«Общественная позиция»
(проект «DAT» №09 (280) от 05 марта 2015 г.
Кеше кешкісін бет қатталып жатқанда, Франция соты оппозициялық саясаткер, экс-банкир Мұхтар ӘбІлязовтың шағымын қанағаттандырмады деген хабар келді. Яғни, оны Ресей мен Украинаның біріне экстрадиция жасау жөніндегі бұдан бұрын 2014 жылдың 24 қазанында шыққан провинциялық соттың шешімі күшінде қалды деп хабарлайды ТАСС агенттігіне сілтеме жасаған ҚазТАГ.
Француз Әділет министрлігінің ұйғарымына қарағанда, Мұхтар Әбілязовтің Ресейдің қылмыстық-тергеу органдарына берілуі басымдыққа ие көрінеді. Ендеше қудалаудағы саясаткердің ендігі тағдырын шешуге Ресейдің еуразиялық одақтасы Қазақстан билігі жанталаса күш салады деген сөз.
Дегенмен, Мұхтар Әбілязовта экстрадициядан құтылудың амалы қалды ма? «Егер осы соттың шешімі негізінде француз үкіметі қазақстандық саясаткерді Ресей мен Украинаның біріне беру жөнінде жарлық шығаратын болса, Мұхтар Әбілязов Мемлекеттік кеңеске (Conseil d’Etat), Францияның жоғарғы әкімшілік сотына шағымдана алады» деп жазады «Фейсбуктағы» парақшасында қазақстандық журналист Ирина Петрушева. Сонымен бірге Әбілязовтің Адам құқығы жөніндегі Еуропалық сотқа жүгінуіне мүмкіндігі бар.
Бұл орайда қамаудағы саясаткердің үлкен қызы Мадина әлеуметтік желідегі парақшасына былай деп жазған екен: «Лионда француз прокуроры, судьяларға алаңдауға негіз жоқ – егер сот экстрадициялау жөнінде шешім шығарар болса, француз үкіметі экстрадиция жасаудың қаупін ескеріп, бұл шешімді орындаудан бас тарта алады. Енді француз үкіметі менің әкемді қорғап, біздің отбасымызды сақтауға жәрдем жасайды деп сенемін. Менің әкемнің өміріне қатер төніп тұр. Оның қауіпсіздігі үшін Ресейге де, Украинаға да сенуге болмайды. Менің әкемді өзара жауласқан бұл елдердің екеуіне де беруге болмайды. Бұл елдерге Қазақстан келіп, әкеме зорлық көрсетуі немесе Назарбаев оны қайтадан мәңгілікке алып кетуі мүмкін».
Сонымен, Әбілязовтың ендігі тағдырын Франция үкіметі шешеді. Оны аталған екі елдің біріне бере ме, жоқ па – ол демократиялық принциптерді қадір тұтатын елдің билігіндегі мәселе. Ендеше француз үкіметінің «иә» немесе «жоқ» деген жарлығын күтейік.
«D»