ҰЯТСЫЗ МОЛДА

«Обще­ствен­ная позиция»

(про­ект «DAT» №25 (389) от 29 июня 2017 г.

 

Уақыт уыты

 

 

 

Ата-анаңыз – мұсыл­ман, өзіңіз агно­стик болған қиын ғой жал­пы. Әр кез сай­ын пада­з­ри­вайт етіп қал­ма­сын деп, араб­ша мәтін оқып жатқан­да, екі алақан­ды қосып, бет­ті сипай­тын бір риту­ал­дар бар ғой: соны жаса­уға, сыр­ты алтын жала­ты­лған, төбесін­де жар­ты айы бар, ішін­де сақал­да­ры­ның ұзын­ды­ғы әбүрой­ла­ры­на дей­ін сауды­рап өсіп тұра­тын миф­тық пер­со­на­лар оты­ра­тын, мил­ли­он­даған галак­ти­ка­лар­ды, ғалам­ды жаратқан құдіреті шексіз күш иісін қамап қоя­тын төрт қабы­рға­лы ғима­рат­тарға барып, олар­дың түсініксіз тіл­дерін­де­гі «трек»-ті тың­да­уға тура келеді (хотя я пред­по­чи­таю рок).

 

Осы жолы да еріксіз мама­мен бір­ге барған едім. Үсті-басы (иегі ғана емес) жүн­нен көрін­бей­тін, қары­ны қабақтай, беті алты гек­тар, ақ кар­ди­ган, то есть шапан жамы­лған мол­да отыр екен. Тамағын жыр­тып, гүр-гүр етіп, оқи­тын нәр­сесін оқып болған соң, менің ора­за ұстап-ұста­май­ты­ны­ма қызы­ғу­шы­лық таныт­ты. «Менің бір ай аш жүр­генім­нен кім­ге пай­да?» дегенім сол еді, жер­ден алып, жер­ге сал­ды. Мамаға қарап: «Қызы­ңыз сек­таға кіріп кет­кен, қай­да қарап жүр­сіз, дереу ара­да миын виру­стар­дан тазар­ту керек, маған хотя бы апта­сы­на бір рет келіп жүр­сін, дін тура­лы білім берем», – деді.

«Ну и лад­но, одан да бір пай­да­лы ақпа­рат алып қалар­мын, расы­мен, дін­ді мен дұрыс түсіне алмай жүр­мін ғой, тыры­сып көрей­ін­ші» деген оймен бұған да келістім. Ертеңін­де басы­ма ора­мал тағып, әдет­те бұт­тан шешпей­тін бір жапы­рақ бел­дем­ше мен жыр­тық джин­сы­ның орны­на ұзын етек көй­лек киіп, есі дұрыс қыз боп, имам­мен кез­де­су­ге бардым.

Сон­дағы ең алға­шқы сұрағы: «Бұл бей­ша­ра хал­ге қалай­ша түстің?».

«Само­оцен­кам­мен» про­бле­ма­лар бар екені рас енді, бірақ мына сақал­дың сұрағы онсыз да өлудің ар жақ-бер жағы болған «аль­тер эгом­ды» совсем жер­төле­ге бір­ден түсірді.

Ары қарай кәдім­гі сапа­сыз пікір алма­су сәті. Бірақ сұрақта­ры­ма алған жау­ап – тоят­тан­бай қалған әйел­дей бол­ды. Ақы­мақ сұрақта­ры­ма жау­ап іздеп шар­шаған имам ағай: «қыз­сың ба?», «неше жігіт­пен жақын қаты­на­стың?», «қашан тұр­мысқа шыға­сың?», «күніне неше рет сау­сағы­ң­ды тыға­сың?» деп, жеке­ге көше бастады.

Жоқ, маған бәрібір, бұн­дай интим­ді сұрақтар еш ыңғай­сыздық тудыр­май­ды, ком­плекс­сіз адам­мын ғой. Бар­лы­ғын «как ана есть» айтып бер­дім. Мән­сіз өткен сұх­бат­тан зықым шыққан соң, теле­фон­ның қоңы­ра­уын сыл­та­у­ра­тып кетіп қалдым.

Мол­да түні бойы ват­сап­та жазып шықты, аудио видео­зво­н­ок­тар жібе­реді. Латын­ша «kezdese alamyz ba, Dina hanym, manyzdy angimen bar edi ozinizge» деп, «смс»-тер жол­даған соң, «әй, бара салай­ын­шы для при­ко­ла, не дей­ді екен» дедім де, екін­ші сви­да­ни­е­ге кеттім.

Кез­де­су орны сол мешіт (неке залы). Өзінің Қара­тау деген ауыл­да мал шару­а­шы­лы­ғы, «Тойота-40»-ы және әйелі мен екі қызы бар екенін айт­ты. Қара денесіне жабысқан ақ көй­лек­тің жоғарғы үш түй­месін ағыт­ты да, іші­нен жары­ққа ұмты­лып тұрған қалың жүн­дері­мен жел-желп еткізіп, табақтай анал­дық мүше­сі­мен жаны­ма келіп отыр­ды. Амбал­дай қолын тізе­ме қой­ып, екін­ші қолы­мен тас­пихын тар­та оты­рып, тоқа­лы болға­ным­ды қалай­ты­нын айтты.

«Қобып» кет­кенім рас, бірақ сыр біл­дір­медім. Иман­ды жан­ның арсызды­ғы­ның шегін өлшеп көрей­ін деп: «Мен әлі кіш­кен­тай­мын ғой…» дедім сызы­ла. Он тоже қоп­ты: «Қай­дағы, он тоғы­зда­сың, неке жасы­на жет­тің, ер аза­мат керек саған!» деді.

Ішім­нен: «Да ну, нақұ, маған не керекті­гін сен қай­дан білесің, бұтақ­бас, маған сапа­лы білім керек, лай­ы­қты жұмыс керек, «Май­а­ми-бичтен» пәтер керек, блә!» деп айтқым келді.

Но, кей­де өзіңді ұстап қалған да артық етпей­ді ғой. Қысқа­сы, пай­ғам­бар­дың мұн­дай ізба­са­ры­ның жанын­да оты­руға өзім­ді лай­ы­қ­сыз көр­дім де, тай­ып тұрдым.

Күн­де хабар­ла­сып, мезі етті. Бло­ки­ров­каға қой­ып тас­та­сам, ол бөтен нөмір­мен звон­дай­ды. Керекті орган­дарға, жур­на­ли­ст­тер­ге бұл жай­лы хабар беруі­ме болар еді, әрине. Бірақ бар­лы­ғын Құдай бол­ма­са да, бір тыл­сым жара­ты­лыс күші көріп тұр ғой, өзі айна­лас­сын дедім де, қоя салдым.

Осы­дан кей­ін дін­шіл­дер­ге қалай сенесің, лібә?!

Диа­на Кей­дің ФБ-парақшасынан

 

 

 

 

НЕГЕ «дін – апиын» ДЕЙДІ?

 

Мешіт­тер саны көбей­ген сай­ын, сана­мыз сарқы­лып, тілі­міз­ден жаңы­ла­мыз, азан­ның дауы­сы­на елітіп, қобы­здың үні­нен безетін бола­мыз. Жаз­бай осы беті­міз­бен кете бер­сек, әбден ара­бқұл­да­нып, бір күні (ол күн де жары­қтың жыл­дам­ды­ғы­мен жақын­дап келеді) қазақ боп туға­ны­мыз үшін өзі­мізді қор санай­тын күй­ге жете­міз. Бұдан кей­ін, қай даны­шпан айт­са да, «дін – апиын» деген екі ауыз сөз­ге сен­бей көр…

 

Ара­б­тың бір ауыз «шүкір» сөзін айта-айта асты­мы­здағы ата-баба­дан ама­нат етіл­ген жері­мізді сатуға көнетін күй­ге түстік. Жер алыс-беріс объ­ек­тісіне айна­лып, банк­тер­ге кепіл­дік­ке қой­ы­ла­тын болған­нан кей­ін (оның да күні жары­қтың жыл­дам­ды­ғы­мен жақын­дап келеді), мем­ле­кет­тік тәу­ел­сізді­гі­міз де деваль­ва­ци­яға ұшы­рап, өзінің бас бостан­ды­ғы мен еркі­нен тұл­данған қазақ деген халық аты­мыз ғана қала­ды. Кей­ін тарих­тың қой­на­уын­да о да жоқ болады.

Дін, міне, бізді осын­дай күй­ге түсіріп отыр. Түңіл­ген кісінің сөзі деп қабыл­да­май, осы айты­лған сөз­дерім­нің терең мәнісіне бой­лап, сара­лап көріңіз­дер­ші, өтініш! Бәл­кім, кор­руп­ция мен әсіредін­шіл­дік­тің ұлт­тық мем­ле­кеті­міз үшін қан­дай зиян кел­тіретінін түсініп, одан қорға­нуға бір әре­кет ету үшін бір­лік­ке келетін болармыз?!

Марат УАТҚАН