге;

3) декла­ра­ци­я­ны және оған қоса берілетін мате­ри­ал­дар­ды (қажет болған жағ­дай­да ақпа­рат­ты, мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды ұсы­нуға сұрау салу­ды жібе­ре оты­рып) Комис­си­я­ның қара­уы­на қай­та шыға­ра оты­рып, қосым­ша зерделеуге.

17-бап. Актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тексеру

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган жүр­гі­зетін актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган бас­шы­сы­ның шеші­мі бой­ын­ша жүзе­ге асырылады.

Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган заң­сыз алу, оның ішін­де актив­тер­ді шыға­ру фак­тілерін рас­тау үшін актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді жүзе­ге асырады.

2. Актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру осы Заң­ның қол­да­ны­лу аясы­на жата­тын субъ­ек­тінің активіне қаты­сты жүргізіледі.

3. Актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүр­гі­зу тура­лы қау­лы шыға­ры­ла­ды, ол мем­ле­кет­тік құқы­қтық ста­ти­сти­ка және арнайы есеп­ке алу сала­сын­дағы про­ку­ра­ту­ра орган­да­ры­ның ведом­ст­во­сын­да тіркеледі.

Актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру алпыс жұмыс күні­нен аспай­тын мерзім­де жүргізіледі.

Қосым­ша мате­ри­ал­дар­ды талап ету қажет болған кез­де актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүр­гі­зу мерзі­мі алпыс жұмыс күні­нен аспай­тын мерзім­ге ұзар­ты­луы мүмкін.

Актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру сарап­та­ма, басқа актив­тер бой­ын­ша өзге де қар­сы тек­се­ру тағай­ын­далған жағ­дай­лар­да, сон­дай-ақ шет мем­ле­кет­тер­ден мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды алу қажет болған кез­де және тек­се­ру жүр­гізу­ге кедер­гі кел­тіретін өзге де жағ­дай­лар­да тоқта­ты­ла тұруы мүмкін.

Актив­тің алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тоқта­ты­ла тұрған тек­се­руді жүр­гі­зу мерзі­мін есеп­теу ол қай­та басталған күн­нен бастап жалғасады.

4. Актив­ті алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді жүзе­ге асы­ру кезін­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органның:

1) егер олар актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру ныса­на­сы­на жат­па­са, құжат­тар­ды, ақпа­рат­ты ұсы­ну­ды талап етуге;

2) актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүр­гі­зудің бел­гі­лен­ген мерзі­мі­нен асып кетуге;

3) заң­ды­лық пен қоғам­дық тәр­тіп­ке, өңір­де­гі әле­умет­тік-эко­но­ми­ка­лық тұрақты­лы­ққа, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның кон­сти­ту­ци­я­лық құры­лы­сы мен ұлт­тық қауіп­сізді­гіне қатер төн­діретін, сон­дай-ақ адам­дар­дың өмірі мен ден­са­улы­ғы үшін қай­тым­сыз сал­дар­лар­дың туын­да­уы­на қауіп төн­діретін жағ­дай­лар­ды қос­паған­да, тек­серілетін актив­тің қалып­ты жұмыс істе­уіне кедер­гі кел­тіру­ге құқы­ғы жоқ.

Актив­тің алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру, тағай­ын­дау және оның тәр­тібі Бас про­ку­рор­дың актісі­мен бекітіледі.

18-бап. Алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тің мен­шік иесі болып табы­ла­тын субъ­ек­тінің құқы­қта­ры мен міндеттері

1. Актив­тің мен­шік иесі болып табы­ла­тын, алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы тек­се­ру ныса­на­сы болып табы­ла­тын субъ­ект не оның уәкілет­ті өкіл­дері актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган актив­тің алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді жүзе­ге асы­рған кезде:

1) актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүр­гі­зу үшін кел­ген тұлға­лар­ды объ­ек­ті­ге келесі жағ­дай­лар­да жібермеуге:

– тиісті актив­ке қаты­сты актив­ті алу (алу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді тағай­ын­дау тура­лы қау­лы ұсынбау;

– мұн­дай тір­кеу мін­дет­ті болған кез­де мем­ле­кет­тік құқы­қтық ста­ти­сти­ка және арнайы есеп­ке алу сала­сын­дағы про­ку­ра­ту­ра орган­да­ры­ның ведом­ст­во­сын­да тір­ке­усіз актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүргізу;

– осы Заң­ның 18-бабын­да көр­сетіл­ген мерзім­дер­дің өтуі;

– актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на тек­се­руді тағай­ын­дау тура­лы қаулы­да көр­сетіл­ме­ген тұлға­лар­дың актив­ті алу көз­дерінің (шығу тегінің) заң­ды­лы­ғы­на тек­се­ру жүргізу;

2) актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын жүр­гізілетін тек­се­ру ныса­на­сы­на жат­пай­тын мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды ұсынбауға;

3) актив­ті алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді тағай­ын­дау тура­лы қаулы­ға, сон­дай-ақ актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның және оның лау­а­зым­ды адам­да­ры­ның шешім­деріне, актілеріне, әре­кет­теріне (әре­кет­сізді­гіне) осы Заң­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен шағым беру­ге құқылы.

2. Алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы тек­серілетін актив­тің мен­шік иесі болып табы­ла­тын субъ­ект не оның уәкілет­ті өкіл­дері актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган актив­тің алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді жүзе­ге асы­рған кезде:

1) алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы тек­серілетін актив­тер­дің мен­шік иесі болып табы­ла­тын субъ­ек­тінің аумағы­на және үй-жай­ла­ры­на актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның лау­а­зым­ды адам­да­ры­ның кедер­гісіз қол жет­кі­зуін қам­та­ма­сыз етуге.

Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның лау­а­зым­ды адам­да­ры­ның және тек­се­ру­ге тар­ты­лған адам­дар­дың режим­дік объ­ек­тілер­дің аумағы­на және үй-жай­ла­ры­на кіруі өткі­зу және объ­ек­ті­шілік режим­дер тура­лы бел­гі­лен­ген талап­тар ескері­ле оты­рып қам­та­ма­сыз етіледі;

2) заң­ды­лы­қтың сақта­луын тек­се­ру нәти­же­лері тура­лы аны­қта­маға қоса тір­ке­лу үшін, про­ку­ра­ту­ра орган­да­ры­ның лау­а­зым­ды адам­да­ры­на қағаз және элек­трон­дық жет­кіз­гі­ш­тер­де­гі құжат­тар­ды (мәлі­мет­тер­ді) не олар­дың көшір­ме­лерін ұсынуға;

3) актив­тің алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді тағай­ын­дау тура­лы қау­лы­мен және оның нәти­же­лері тура­лы аны­қта­ма­мен таны­суға және қол қой­ғы­зып алуға;

4) еңбек қауіп­сізді­гі және еңбек­ті қорғау тура­лы талап­тарға сәй­кес актив­ті алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­руді жүзе­ге асы­ра­тын адам­дар үшін қажет­ті жағ­дай­лар­ды қам­та­ма­сыз ету­ге міндетті.

ХХХХХХХХХХХХХХХХХххххХххххххххххххх ДО!

19-бап. Заң­сыз алы­нған және шыға­ры­лған актив­тер­ді қай­та­руға бай­ла­ны­сты өтіні­ш­тер­ді неме­се шағым­дар­ды қарау тәртібі

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы тек­се­ру ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер­дің мен­шік иелері болып табы­ла­тын субъ­ек­тілер­дің не оның уәкілет­ті өкіл­дерінің өтіні­ш­терін қарайды.

Өтіні­ш­тер актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­мен өтініш келіп түс­кен күн­нен бастап он бес жұмыс күні ішін­де қаралады.

Өтіні­шті қарау мерзі­мі актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган бас­шы­сы­ның неме­се оның орын­ба­са­ры­ның дәлел­ді шеші­мі­мен ақы­лға қоным­ды мерзім­ге, бірақ дұрыс қарау үшін маңы­зы бар нақты мән-жай­лар­ды бел­гілеу қажет­тілі­гіне бай­ла­ны­сты екі айдан аспай­тын мерзім­ге ұзар­ты­луы мүм­кін, бұл тура­лы тұлғаға мерзім ұзар­ты­лған күн­нен бастап үш жұмыс күні ішін­де хабарланады.

2. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның және оның лау­а­зым­ды адам­да­ры­ның шешім­деріне, актілеріне, әре­кет­теріне (әре­кет­сізді­гіне) шағым­дар тұлғаға шешім, акт қабыл­дау неме­се әре­кет (әре­кет­сіздік) жасау тура­лы бел­гілі болған күн­нен бастап үш айдан кешік­тіріл­мей жоға­ры тұрған лау­а­зым­ды ада­мға беріледі. Дәлел­ді себеп­пен шағым­да­ну үшін мерзім­ді өткізіп алған жағ­дай­да, шағым бер­ген адам­ның өтіні­ш­ха­ты бой­ын­ша мерзім­ді жоға­ры тұрған лау­а­зым­ды адам қал­пы­на кел­ті­ре алады.

Шағым­ды қарау мерзі­мі оның түс­кен күні­нен бастап екі айды құрайды.

Шағым­ды қарау нәти­же­лерін сот актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы талап-ары­здар бой­ын­ша аза­мат­тық істер­ді қарау кезін­де ескереді.

20-бап. Алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау тура­лы өтініш

1. Актив­тер­ді елден шыға­ру неме­се қай­та құру, оның ауырт­па­лы­ғы не актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру­ды қиын­да­та­тын неме­се мүм­кін етпей­тін өзге де мән-жай­лар­дың туын­дау, оның ішін­де кез кел­ген нысан­да өте­улі неме­се өте­усіз иелік­тен шыға­ру, кез кел­ген нысан­да ауырт­па­лық салу, өзіне тиесілі актив­тер­ді (неме­се олар­дың бір бөлі­гін) сенім­гер­лік басқа­руға беру ниеті тура­лы тізілім­ге енгізіл­ген адам­нан алы­нған ақпа­рат (хабар­ла­ма) бой­ын­ша, қау­пі туын­даған жағ­дай­да актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган аза­мат­тық іс жүр­гі­зу заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау мақ­са­тын­да мұн­дай актив­тер­ді ізде­уді және мем­ле­кет­ке қай­та­ру­ды қиын­да­ту неме­се мүм­кін бол­май­тын­дай етіп елден шыға­ру неме­се актив­ті қай­та құру тәу­е­келі туын­дай­тын жағ­дай­да сотқа арыз жолдайды.

Алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры қыл­мыстық шығу тегі бар актив­тер­ге, сон­дай-ақ қыл­мыстық әре­кет­ке қаты­сы бар актив­тер­ге қаты­сты да қабыл­да­нуы мүмкін.

2. Мем­ле­кет­тің мүлік­тік мүд­де­лерін қам­та­ма­сыз ету жөнін­де­гі шара­лар­ды Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның сот­та­ры Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­нан тыс жер­лер­де­гі актив­тер­ге қаты­сты да қабыл­да­уы мүмкін.

3. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган шетел­дік сот­тарға және (неме­се) шет мем­ле­кет­тер­дің өзге де уәкілет­ті орган­да­ры­на тізілім­ге енгізіл­ген адам­дар­дың (тұлға­лар топ­та­ры­ның) актив­теріне тый­ым салу және (неме­се) іс-қимыл­дар­дың жолын кесу­ге бағыт­талған актив­тер­ді ізде­уді және мем­ле­кет­ке қай­та­ру­ды қиын­да­ту неме­се мүм­кін етпеу мақ­са­ты бар өзге де шара­лар­ды қабыл­дау тура­лы нысан­да құқы­қтық көмек тура­лы өтіні­ш­тер­мен, қол­да­ухат­тар­мен және сұрау салу­лар­мен жүгі­ну тура­лы шешім қабылдайды.

4. Сот бұрын мем­ле­кет­тің мүлік­тік мүд­де­лерін қам­та­ма­сыз ету жөнін­де шара­лар қабыл­даған мүлік­ті алған адам­дар адал алушы­лар болып табылмайды.

5. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган сот тәр­тібі­мен тұлға­лар­дан алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры тура­лы сот ұйға­рым­да­рын орын­да­маудан кел­тіріл­ген залал­дар­ды өте­уді талап ету­ге құқылы.

6. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган кей­ін­нен тиісті актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы талап-арыз бер­ме­ген жағ­дай­да актив­тің мен­шік иесі оған Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық-про­це­стік кодексінің қағи­да­ла­ры бой­ын­ша сот тәр­тібі­мен алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын негіз­сіз қабыл­дау арқы­лы кел­тіріл­ген залал­дар­дың өте­мақы­сын (нақты залал көле­мін­де) талап ету­ге құқылы.

4‑тарау. ЗАҢСЫЗ АЛЫНҒАН ЖӘНЕ ШЫҒАРЫЛҒАН АКТИВТЕРДІ ҚАЙТАРУ ТӘСІЛДЕРІ МЕН ТӘРТІБІ

21-бап. Заң­сыз алы­нған және шыға­ры­лған актив­тер­ді қай­та­ру тәсіл­дері (тетік­тері)

1. Актив­тер­ді қай­та­ру ерік­ті неме­се мәж­бүр­лі болуы мүмкін.

2. Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру заң­сыз алы­нған және шыға­ры­лған актив­тер­дің бар­лы­ғын неме­се бір бөлі­гін мем­ле­кет­ке беру арқы­лы жүзе­ге асырылады.

3. Актив­тер­ді мәж­бүр­леп қай­та­ру Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы, шетел мем­ле­кет­тері сот­та­ры­ның неме­се шет мем­ле­кет­тер­дің құзы­рет­ті орган­да­ры­ның шешім­дері, ұйға­рым­да­ры, үкім­дері мен қаулы­ла­ры негізін­де осы Заң­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның өзге де заң­на­ма­лық актілерін­де көз­дел­ген тәр­тіп­пен жүзе­ге асырылады.

22-бап. Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қайтару

1. Тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­лар, сон­дай-ақ мен­ші­гін­де­гі, иелі­гін­де­гі неме­се бақы­ла­у­ын­дағы актив­тері бар өзге де тұлға­лар өз мен­ші­гін­де­гі, пай­да­ла­нуын­дағы, иеле­нуін­де­гі неме­се бақы­ла­у­ын­дағы активтерді:

1) актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісімдер;

2) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аза­мат­тық іс жүр­гі­зу заң­на­ма­сы­на сәй­кес тату­ла­су келісімі;

3) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның қыл­мыстық және қыл­мыстық-про­це­стік заң­на­ма­сы­на сәй­кес кінәні мой­ын­дау және актив­тер­ді қай­та­ру тура­лы про­це­стік келісім;

4) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сы­на қай­шы кел­мей­тін өзге де келісім­дер жасау жолы­мен мем­ле­кет­ке өз еркі­мен қай­та­руға құқылы.

2. Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­дер және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сы­на қай­шы кел­мей­тін өзге де келісім­дер тұлға мен актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган ара­сын­да мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы талап қой­ы­лғанға дей­ін жаса­ла­ды және комис­си­я­ның бекітуіне жатады.

3. Өздеріне қаты­сты Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның сот­та­рын­да актив­тер мем­ле­кетінің кірісіне айнал­ды­ру тура­лы аза­мат­тық істер қозғалған адам­дар­мен жасалған бітім­гер­шілік келісім­дер­ді тиісті аза­мат­тық істі қарай­тын сот бекіту­ге тиіс.

4. Шет мем­ле­кет­тер­дің қол­да­ны­стағы заң­на­ма­сы­на сәй­кес жасалған Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­на актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­дер­дің Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аты­нан тара­бы актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган болады.

Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­нің жоба­сын дай­ын­дау бары­сын­да актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган тұлға­мен бір­лесіп келі­су рәсім­дерін жүр­гі­зеді, оның шең­берін­де мем­ле­кет­ке беру­ге жата­тын актив­тер­дің тіз­бесі және олар­ды беру шар­тта­ры айқындалады.

Шар­ттар ақша­лай қара­жат төле­уді, актив­тер­дің бір бөлі­гін неме­се бар­лы­ғын беруді, алын­баған салы­қтар­дың сома­ла­рын және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын бұзу­мен кел­тіріл­ген залал сома­ла­рын мем­ле­кет­ке өте­уді, актив­тер­ді иеле­нудің жал­пы кезеңі үшін адам­нан артық кірістер алған сома­лар­ды, адам­ның актив­ке инве­сти­ци­я­лар­ды жүзе­ге асы­ру, актив­ті жаңғыр­ту жөнін­де­гі мін­дет­те­ме­лер­ді қабыл­да­уын, әле­умет­тік және эко­но­ми­ка­лық жоба­лар­ды қар­жы­лан­ды­ру­ды және қоғам мүд­десі үшін жүзе­ге асы­ры­ла­тын өзге де іс-шара­лар­ды көз­де­уі мүмкін.

Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­нің талап­та­рын айқын­дау кезін­де актив­тің дамуы­на қосқан үлесі, актив­тен алы­нған кірістер­ді қай­та инве­сти­ци­я­лау, құры­лған жұмыс орын­да­ры­ның саны және актив­тің тиім­ділі­гі мен пай­да­ла­ну шар­тта­рын сипаттай­тын өзге де фак­тор­лар ескеріледі.

Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­нің талап­та­ры кәсіп­кер­лік қыз­мет­ті жүр­гі­зудің қолай­лы бәсе­ке­ле­стік емес жағ­дай­ла­ры­на бай­ла­ны­сты, оның ішін­де заң­на­ма­лық және өзге де нор­ма­тив­тік-құқы­қтық актілер­де бел­гі­лен­ген, сол сияқты тау­ар­лар, жұмыстар неме­се қыз­мет­тер нары­ғын­да, оның ішін­де тиісті тау­ар нары­ғын­да үстем неме­се моно­по­ли­я­лық жағ­дай­ға ие және (неме­се) болған нарық субъ­ек­тілерінің, табиғи және мем­ле­кет­тік моно­по­ли­я­лар субъ­ек­тілерінің акци­я­ла­ры­на (жарғы­лық капи­тал­дарға қаты­су үле­стеріне) тіке­лей неме­се жана­ма иелік ету жолы­мен эко­но­ми­ка­лық ресур­стар­ды нақты шоғыр­лан­ды­ру нәти­же­сін­де осын­дай үсте­ме табыс алған жағ­дай­лар­да адам­ның актив­тер­ді иеле­нудің жал­пы кезеңі үшін үсте­ме кірістер алған сома­ла­рын қай­та­ру­ды көз­де­у­ге тиіс.

Адам алған үсте­ме табыс сома­ла­рын есеп­теу тәр­тібін Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті бекітеді.

Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­нің талап­та­ры Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы мем­ле­кеті мен халқы­ның бұзы­лған мүд­де­лерін қал­пы­на кел­тіру­ге бағыт­талған қажет­ті шара­лар­ды іске асы­ру­ды, сон­дай-ақ Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­на қара­жат­ты қай­та инве­сти­ци­я­ла­уды, кәсі­по­рын­дар­да қосым­ша жұмыс орын­да­рын құру­ды, өндірістік қуат­тар­ды эко­ло­ги­я­лық жаңғыр­туға инве­сти­ци­я­лар­ды және тарап­тар келіс­кен басқа да шара­лар­ды қоса алған­да, көз­де­у­ге тиіс.

5. Келісім жасалған күн­ге дей­ін 5 жұмыс күні­нен ерте емес уақыт­та актив­тер­ді қай­та­ра­тын тұлға қай­та­ры­ла­тын актив­тер­дің өз есебі­нен орын­далған тәу­ел­сіз баға­сын беруі тиіс, оның нәти­же­лері актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға және мем­ле­кет­ке қай­та­ры­луға жата­тын сома­ны айқын­дау кезін­де есеп­ке алу үшін берілуі тиіс.

6. Актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру тура­лы келісім­дер­дің және бітім­гер­шілік келісім­дер­дің талап­та­ры орын­дал­маған жағ­дай­да актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру және шығы­стар­ды, оның ішін­де талап қоюға бай­ла­ны­сты сома­ны өндіріп алу тура­лы талап-ары­з­бен сотқа жүгінеді.

Кей­ін­нен мем­ле­кет­ке мәж­бүр­леп қай­та­ру жөнін­де шара­лар қол­да­ны­ла­тын келісім жасасқан тұлға­лар­дың өзге де актив­тері аны­қталған жағ­дай­да мұн­дай тұлға­лар келісім жасалған күн­гі жағ­дай бой­ын­ша актив­тер­ді иеле­нудің жал­пы кезеңі үшін алы­нған үсте­ме кірістер­дің сома­сын мем­ле­кет­ке толық көлем­де қай­та­руға, сон­дай-ақ мем­ле­кет­ке кел­тіріл­ген залал­дар­ды өте­у­ге міндетті.

7. Осы бап­та көз­дел­ген шар­ттар актив­тер­ді ерік­ті түр­де қай­та­ру жөнін­де­гі келісім­дер­ге және бітім­гер­шілік келісім­дер­ге енгізілу­ге тиіс.

8. Ерік­ті түр­де қай­та­ры­лған актив­тер­ді мем­ле­кет мен­ші­гіне қабыл­дау және басқа­ру, оның ішін­де шетел­де­гі осын­дай актив­тер­дің сақта­луын қам­та­ма­сыз ету, басқа­ру және оларға билік ету мем­ле­кет­тік мүлік жөнін­де­гі уәкілет­ті орган бекіт­кен қағи­да­ларға сәй­кес жүзе­ге асырылады.

23-бап. Субъ­ек­тілер­дің құқы­қтық кепілдіктері

1. Субъ­ек­тінің кәсіп­кер­лік қыз­метін жүзе­ге асы­руға кедер­гі жасау мақ­са­тын­да оған қан­дай да бір нысан­да ықпал ету­ге жол берілмейді.

2. Субъ­ек­тінің актив­ті алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын тек­се­ру, актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның шешім­деріне, актілеріне, әре­кет­теріне (әре­кет­сіздік­теріне) шағым­да­ну мәсе­ле­лері бой­ын­ша актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға өтініш беру құқы­ғы­на осы Заң­мен кепіл­дік беріледі.

3. Келісім­дер негізін­де актив­тер ерік­ті тәр­тіп­пен қай­та­ры­лған және адам­дар жау­ап­кер­шілік­тен боса­ты­лған жағ­дай­да, олар актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға бер­ген ақпа­рат­ты өзге де уәкілет­ті мем­ле­кет­тік, құқық қорғау және арна­у­лы мем­ле­кет­тік орган­дарға актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган пай­да­ла­нуы мүм­кін емес:

1) өз құзы­ретіне кіретін мәсе­ле­лер бой­ын­ша сот­тарға талап-ары­здар­мен және оларға ары­здар­мен жүгіну;

2) осы келісім­дер­ді жасасқан адам­дарға қаты­сты көр­сетіл­ген келісім­дер жасалған күн­нен кей­ін тір­кел­ген жаңа қыл­мыстық істер­ді тергеп-тексеру;

3) көр­сетіл­ген келісім­дер­дің ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер­мен бай­ла­ны­сты емес әре­кет­тер­ге қаты­сты көр­сетіл­ген келісім­дер күніне дей­ін тір­кел­ген қыл­мыстық істер­ді тергеп-тексеру;

4) осы келісім­дер­ді жасасқан адам­дарға қаты­сты көр­сетіл­ген келісім­дер күні­нен кей­ін тір­кел­ген әкім­шілік құқық бұзу­шы­лық тура­лы іс бой­ын­ша жаңа іс жүр­гі­зу қозғалған;

5) көр­сетіл­ген келісім­дер­дің ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер­мен бай­ла­ны­сты емес іс-әре­кет­тер­ге қаты­сты көр­сетіл­ген келісім­дер күніне дей­ін тір­кел­ген әкім­шілік іс жүр­гі­зуді жүзе­ге асы­ру үшін өзге де уәкілет­ті мем­ле­кет­тік, құқық қорғау және арна­у­лы мем­ле­кет­тік орган­дар мен актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­дар пай­да­ла­нуы мүм­кін емес.

4. Актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру жөнін­де­гі келісім­нің, бітім­гер­шілік келісім­нің неме­се кінәсін мой­ын­дау және заң­сыз алы­нған актив­тер­ді қай­та­ру тура­лы про­це­стік келісім­нің неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сы­на қай­шы кел­мей­тін, оның ішін­де шет мем­ле­кет­тер­дің заң­на­ма­сы­на сәй­кес жасалған өзге де келісім­дер­дің бар­лық талап­та­рын орын­даған субъ­ект Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Қыл­мыстық кодексіне сәй­кес жасалған ныса­на­сы неме­се нәти­же­сі келісім­де көр­сетіл­ген актив­тер болып табы­ла­тын сыбай­лас жемқор­лық және эко­но­ми­ка­лық қыл­мыстар үшін қыл­мыстық жау­ап­ты­лы­қтан босатылады.

24-бап. Актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­ру негіздері

1. Актив­тер­ді аза­мат­тық сот ісін жүр­гі­зу тәр­тібі­мен шыға­ры­лған Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы сот­та­ры­ның шешім­дері бой­ын­ша мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­ру үшін негіз­дер активтерді:

1) негіз­сіз бай­лық (түсініксіз шыққан активтер);

2) қыл­мыстық шығу тегі бар активтер;

3) қыл­мыстық қыз­мет­ке қаты­сы бар актив­тер ретін­де тану болып табылады.

Аза­мат­тық талап қою үшін қол­да­ны­ла­тын негізді таң­да­уды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган жүзе­ге асырады.

Комис­си­я­ның ұсы­ны­мы бой­ын­ша актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның осы тар­мақтың бірін­ші бөлі­гін­де көр­сетіл­ген негіз­дер­дің бірін қол­да­нуы осы тар­мақтың бірін­ші бөлі­гін­де, осы Заң­ның өзге де ере­же­лерін­де неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның өзге де заң­да­рын­да көз­дел­ген басқа негіз­дер­ді қол­да­ну мүм­кін­ді­гіне не мүм­кін­сізді­гіне бай­ла­ны­сты емес.

Осы тар­мақтың 2) және 3) тар­мақ­ша­ла­рын­да көз­дел­ген негіз­дер­ді актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның қол­да­нуы үшін комис­си­я­ның ұсы­ны­мы және адам­ды тізілім­ге енгі­зу талап етілмейді.

2. Аза­мат­тық сот ісін жүр­гі­зу­де актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­ру үшін негіз­дер мына­ларға қара­ма­стан қолданылады:

1) қыл­мыстық сот ісін жүр­гі­зу қағи­да­ла­ры бой­ын­ша айып­тау үкі­мі болғаны;

2) қыл­мыстық іс бой­ын­ша іс жүр­гі­зу аяқталған, ақтау үкі­мі шыға­ры­лған, ақтау негізі бой­ын­ша қыл­мыстық іс бой­ын­ша іс жүр­гі­зуді тоқта­ту­ды, қыл­мыстық қуда­ла­уды тоқтатуды;

3) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның қыл­мыстық-про­це­стік заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген тәр­тіп­пен тір­кел­ген және жүр­гізілетін сотқа дей­ін­гі тер­геп-тек­се­рудің болуы;

4) қыл­мыстық деп сара­ла­на­тын және осы әре­кет­тер­ді жасау кезін­де қол­да­ны­лған заң­дарға сәй­кес жаза­ла­на­тын іс-әре­кет­тер­ге қаты­сты қыл­мыстық жау­ап­ты­лы­ққа тар­ту­дың ескі­ру мерзім­дерінің өтуі;

5) Осы Заң қол­да­ны­сқа енгізіл­ген күн­ге дей­ін қабыл­данған мүлік­ті жария ету­ге бай­ла­ны­сты рақым­шы­лық жасау және (неме­се) қыл­мыстық жау­ап­ты­лы­қтан боса­ту тура­лы заң­на­ма­лық актілер­дің (тиісті заң­на­ма­лық актілер­дің шар­тта­ры бой­ын­ша жария ету­ге жат­пай­тын сыбай­лас жемқор­лық және өзге де қыл­мыстар санат­та­рын жасау нәти­же­сін­де алы­нған мүлік­ке қаты­сты) болуы.

3. Аза­мат­тық сот ісін жүр­гі­зу­де актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айнал­ды­ру заң­ды­лық, қыл­мыс және жаза­ла­ну мәсе­ле­лерін осы әре­кет­тер­ді жасау кезін­де қол­да­ны­лған заң­дар нор­ма­ла­ры­на сәй­кес сара­лау кезін­де жүзе­ге асырылады.

25-бап. Аза­мат­тық сот ісін жүр­гі­зу шең­берін­де заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мәж­бүр­леп қай­та­ру ерекшеліктері

1. Актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның талап-арызы:

1) субъ­ек­тілер мен олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры, олар­дың мұрагерлері;

2) субъ­ек­тілер­дің және олар­дың үле­стес тұлға­ла­ры­ның актив­терін алған және осын­дай мүлік­тің қыл­мыстық не өзге де заң­сыз шығу тегі тура­лы білетін неме­се білу­ге тиіс өзге де адам­дар­дың мен­ші­гін­де­гі актив­тер­ге қаты­сты берілуі мүмкін.

2. Тізілім­ге енгізіл­ген адам­дар­дың (адам­дар топ­та­ры­ның) актив­тер­ді алу (шығу) көз­дерінің заң­ды­лы­ғын рас­тау үшін ұсы­ны­лған мәлі­мет­тер­ді актив­тер қыл­мыстық шығу тегі бар неме­се қыл­мыстық қыз­мет­ке қаты­сы бар негіз­дер бой­ын­ша аза­мат­тық сот ісін жүр­гі­зу қағи­да­ла­ры бой­ын­ша актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру үшін актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган пай­да­ла­на алады.

3. Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­лық актілерін­де көз­дел­ген жағ­дай­лар­ды қос­паған­да, адал алушы­дан актив­ті талап ету жүргізілмейді.

Егер мем­ле­кет­ке қай­та­ры­луға жата­тын актив адал алушы­ға беріл­се неме­се оны сәй­кестен­ді­ру, бөлу неме­се мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру мүм­кін бол­ма­са, онда сот­тың шеші­мі­мен тиісті талап­тар мәлім­дел­ген кез­де жау­ап­кер­ден актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган талап қою беріл­ген сәт­те­гі жағ­дай бой­ын­ша көр­сетіл­ген актив­тің нары­қтық құны мөл­шерін­де сома­ны өндіріп алуы мүмкін.

4. Егер мем­ле­кет­ке қай­та­ры­луға жата­тын актив­ке адал кре­ди­тор­лар­дың заң­мен қорға­ла­тын құқы­қта­ры, сон­дай-ақ Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­да­рын­да көз­дел­ген өзге де тұлға­лар­дың құқы­қта­ры ауырт­па­лық түсір­се, онда сот шеші­мі­мен талап­кер­дің тала­бы бой­ын­ша актив мем­ле­кет­тің кірісіне айнал­ды­ры­луы мүм­кін не жау­ап­кер­ден талап қою беріл­ген сәт­те­гі жағ­дай бой­ын­ша көр­сетіл­ген актив­тің нары­қтық құны мөл­шерін­де сома өндіріп алы­нуы мүмкін.

Актив мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған кез­де адал несие беру­шілер мен өзге де адам­дар­дың заң­мен қорға­ла­тын құқы­қта­ры олар­дың қол­да­ны­лу мерзі­мі өткен­ге дей­ін неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­да­рын­да не шар­ттар­да көз­дел­ген негіз­дер бой­ын­ша тоқта­ты­лғанға дей­ін сақталады.

Актив­тер мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған жағ­дай­да, олар қам­та­ма­сыз ететін мін­дет­те­ме­лер бой­ын­ша актив­тер­ге қаты­сты адал емес несие беру­шілер­дің мүлік­тік құқы­қта­ры осын­дай актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы сот шеші­мі заң­ды күшіне енген сәт­тен бастап тоқтатылады.

Адал несие беру­шілер­ге (кез кел­ген мүлік­тік құқы­қтар­ды алушы­ларға) өте­усіз не нары­қтық емес шар­ттар­да шар­ттар жасасқан және тізілім­ге енгізіл­ген тұлға­ларға үле­стес, үле­сте­сті­гін сот бел­гіле­ген тұлға­лар жатпайды.

5. Егер мүлік­ке тұлға­мен үле­стес заң­ды тұлға­ның неме­се оны­мен туы­стық қаты­на­ста­ры бар тұлға­ның мүлік­тік құқы­қта­ры ауырт­па­лық түсір­се, не осы мүлік­тік құқы­қтар­дың бене­фи­ци­а­ры мүлік­ке тиесілі тұлға болып табыл­са, онда бұл құқы­қтар мүлік­тің мем­ле­кет кірісіне айна­лы­сы тура­лы сот шеші­мі заң­ды күшіне енген сәт­тен бастап тоқтатылады.

6. Осы Заң­да көз­дел­ген талап-ары­здар мен ары­здар­ды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның және мем­ле­кет мүд­десі үшін шет мем­ле­кет­тер­дің сот­та­ры­на, сондай-ақ:

1) физи­ка­лық, пси­хи­ка­лық және өзге де мән-жай­ларға бай­ла­ны­сты олар­ды қорға­уды дер­бес жүзе­ге асы­ра алмай­тын адамдардың;

2) адам­дар­дың шексіз шеңберінің;

3) егер бұл адам­дар­дың өмірі, ден­са­улы­ғы не Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның қауіп­сізді­гі үшін қай­тым­сыз сал­дар­лар­ды болғы­з­бау, не осы Заң­да көз­дел­ген мақ­сат­тарға қол жет­кі­зу үшін қажет бол­са, адам­дар мен қоғамның;

4) ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілерінің, оның ішін­де ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілері жасаған мәміле­лер­ді жарам­сыз деп тану және мәміле­лер­дің жарам­сызды­ғы сал­да­рын қол­да­ну тура­лы, ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілерінің мүл­кін бөтен­нің заң­сыз иеле­нуі­нен талап ету тура­лы, ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілеріне кел­тіріл­ген залал­ды өтеу тура­лы, ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілері орган­да­ры­ның шешім­деріне дау айту тура­лы талап-арыздар;

5) мем­ле­кет­тік қол­дау алған банк­тер­дің бұзы­лған құқы­қта­рын қал­пы­на кел­ті­ру және мүд­де­лерін қорғау үшін бере алады.

7. Актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ру тура­лы талап-ары­зда адам­ның актив­ті иеле­нудің бүкіл кезеңі ішін­де алған үсте­ме табыст­а­рын қай­та­ру, мәміле­лер­ді жарам­сыз деп тану тура­лы талап­тар, актив­тер­ді қай­та­ру бой­ын­ша жұм­салған шығы­стар­ды өтей оты­рып, бөтен­нің иелі­гі­нен талап ету тура­лы талап­тар және өзге де заң­ды талап­тар қам­ты­луы мүмкін.

Осы­ған дей­ін жіберілді

26-бап. Негіз­сіз бай­лы­қты (түсініксіз шыққан актив­тер­ді) мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айналдыру

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­да комис­сия мате­ри­ал­дар­ды қараған­нан кей­ін тізілім­ге енгізіл­ген адам­ның актив­терін алу (шығу тегі) көз­дерінің заң­ды­лы­ғы­на ақы­лға қоным­ды күмән болған жағ­дай­да, бар­лық қажет­ті мән-жай­лар­ды қарау негізін­де, Комис­си­я­ның ұсы­ным­да­ры негізін­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган мұн­дай жағ­дай­лар­да мәж­бүр­леп өте­усіз өтініш жасау тура­лы сотқа талап қою жөнін­де шешім қабыл­дай­ды, комис­си­я­ның ұсы­ным­да­ры негізін­де түсініксіз бай­лық (түсініксіз шыққан актив­тер) ретін­де мем­ле­кет кірісіне актив­тер қайтарылады.

Қажет болған жағ­дай­да, бұрын қабыл­данған алдын ала қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры­на қосым­ша актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган сотқа өзге актив­тер­ге тый­ым салу және талап қою бой­ын­ша өзге де қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау тура­лы өтініш береді.

Осы­ған ұқсас сипаттағы шара­лар­ды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган не оның сұрау салуы бой­ын­ша шет мем­ле­кет­тер­дің халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да және заң­на­ма­сын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен өзге де орган­дар және (неме­се) ұйым­дар шет мем­ле­кет­тер­дің сот­та­рын­да және өзге де уәкілет­ті орган­да­рын­да қабылдайды.

2. Түсініксіз бай­лы­қтың (түсініксіз шыққан актив­тер­дің) мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп өте­усіз айна­лы­сы тура­лы істер бой­ын­ша дәлел­де­у­ге жата­тын мән-жай­лар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық-про­це­стік кодексін­де белгіленеді.

3. Егер жау­ап­кер Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық-про­це­стік кодексіне сәй­кес мән-жай­лар­ды дәлел­де­ме­ген неме­се талап­кер (актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган) көр­сет­кен мән-жай­лар­дың болуын жоққа шығар­маған жағ­дай­да, талап қою ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер сот шеші­мінің негізін­де мем­ле­кет­тің кірісіне түсін­діріл­ме­ген бай­лық (түсін­діріл­ме­ген шығу тегі актив­тері) ретін­де мәж­бүр­леп өте­усіз жүгі­ну­ге жатады.

4. Актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне түсініксіз бай­лық (түсініксіз шыққан актив­тер) ретін­де айна­лы­сы тура­лы талап қою үшін талап қою­дың ескі­ру мерзі­мі бес жыл­ды құрайды.

Актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне түсініксіз бай­лық (түсініксіз шыққан актив­тер) ретін­де айна­лы­сы тура­лы талап қою үшін талап қою мерзі­мінің өтуі тұлға актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны ұсы­нған күн­нен баста­ла­ды. Егер декла­ра­ция ұсы­ныл­маған жағ­дай­да, талап қою мерзі­мінің өтуі тұлға актив­тер­ді ашу тура­лы декла­ра­ци­я­ны ұсы­нуға құқы­лы болған мерзім өткен күн­нен басталады.

27-бап. Қыл­мыстық шығу тегі бар актив­тер­ді мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп айналдыру

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган қыл­мыстық тегі бар субъ­ек­тінің неме­се оның үле­стес тұлға­сы­ның актив­тері мем­ле­кет­тің кірісіне мәж­бүр­леп өте­усіз өтініш жасау тура­лы аза­мат­тық талап қою­мен Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның соты­на жүгі­неді, сон­дай-ақ қажет болған жағ­дай­да актив­тер­ге тый­ым салу және оның пікірін­ше талап қою бой­ын­ша өзге де қам­та­ма­сыз ету (шек­теу) шара­ла­рын сот қабыл­да­уы тура­лы өтініш береді. Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген тәртіппен:

1) субъ­ект неме­се оның үле­стес тұлға­сы болып табы­ла­тын күдік­ті, айып­та­лушы, сот­та­лушы неме­се сот­талған мем­ле­ке­та­ра­лық, халы­қа­ра­лық ізде­стіру­ге жарияланса;

2) субъ­ект неме­се оның үле­стес тұлға­сы болып табы­ла­тын күдік­ті­ге, айып­та­лушы­ға, сот­та­лушы­ға қаты­сты қыл­мыстық қуда­лау Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Қыл­мыстық-про­це­стік кодексінің 35-бабы 1‑бөлігінің 3), 4) және 11) тар­мақта­ры­ның негізін­де тоқтатылған;

3) субъ­ект неме­се оның үле­стес тұлға­сы болып табы­ла­тын адам­ды қыл­мыстық қуда­лау қыл­мыстық жау­ап­ты­лы­ққа тар­ту­дың ескі­ру мерзім­дерінің өтуіне бай­ла­ны­сты неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Қыл­мыстық кодексін­де неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Қыл­мыстық-про­це­стік кодексін­де көз­дел­ген өзге де негіз­дер бой­ын­ша жүзе­ге асы­ры­ла алмайды.

Осы­ған ұқсас сипаттағы шара­лар­ды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган не оның сұрау салуы бой­ын­ша өзге де орган­дар және (неме­се) ұйым­дар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да және тиісті шет мем­ле­кет­тер­дің заң­на­ма­сын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен шет мем­ле­кет­тер­дің сот­та­рын­да және өзге де уәкілет­ті орган­да­рын­да да қабылдайды.

2. Сот актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның дәлел­дері­мен келіс­кен кез­де аза­мат­тық талап қою бой­ын­ша жау­ап­кер болып табы­ла­тын адам­ның (адам­дар тобы­ның) қыл­мыстық қыз­меті фак­тісін алдын ала кінәсін мой­ын­дау неме­се аны­қтау қажет­тілі­гін­сіз актив­тер­ге алдын ала қам­та­ма­сыз ету және қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қол­да­нуға құқылы.

Актив­тер­дің мен­шік иелері болып табы­ла­тын адам­дар тиісті аза­мат­тық іс бой­ын­ша жау­ап­кер бола оты­рып, сот­та өздерінің мүлік­тік құқы­қта­рын қорға­уға құқылы.

3. Қыл­мыстық тегі бар актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне айна­лы­сы тура­лы істер бой­ын­ша дәлел­де­у­ге жата­тын мән-жай­лар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу кодексін­де белгіленеді.

4. Егер жау­ап­кер Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу кодексіне сәй­кес мән-жай­лар­ды дәлел­де­ме­се неме­се талап­кер дәлел­де­ген мән-жай­лар­ды жоққа шығар­ма­са, талап қою ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер сот шеші­мінің негізін­де мем­ле­кет­тің кірісіне мәж­бүр­леп өте­усіз жүгі­ну­ге жатады.

28-бап. Қыл­мыстық қыз­мет­ке қаты­сы бар актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп жүгінуі

1. Субъ­ек­ті­ге неме­се оның үле­стес тұлға­сы­на тиесілі актив­тер қыл­мыстық қыз­мет­тің нәти­же­сін­де алын­ды деп пай­ым­да­уға негіз болған жағ­дай­лар­да, тиісті адам­ды қыл­мыстық жау­ап­ты­лы­ққа тар­ту үшін жет­кілік­ті деректер бол­маған кез­де актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган мұн­дай актив­тер­дің мем­ле­кет кірісіне мәж­бүр­леп өте­усіз айна­лы­сы тура­лы талап-ары­з­бен сотқа жүгі­неді, сон­дай-ақ қажет болған жағ­дай­да сот­тың актив­тер­ге тый­ым салу және оның пікірі бой­ын­ша талап қою бой­ын­ша өзге де қажет­ті қам­та­ма­сыз ету (шек­теу) шара­ла­рын қабыл­да­уы тура­лы өтіні­шті тәр­тіп­пен береді, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу заң­на­ма­сын­да көзделген.

Осын­дай сипаттағы шара­лар­ды актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган не оның сұрау салуы бой­ын­ша өзге орган­дар және (неме­се) ұйым­дар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да және тиісті шет мем­ле­кет­тер­дің заң­на­ма­сын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен шет мем­ле­кет­тер­дің сот­та­рын­да және өзге де уәкілет­ті орган­да­рын­да қабылдайды.

2. Сот актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның дәлел­дері­мен келіс­кен кез­де аза­мат­тық талап қою бой­ын­ша жау­ап­кер болып табы­ла­тын адам­ның (адам­дар тобы­ның) қыл­мыстық қыз­меті фак­тісін алдын ала кінәсін мой­ын­дау неме­се аны­қтау қажет­тілі­гін­сіз актив­тер­ге тый­ым салуға неме­се өзге де шек­теу шара­ла­рын қол­да­нуға құқылы.

Актив­тер­дің мен­шік иелері болып табы­ла­тын адам­дар тиісті аза­мат­тық іс бой­ын­ша жау­ап­кер бола оты­рып, сот­та өздерінің мүлік­тік құқы­қта­рын қорға­уға құқылы.

3. Мем­ле­кет­тің кірісіне қыл­мыстық қыз­мет­ке қаты­сы бар актив­тер­дің айна­лы­сы тура­лы істер бой­ын­ша дәлел­де­у­ге жата­тын мән-жай­лар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу кодексін­де белгіленеді.

4. Егер жау­ап­кер Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу кодексіне сәй­кес мән-жай­лар­ды дәлел­де­ме­се неме­се талап­кер дәлел­де­ген мән-жай­лар­ды жоққа шығар­ма­са, талап қою ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер сот шеші­мінің негізін­де мем­ле­кет­тің кірісіне мәж­бүр­леп өте­усіз жүгі­ну­ге жатады.

29-бап.   Қыл­мыстық мүлік­тен айы­ры­лған мүлік­ті тәр­кілеу не мем­ле­кет мен­ші­гіне айнал­ды­ру мүм­кін­ді­гі және қыл­мыстық мүлік­тің ақша­лай бала­ма­сын талап ету мүмкіндігі

1. Заң­сыз алы­нған актив­тер­ді қай­та­ру­дың осы Заң­да көз­дел­ген тәсіл­дері (тетік­тері), тый­ым салу және өзге де қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры, сон­дай-ақ заң­сыз алы­нған актив­тер іші­на­ра неме­се толық түр­лен­діріл­ген неме­се түр­лен­діріл­ген не олар іші­на­ра неме­се толық қосы­лған актив­тер­ге қаты­сты, осын­дай түр­лен­ді­ру, қай­та құру не қосы­лу тәсіліне қара­ма­стан, сол сияқты осын­дай актив­тер­ді пай­да­ла­ну нәти­же­сін­де алы­нған жемістер­ге, өнім­дер­ге, табыст­арға қатысты.

2. Егер заң­сыз алы­нған актив­тер басқа актив­тер­ге толық неме­се іші­на­ра қосы­лған бол­са, заң­сыз алы­нған актив­тер­дің бел­гі­лен­ген құны­на сәй­кес келетін қосы­лған актив­тер­дің бір бөлі­гі ғана қай­та­ры­луға жата­ды. Тый­ым салу және өзге де қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры заң­сыз алы­нған актив­тер­ге қаты­сты бел­гі­ле­нуі мүмкін.

3. Егер қай­та­ры­луға жата­тын актив­тер­ді заттай қай­та­ру мүм­кін бол­маған жағ­дай­да, осын­дай актив­тер­дің құны актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган тиісті талап қою­ды сотқа бер­ген күн­ге ақша­мен өте­лу­ге жатады.

5‑тарау. АРНАЙЫ МЕМЛЕКЕТТІК ҚОР ЖӘНЕ БАСҚАРУШЫ КОМПАНИЯ

30-бап. Арнайы мем­ле­кет­тік қор

1. Арнайы мем­ле­кет­тік қор – Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Бюд­жет кодексіне сәй­кес бюд­жет­ті атқа­ру жөнін­де­гі орта­лық уәкілет­ті орган­да Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның әле­умет­тік, эко­но­ми­ка­лық жоба­ла­рын қар­жы­лан­ды­ру мақ­са­тын­да ақша түсім­дерін есеп­теу және жұм­сау үшін ашы­лған қол­ма-қол ақша­ны бақы­лау шоты.

Арнайы мем­ле­кет­тік қор­дан түс­кен қара­жат Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да айқын­далған тәр­тіп­пен заң­сыз сатып алы­нған актив­тер­ді қай­та­руға бай­ла­ны­сты қыз­мет­ті қар­жы­лан­ды­ру үшін де рес­пуб­ли­ка­лық бюд­жет­ке жіберілуі мүмкін.

2. Арнайы мем­ле­кет­тік қор­дың қара­жа­тын бөлу орта­лық мем­ле­кет­тік орган­дар­дың ұсы­ны­ста­рын Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Бюд­жет кодексіне сәй­кес рес­пуб­ли­ка­лық бюд­жет комис­си­я­сын­да мін­дет­ті түр­де қара­у­мен жүзе­ге асырылады.

Арнайы мем­ле­кет­тік қор қара­жа­ты­ның түсім­дері мен жұм­са­луы тура­лы ақпа­рат­ты бюд­жет­ті атқа­ру жөнін­де­гі орта­лық уәкілет­ті орган жыл сай­ын жари­я­ла­у­ға тиіс.

3. Арнайы мем­ле­кет­тік қор­дың түсімдері:

1) ақша, оның ішін­де осы Заң­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның басқа да заң­да­рын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен қай­та­ры­лған мүлік­ті өткі­зу­ден түс­кен ақша;

2) басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның мен­ші­гіне не оның Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сы­на сәй­кес актив­тер­ді басқа­ру жөнін­де­гі қыз­меті нәти­же­сін­де түс­кен өзге мүлік­ті өткі­зу­ден түс­кен ақша.

Арнайы мем­ле­кет­тік қор қара­жа­тын жос­пар­лау және пай­да­ла­ну және мони­то­рин­гілеу тәр­тібін бюд­жет­ті атқа­ру жөнін­де­гі орта­лық уәкілет­ті орган­мен бір­лесіп бюд­жет­тік жос­пар­лау жөнін­де­гі орта­лық уәкілет­ті орган айқындайды.

Әле­умет­тік және эко­но­ми­ка­лық жоба­лар­ды ірік­теу және олар­дың өлшем­шар­тта­рын айқын­дау тәр­тібін мем­ле­кет­тік жос­пар­лау жөнін­де­гі орта­лық уәкілет­ті орган әзірлейді.

31-бап. Басқа­ру­шы компания

1. Басқа­ру­шы ком­па­ния жалғыз құры­л­тай­шы­сы Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті болып табы­ла­тын ұйым болып саналады.

Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның мақ­са­ты: осы Заң­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның басқа да заң­да­рын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен қай­та­ры­лған актив­тер­ді басқа­ру, олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету, сату болып табылады.

2. Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның мүлкі:

1) осы Заң­да көз­дел­ген тәр­тіп­пен қай­та­ры­лған активтер;

2) өз қаражаты.

Ақша­лай нысан­да қай­та­ры­лған актив­тер тіке­лей арна­у­лы мем­ле­кет­тік қорға есептеледі.

Басқа­ру­шы ком­па­ния бух­гал­тер­лік есеп­ті жүр­гі­зеді және қар­жы­лық есеп­тілік­ті осы Заң­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның басқа да заң­да­рын­да көз­дел­ген тәр­тіп­пен қай­та­ры­лған өз қара­жа­ты мен актив­тері бой­ын­ша бөлек ұсынады.

3. Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның міндеттері:

1) мем­ле­кет аты­нан өзіне қай­та­ры­лған актив­тер­ді мен­шік­ке қабылдау;

2) мем­ле­кет кірісіне айнал­ды­ры­лған актив­тер­дің сақта­луын және ұста­луын қам­та­ма­сыз ету;

3) актив­тер­ге билік ету;

4) актив­тер­ді сату­дан түс­кен қара­жат­ты арна­у­лы мем­ле­кет­тік қорға ауда­ру­ды қам­та­ма­сыз ету.

4. Басқа­ру­шы ком­па­ни­яға беріл­ген активтер:

1) кепіл затымен;

2) кре­ди­тор­лар­дың тала­бы бой­ын­ша өндіріп алынған;

3) тый­ым салу неме­се мүлік­ке өзге де ауырт­па­лық салу нысанасымен;

4) басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның және үшін­ші тұлға­лар­дың мін­дет­те­ме­лері бой­ын­ша инкас­со­лық өкім­мен өндіріп алынған;

5) мерзі­мін­де орын­дал­маған салық мін­дет­те­месінің орын­да­луын қам­та­ма­сыз ету ныса­на­сы болып табылады;

6) регрес­си­я­лық талап­тар тәр­тібі­мен өндіріп алынған;

7) өзге мін­дет­те­ме­лер бой­ын­ша, оның ішін­де басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның мін­дет­те­ме­лері бой­ын­ша қам­та­ма­сыз ету ныса­на­сы болып табылады.

5. Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның мен­шік­ті қара­жа­ты (мүл­кі) басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның жарғы­лық капи­та­лы­нан, рес­пуб­ли­ка­лық бюд­жет­тен бөлі­нетін қара­жат­тан және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да тый­ым салын­баған өзге де түсім­дер­ден құра­ла­ды және тұрады.

6. Басқа­ру­шы ком­па­ния алдағы жылға арналған рес­пуб­ли­ка­лық бюд­жет­тен қар­жы­лан­ды­ру бол­маған жағ­дай­да өз қыз­меті үшін комис­си­я­лық сый­ақы алуға құқы­лы, оның шама­сын Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Үкі­меті белгілейді.

Комис­си­я­лық сый­ақы­лар сома­сы тиісті қар­жы жылын­да басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның ағым­дағы шығы­ста­рын қар­жы­лан­ды­ру үшін қажет­ті қара­жат сома­сы­мен шектеледі.

7. Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ны құру кезін­де қамқор­шы­лық кеңес құры­ла­ды, оның құра­мы­на Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Пар­ла­мен­тінің депу­тат­та­ры, жұрт­шы­лық өкіл­дері және тәу­ел­сіз сарап­шы­лар кіруі мүмкін.

8. Басқа­ру­шы ком­па­ни­яға беріл­ген актив­тер­ді сатуға Мем­ле­кет­тік мүлік тура­лы заң­на­ма қолданылмайды.

9. Басқа­ру­шы ком­па­ни­яға беріл­ген актив­тер­ді басқа­ру тәр­тібін мем­ле­кет­тік мүлік­ті басқа­ру жөнін­де­гі орта­лық уәкілет­ті орган айқындайды.

10. Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның ағым­дағы қыз­метіне ква­зи­мем­ле­кет­тік сек­тор субъ­ек­тілерін Мем­ле­кет­тік алу және алу тура­лы заң­на­ма­ның ере­же­лері қолданылмайды.

11. Сот мүлік­тің мем­ле­кет мен­ші­гіне түсуіне негіз болған актінің күшін жой­ған (тиісті бөлі­гін­де өзгер­тіл­ген) жағ­дай­да Басқа­ру­шы ком­па­ния мүлік­ті заттай қай­та­ра­ды. Егер мүлік Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру тура­лы заң­на­ма­сын­да бел­гі­лен­ген тәр­тіп­пен өткізіл­ген жағ­дай­да, оның құнын оны өткі­зу­ден алы­нған қара­жат шегін­де өтеу жүр­гізіледі. Залал­дар Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Аза­мат­тық кодексінің 9‑бабының 4‑тармағына сәй­кес өте­лу­ге жатады.

32-бап. Басқа­ру­шы ком­па­ния қыз­метінің аудиті

1. Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Жоға­ры ауди­тор­лық пала­та­сы басқа­ру­шы ком­па­ния қыз­метінің жыл сай­ы­нғы мем­ле­кет­тік ауди­тін жүр­гі­зуді қам­та­ма­сыз етеді.

Басқа­ру­шы ком­па­ния Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Жоға­ры ауди­тор­лық пала­та­сы­на актив­тер­ді басқа­ру және олар­ды пай­да­ла­ну мәсе­ле­лері жөнін­де­гі құжат­тарға қол жет­кі­зуді ұсы­нуға міндетті.

2. Басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның актив­тер­ді тиісін­ше басқар­мау неме­се актив­тер­ді заң­сыз иелік­тен шыға­ру неме­се өзге де билік ету әре­кет­тері фак­тілері аны­қталған жағ­дай­да, мем­ле­кет­тік мүлік жөнін­де­гі уәкілет­ті орган бұл тура­лы осы фак­тілер­ді тек­се­ру және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген шара­лар­ды қабыл­дау үшін тиісті құқық қорғау орган­да­ры­на, про­ку­ра­ту­ра орган­да­ры­на актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті органға хабар­лай­ды және тиісті актив­тер­ді басқа­ру­шы­ны неме­се басқа­ру­шы ком­па­ни­я­ның лау­а­зым­ды тұлға­ла­рын шет­те­ту жөнін­де­гі іс-шара­лар­ды жүзе­ге асырады.

3. Қамқор­шы­лық кеңе­стің ұсы­ны­сы бой­ын­ша жыл­дық қар­жы­лық есеп­тілік­ке аудит жүр­гі­зу үшін, басқа­ру­шы ком­па­ния халы­қа­ра­лық ауди­тор­лық ұйым­ды үш жыл­да бір рет­тен жиі емес тар­та алады.

6‑тарау. АКТИВТЕРДІ ҚАЙТАРУ МАҚСАТЫНДА ХАЛЫҚАРАЛЫҚ-ҚҰҚЫҚТЫҚ ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ

33-бап. Актив­тер­ді қай­та­ру мақ­са­тын­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­сты­қтың жал­пы қағидаттары

1. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­ры мен заң­на­ма­сы­на сәй­кес шет мем­ле­кет­тер­дің тиісті орган­да­ры­мен және ұйым­да­ры­мен, халы­қа­ра­лық ұйым­дар­мен заң­сыз алы­нған актив­тер­ді іздеу (ашу), шығу тегін рас­тау, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қол­да­ну, олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету, басқа­ру, өткі­зу және қай­та­ру сала­сын­дағы халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­сты­қты жүзе­ге асырады.

Тиісті халы­қа­ра­лық шарт бол­маған жағ­дай­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­стық өза­ра іс-қимыл қағи­да­ты негізін­де жүзе­ге асы­ры­луы мүмкін.

2. Актив­тер­ді қай­та­ру мақ­са­тын­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­стық халы­қа­ра­лық шар­ттар­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген тәр­тіп­пен жүзе­ге асырылады:

1) құқы­қтық көмек тура­лы сұрау салу­лар­ды жібе­ру, шет мем­ле­кет­тер­дің құзы­рет­ті орган­да­ры­нан құқы­қтық көмек тура­лы сұрау салу­лар­ды орын­да­уға жәрдемдесу;

2) заң­сыз алы­нған актив­тер­ге қаты­сты, сон­дай-ақ актив­тер­ді заң­сыз шыға­руға қаты­сы бар жеке тұлға­ларға, ұйым­дарға және бене­фи­ци­ар­лық мен­шік иелеріне, басқа да бай­ла­ны­сты құқық бұзу­шы­лы­қтарға, ақша­мен және (неме­се) өзге мүлік­пен жаса­ла­тын опе­ра­ци­я­ларға қаты­сты ақпа­рат, мәлі­мет­тер мен құжат­тар беру тура­лы сұрау салу­лар жібе­ру, сон­дай-ақ шетел­дік құзы­рет­ті орган­дар­дың осын­дай сұрау салу­ла­рын орын­да­уға жәрдемдесу;

3) тый­ым салу, өзге де қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау неме­се актив­тер­ді тәр­кілеу және дәлел­де­ме­лер алу тура­лы сұрау салу­лар­ды шет мем­ле­кет­тер­дің тиісті орган­да­ры мен ұйым­да­ры­на неме­се Халы­қа­ра­лық ұйым­дарға жібе­ру, сон­дай-ақ шет мем­ле­кет­тер­дің құзы­рет­ті орган­да­ры­нан осын­дай сұрау салу­лар­ды орын­да­уға жәрдемдесу;

4) актив­тер­ге құқы­қтық мәр­те­бе неме­се мен­шік құқы­ғын бел­гілеу тура­лы талап-ары­здар­мен (ары­здар­мен) шетел­дік сот­тарға жүгіну;

5) шетел­дік және халы­қа­ра­лық сот­тар­да (төрелік­тер­де), сон­дай-ақ шет мем­ле­кет­тер­дің өзге де құзы­рет­ті орган­да­рын­да және халы­қа­ра­лық ұйым­дар­да актив­тер­ді қуда­лау және қай­та­ру мәсе­ле­лері бой­ын­ша мем­ле­кет мүд­де­лерін білдіру;

6) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді ізде­у­ге (ашуға), олар­дың шығу тегін рас­та­уға, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қол­да­нуға, олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету­ге, басқа­руға, өткізу­ге және қай­та­руға қаты­сты сот­тар­дың неме­се шет мем­ле­кет­тер­дің өзге де құзы­рет­ті орган­да­ры­ның шешім­дерін тану және орындау;

7) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру мәсе­ле­лері бой­ын­ша халы­қа­ра­лық шар­ттар жасасу;

8) заң­сыз алы­нған актив­тер­ді мем­ле­кет­ке қай­та­ру­дың жеке­ле­ген мәсе­ле­лері бой­ын­ша шет мем­ле­кет­тер­дің тиісті орган­да­ры­мен неме­се ұйым­да­ры­мен неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­дар­мен ынты­мақ­та­стық тура­лы мемо­ран­дум­дар жасасу;

9) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да және (неме­се) Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да көз­дел­ген өзге де іс-әре­кет­тер­ді жүзе­ге асыру.

2. Сыр­тқы сая­си қыз­мет сала­сын­да бас­шы­лы­қты жүзе­ге асы­ра­тын уәкілет­ті орган дипло­ма­ти­я­лық құрал­дар мен әдістер арқы­лы Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­нан тыс жер­лер­де заң­сыз алы­нған және шыға­ры­лған актив­тер­ді қай­та­руға жәр­дем­де­суді қам­та­ма­сыз етеді.

3. Осы Заң­да көз­дел­ген негіз­дер бой­ын­ша не тиісті шет мем­ле­кет­тің халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да неме­се заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген ұқсас негіз­дер бой­ын­ша мүлік­ті тәр­кілеу не өзге де алып қою тура­лы шетел­дік сот шешім­дері, сол сияқты шет мем­ле­кет­тің соты осын­дай мүлік­ке қаты­сты қабыл­даған қам­та­ма­сыз ету шара­ла­ры Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да таны­ла­ды және орындалады.

Шет мем­ле­кет­тер­дің сот актілерін тану және орын­дау тәр­тібі халы­қа­ра­лық шар­ттар­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да айқындалады.

4. Аза­мат­тық іс жүр­гі­зу заң­на­ма­сын­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да көз­дел­ген жағ­дай­лар­да шет мем­ле­кет­тің тиісті орган­да­ры аза­мат­тық талап-ары­здар­мен, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау тура­лы өтіні­ш­тер­мен, заң­сыз алы­нған актив­тер­ді қай­та­руға не осын­дай актив­тер­ді заң­сыз алуға бай­ла­ны­сты залал­дар­ды өте­у­ге бағыт­талған өзге де өтіні­ш­тер­мен Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның сот­та­ры­на дер­бес жүгі­ну­ге құқылы.

5. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган шет мем­ле­кет­тің құзы­рет­ті орган­да­ры­ның тер­геп-тек­се­ру ныса­на­сы болып табы­ла­тын актив­тер­ге қаты­сты іс-әре­кет­теріне қаты­сты қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау тура­лы Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның сот­та­ры­на осын­дай актив­тер­ге қаты­сты шет мем­ле­кет­тің құзы­рет­ті орган­да­ры ақыр соңын­да тәр­кілеу тура­лы шешім қабыл­дай­ды деп пай­ым­да­уға негізді негіз­дер болған кез­де өтініш жаса­уға құқы­лы. Мұн­дай өтініш шет мем­ле­кет­тің құзы­рет­ті орга­ны­ның өтіні­ші бол­маған кез­де де берілуі мүмкін.

6. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның өзге де мем­ле­кет­тік орган­да­ры аза­мат­тық талап-ары­здар­мен, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қабыл­дау тура­лы өтіні­ш­тер­мен, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның аумағын­да орна­ласқан және шет мем­ле­кет­тің аумағын­да жасалған қыл­мыстың не өзге де заңға қар­сы әре­кет­тің ныса­на­сы, құра­лы болып табы­ла­тын актив­тер­ге қаты­сты өзге де өтіні­ш­тер­мен, сол сияқты ұрлы­қ­пен Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның сот­та­ры­на жүгі­ну­ге құқы­лы, осын­дай қыл­мыс не өзге де заңға қай­шы іс-әре­кет жасау нәти­же­сін­де алы­нған өнім неме­се табыс.

Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген жағ­дай­лар­да және тәр­тіп­пен аза­мат­тық талап қою, осы тар­мақтың бірін­ші абза­цын­да көз­дел­ген өтініш бой­ын­ша өндіріп алы­нған актив­тер аумағын­да тиісті қыл­мыс не өзге де заңға қар­сы әре­кет жасалған шет мем­ле­кет­ке не осын­дай актив­тер­дің мен­шік иелеріне рес­пуб­ли­ка­ның мем­ле­кет­тік орган­да­ры шек­кен шығы­стар­ды шегер­ген­де қай­та­ры­ла­ды. Жеке кәсіп­кер­лік субъ­ек­тілері ізде­сті­ру, қамауға алу бары­сын­да, егер Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның тиісті мем­ле­кет­тік орган­да­ры және шет мем­ле­кет­тің тиісті орган­да­ры неме­се ұйым­да­ры неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­дар өзге­ше уағ­да­лас­па­са, Тарап­тар ара­сын­дағы келісім бой­ын­ша ақша­ны және (неме­се) өзге де мүлік­ті, заң­сыз шыға­ры­лған актив­тер­ді тәр­кілеу және қайтару.

7. Қыл­мыстық про­цесс шең­берін­де актив­тер­ді қай­та­ру мақ­са­тын­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­стық халы­қа­ра­лық шар­ттар­да және Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­на­ма­сын­да көз­дел­ген тәр­тіп­пен құқы­қтық көмек көр­се­ту тура­лы сұрау салу­лар мен халы­қа­ра­лық тер­геу тап­сыр­ма­ла­рын Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның Бас про­ку­ра­ту­ра­сы­на жібе­ру арқы­лы жүзе­ге асырылады.

34-бап. Актив­тер­ді қай­та­ру мақ­са­тын­да халы­қа­ра­лық-құқы­қтық ынты­мақ­та­стық шең­берін­де ақпа­рат алма­су ерекшеліктері

1. Шет мем­ле­кет­тер­мен және халы­қа­ра­лық ұйым­дар­мен заң­сыз алы­нған актив­тер­ді іздеу (ашу), шығу тегін рас­тау, қам­та­ма­сыз ету шара­ла­рын қол­да­ну, олар­дың сақта­луын қам­та­ма­сыз ету, басқа­ру, өткі­зу және қай­та­ру мәсе­ле­лері бой­ын­ша ақпа­рат, мәлі­мет­тер мен құжат­тар­мен алма­су шет мем­ле­кет неме­се халы­қа­ра­лық ұйым Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тта­рын­да неме­се заң­на­ма­сын­да айқын­далған тәр­тіп­пен шет мем­ле­кет­тің неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­ның қол­да­ны­стағы актив­тері­мен бір­дей қам­та­ма­сыз етуі шар­ты­мен жүзе­ге асы­ры­ла­ды. Оны қорға­удың ұлт­тық режи­мінің Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­на, Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның актив­терін қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орга­ны­ның және (неме­се) өзге де мем­ле­кет­тік орган­да­ры­ның алдын ала келісі­мін­сіз сот ісін жүр­гі­зу мақ­сат­та­ры неме­се сұрау салу­да айқын­далған өзге де мақ­сат­тар үшін ғана пай­да­ла­ну, сон­дай-ақ ақпа­рат­ты, мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды үшін­ші тұлға­ларға бермеу.

Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган неме­се Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның өзге де мем­ле­кет­тік орга­ны шет мем­ле­кет­тің неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­ның тиісті орга­ны­на неме­се ұйы­мы­на ұсы­ны­ла­тын ақпа­рат­ты, мәлі­мет­тер мен құжат­тар­ды пай­да­ла­ну­дың қосым­ша шар­тта­ры мен шек­те­улерін бел­гіле­у­ге құқылы.

2. Егер Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның халы­қа­ра­лық шар­тын­да өзге­ше көз­дел­ме­се, шет мем­ле­кет­тен неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­нан алы­нған ақпа­рат, мәлі­мет­тер неме­се құжат­тар тиісті ақпа­рат­ты, мәлі­мет­тер­ді неме­се құжат­тар­ды ұсы­нған шет мем­ле­кет­тің неме­се халы­қа­ра­лық ұйым­ның келісі­мі болған кез­де олар­дың сұрау салуы бой­ын­ша басқа шет мем­ле­кет­ке неме­се халы­қа­ра­лық ұйы­мға берілуі мүмкін.

7‑тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

35-бап. Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган­ның жауапкершілігі

Актив­тер­ді қай­та­ру жөнін­де­гі уәкілет­ті орган және оның лау­а­зым­ды адам­да­ры актив­тер­ді қай­та­ру про­цесін­де өзінің қыз­мет­тік мін­дет­терін орын­да­маған неме­се тиісін­ше орын­да­маған жағ­дай­да, оның ішін­де адам­дар­ды көрі­неу негіз­сіз тізілім­ге қосқан кез­де, сон­дай-ақ құқы­ққа қар­сы әре­кет­тер (әре­кет­сіздік) жасалған жағ­дай­да Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы­ның заң­да­рын­да бел­гі­лен­ген жау­ап­ты­лы­қта болады.

36-бап. Осы Заң­ды қол­да­ны­сқа енгі­зу тәртібі

Осы Заң алға­шқы ресми жари­я­ланған күні­нен кей­ін он күн­тіз­белік күн өткен соң қол­да­ны­сқа енгізіледі.

Қаза­қстан Рес­пуб­ли­ка­сы Президенті