Қазақ ғылымы мен мәдениеті орны толмас ауыр қазаға ұшырады. 68 жасқа қараған шағында тілші-ғалым, алаштанушы, публицист, баспагер, филология ғылымының докторы, қоғам қайраткері, «Дат» газетінің бар ойын батыл айтатын белсенді авторы Ғарифолла Қабдолқайырұлы Әнес өмірден өтті.
Ғарифолла Әнес 1957 жылы 26 тамызда Атырау облысы, Құрманғазы ауданындағы Балқұдық ауылында дүниеге келді. 1974 жылы орта мектепті тәмамдап, 1974–1979 жылдары Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетінде жоғары білім алды. Оны бітіргеннен кейін ҰҒА-ның А. Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтында ғылыми жұмыстармен айналысты. 1984–1987 жылдары Қазақ КСР Ғылым академиясының Тіл білімі институтының аспирантурасында оқыды.
Еліміз тәуелсіз мемлекет атанған соң, 1992 жылдан қуғын-сүргінге ұшыраған Қазақстан зиялыларының мұрасын зерттейтін «Арыс» қорын және «Арыс» баспасын ұйымдастырып, олардың құрылтайшы-президенті ретінде Алаш арыстарының мұрасын табу, зерттеу және жариялау бойынша бұрын-соңды болмаған ауқымды жұмыстар жүргізді. Атап айтқанда, А. Байтұрсынұлы, Қ. Жұбанов және Х. Досмұхамедұлы еңбектерін құрастырып, алғысөз-соңғысөздерін жазып, бірнеше рет жарыққа шығарды. 2009 жылы «Алаш. Алашорда» энциклопедиясын, сондай-ақ 7 том «Қазақ» газеті (1913–1918) мен 7 том «Айқап» журналдарының (1911–1915) толық корпусын жасап, «Сарыарқа» (1917–1919) газетін тауып, жинастырып, ХХ ғасыр басында жарыққа шыққан көптеген журналдарды араб қарпінен қазіргі жазу үлгісіне көшіріп, ондаған том басылымдар дайындады. Заңғар жазушы Әбіш Кекілбайұлының өмірі мен шығармашылығына арналған «Алпысыншы жылдықтар» атты үш томдық энциклопедия дайындап, баспадан шығарды.
Ол 2013 жылдан «Қазақстан тарихи-ағарту «Әділет» қоғамының» төрағалығын қоса атқарады. Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының вице-президенті, «Ана тілі» газетінің қоғамдық негіздегі кеңесшісі болды. Алматы облысы, Талғар ауданындағы Жаңалық ауылында орналасқан Қуғын-сүргін құрбандары музейінің ашылуына да үлкен еңбек сіңіріп, оның меңгерушісі қызметін де атқарды.
Ел алдындағы азаматтық парызы мен ғылыми, қоғамдық қызметтерін әрқашан адал атқарған асыл азаматтың ерен еңбегі ескеріліп, ол Атырау облысы Құрманғазы ауданының, Батыс Қазақстан облысы Жаңақала ауданының Құрметті азаматы, Халел Досмұхамедұлы атындағы Атырау, Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеттерінің Құрметті профессоры, Халықаралық Айтматов академиясының академигі, Баспа және полиграфия ісінің қайраткері атанды. «Құрмет», «Парасат» ордендерімен және бірнеше мерекелік медальдармен марапатталды.
Ғарифолла Қабдолқайырұлы соңғы уақытта 100 томнан тұратын «Алаш – 100» мегажобасын жүзеге асырып жүрген. Қазақтың, Алаштың тарихын түгендеп, өскелең ұрпаққа табыстауға арналған арман-мақсаттары, жоба-жоспарлары көп еді. Әттең, айла таптырмайтын ажал осындай асыл азаматты ортамыздан жұлып алды. Қазақтың арыстарын зерттеп жүрген тағы бір арыс бақиға кетті. Ауыр қаза, үлкен өкініш!
Алланың бұйрығына не шара! Марқұмның отбасына, туған-туыстарына, әріптес аға-інілеріне, жалпы қазақ қауымына «Дат» газеті редакциясының ұжымы атынан қайғыларына ортақтасып, терең қайғырумен көңіл айтамыз. Ләйім қаза қайырлы, жақсылығы жақын болғай! Ұлт үшін ұлан-ғайыр қызмет атқарған асыл азаматқа бейіштен орын бұйырғай!
«D»