«Общественная позиция»
(проект «DAT» №8 (372) от 2 марта 2017 г.
Білімдегі былық
Қашты! Қашқанда да жау қуғандай, қуғыншы көргендей қашты. Бұлай қашқан министрді үнемі көрмейсіз. Бұл бір «сәті түскен» қашу болды.
Мәжіліс депутаттарына білім беру саласына қатысты үш сағат бойы есеп берген Ерлан Сағадиев мәжіліс залынан шаршап шыққаны соншалық, тілшілермен тілдесуге шамасы келмеді. Бәлкім, шамасы емес, көңіл қошы болмаған шығар. Әлде айтар сөзі, ақталар уәжі қалмады ма? Әйтеуір өкпесін сүйретіп, есікке қарай зуылдай жөнелді.
«Тоқтаңыз! Тоқтаңызшы!» – деп артынан бір топ журналист қуып барады. Нұрсұлтан Назарбаев өз министрлері мен әкімдеріне «елге жақын болыңдар» деп жүргенде, бұл елден қашып барады.
Біз, қарапайым халық, сізге сонша не істеп едік? Бізден неге қорықтыңыз, министр мырза? Бізге неге жауап беруден қаштыңыз?
Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиевтің есеп беруі кезінде оған Бекболат Тілеухан мен Зағипа Балиева біраз сын айтқан болатын. Балиева министрді тым жылдам жүргізіліп жатқан реформалары үшін сынға алып, балалар мен оқытушыларға сүйіспеншілігін ояту керек деген кеңес айтты. Жалынды Бекболат Тілеухан «жекпе-жекке» шақырды.
Сағадиевтің сыртқа асыққаны соншалық, шығатын есікті шатастырып алды ғой. Шатасқан министрді бір топ журналистің қоршап алғаны сол еді, денелі күзетшілер бұл тығырықтан да алып шықты.
Осылайша «Ну, погоди!» деп тілшілер қалды, тез құтылғанына тәубе деген Сағадиев қымбат қызметтік көлігіне отырып зым-зия болды.
Алтай САҒИДОЛДА,
Астана
Мұғалім не дейді?
Мұғалімді қорлаудың ШЕГІ БОЛА МА?
Құрметті әріптестер! Арзымайтын айлық үшін, «ел ертеңі – келешек ұрпақты» тәрбиелеу жолында тұс-тұсынан тыныштық бермей, түртпектеп, тексеруден сүрініп, қағазбастылықтан көміліп жатқан қадірменді ұстаздар! Ұлттың бетке тұтар интеллигенция қауымы!
Ащы шындық – «жыламаған балаға емшек жоқ» демекші, өз жанайқайымызды жеткізетін күн туған сияқты. Ұстазға тән сабырлық пен ұстамдылықтың салдары шығар: еңсемізді езіп жатқан қоғамның, биліктің, тіпті өз шәкірттеріміздің келеке мазағына да бойымыз үйреніп, меңіреу, дәрменсіз маман иесіне айналып барамыз.
Бізге кәсіби көмек көрсететін «ҚББ», «АББ» әдіскерлерінің есіл-дерті – мұғалімнің бір жерінен мін тауып, ақша жинау. «СЭС» қызметкерлері мектепке келіп, тазалық жұмыстарын ұйымдастыруға ықпал етудің орнына, партаң «олай тұрмады», «былай тұрмады», градусник, аптечка жоқ… деп ақша жинау.
Әкімшілік өкілдері көше сыпырту, үй-үйді аралату, билет саттыру… Ішкі істер басқармасы «оқушың түнде жүр», «есепке алам»… деп тағы ақша жинау. Мектепке аттестация… ең ірі көлемде ақша жинау… Құдай-ау, ұшы-қиыры жоқ ақша жинаулар… Бүгінде ұлт болашағын тәрбиелейтін ұстаздың бас қайғысы – балаға ертеңгі сабаққа не жаңалық айтсам, қандай әдіс-тәсілмен оқушының жүрегіне жол тапсам екен емес, қай жерден, қай тексеру келіп, қанша сұрап қалар екен…
Оның алдын алу үшін, қай қағазымды қалай толтыруым керекпен мұғалімнің қаны басына шауып жатқаны. Есебіне жете беріңіз: бір сабақтың тақырыбын 2-3 журналға толтырсақ, «ҚМЖ», «ОМЖ» жүктеп отырсақ, кешіккен, сабақтан қалған баланы түгендеп қуаласып жүрсек, түсініктеме толтырып, есебін өткізумен әлектеніп жүргенде, айналайындар-ау, сабаққа келген басқа балалар ай қарап отыра ма, кім сабақ өтеді оларға?
Ең ақыры аудан прокурорының талабы бойынша әр оқушының үйінен мектепке, мектептен үйіне қатынайтын картасын сызу деген тапсырма қағаз бен есептің астына көмілген мұғалімнің мойнына тағы жүктеліпті. Сорақысы – ел Тәуелсіздігі мерекесіне тағайындалған 25 000 теңге сыйақыны жер-жерлерде жүнін жұлған тауықтай жұлмалап, жарым-жартылай беріп, бүтін бергендері келесі айлықтан масқарадай қылып ұстап… Сұмдық ай!
Басынудың, қорлаудың шегі бола ма, жоқ па?! Бүгінде әрбір сабақ – ол бала білім алу үшін жасалған қолайлы шығармашылық орта болуы керек. Жаны тыныш, ойы кемел ұстаз ғана ертеңгі сабағына шығармашылықпен қарайды. Ал жоғарыдағы жағдаймен қайдағы сапалы білім, қандай саналы тәрбие? Әрбір мектепке келген тексеру – мұғалімдерді қанау емес, сый-құрметпен, жанашырлық ниетімен келгенде ғана жағдай өзгермек.
Кейбір мамандық иелері жемқорлыққа салынбау үшін, ғана айлық жалақысын көтеруді ұсынып жатады. Ағайындар, жер бетіндегі бар мамандықты оқытып, тәрбиелеп шығаратын ең қасиетті мамандық иесі – мұғалім неліктен аяқ асты тапталып, дуананың жиған жылуындай айлықпен күн көруі керек?! Еститін құлағы, саралайтын санасы бар мемлекет басшыларының алдына жанайқайымызды жеткізуге атсалысып, осы хаттың таралуына мүмкіндік жасайық, ағайындар! Ертеңін ойлаған ел ұстазын сұлу сөзбен алдамай, нақты әрекетімен қолдау көрсетсін. Өз ұрпағын ұстаз қолына тәрбиелеуге беріп отырған қоғам ойлансын.
Маржан Бердиеваның ФБ-парақшасынан
Бұл екі арада
Шымкент мектебінде МҰҒАЛІМ ӨЛДІ
Шымкентте Халел Досмұхамедов атындағы №4 орта мектепте дәнекерлеу жұмыстарын жүргізу кезінде жараланған мұғалім ауруханада көз жұмды. Оңтүстік Қазақстан облыстық төтенше жағдайлар департаменті баспасөз қызметінің 27 ақпанда хабарлауынша, оқиға 26 ақпанда болған. 1982 жылы туған дене шынықтыру пәнінің мұғалімі мектептің кіші дәлізінде газбен дәнекерлеу жүргізіп жатқанында жараланып, ауруханаға түскен. Кейін ол сол жерде қайтыс болған.
Департамент қазір мұғалімнің неден жарақаттанып, қайтыс болғаны анықталып жатқанын айтады.
Azattyq.org