«Общественная позиция»
(проект «DAT» №43 (360) от 24 ноября 2016 г.
Турабилер тұғыры
Отандық ғалымдар Нұрсұлтан Назарбаевтың Шыңғысханның ұрпағы екенін дәлелдеп шықты деп хабарлады Nur.kz порталы дүйсенбі күні. Бұл туралы «Хабар» арнасының «Генеалогия казахов» атты бағдарламасында айтылған екен.
Генетика бойынша ғалымдар Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев пен атақты Шыңғысханның туыстық қатынаста екенін анықтаған. «Қазақ жүздерін зерттей отырып, біз ұлы жүздің, оның ішінде Ошақты, Шапырашты және өзгелердің Шыңғысхан туысы болып келетінін анықтадық. Бүгінде ұлы жүздің ең жарқын өкілі – біздің президент», – дейді ДНҚ сарапшысы Ғабит Баимбетов.
Ал кеше халық қалаулысы болудан садаға кеткір депутаттар Астана қаласына Нұрсұлтан Назарбаевтың атын беру жөнінде бастама көтерді. Біз осы орайда әлеуметтік желілерден іріктеліп алынған оқырмандар пікірін қаз-қалпында жариялап отырмыз.
Ержан Тәліп:
-
Мысықтың да генін тексеріп кеп жіберсе, арғы атасы жолбарыс боп шығады.
Қуаныш Мұқтай:
-
Тарихшылар да шатаса береді-ау, шамасы? Сонда қалай, Шыңғысханның руы Қият емес, Шапырашты болды ғой?
Айбек Тұрарұлы:
- Бейбарысты Беріш деп жазып қояйын, Шапыраштылар тартып алмастан бұрын…
Айболат Бөкенов:
-
– Əке Шыңғысхан кім?
– Ол біздің шалдың атасы…
Айдос Жұқанұлы:
- Түк түсінсем бұйырмасын. «Қазақ елінің президенті – моңғол» деген өсекті қайдан шығарып алып жүрсіздер? Әбден еріккен екенсіздер!
Ардақ Әшімова:
- Қызық екен? Бұлар Шыңғысханның қайда жерленгенін білмей отырып, нән соның ұрпағы екенін қандай ДНК-ның образецімен салыстырып дәлелдепті? Енді біздің ғалымдар Макс пен Талғаттың американдықтар екенін дәлелдеп берсе, точно Нобель сыйлығын алады.
Айтқожа Фазыл:
-
Мен адам ретінде, адами тұрғыдан президентті аяймын. Себебі өзін «некоторые кичатся своим дворянским происхождением, а я сын, внук, правнук чабана» деген адамды Шыңғысханға апарып тіреп, басын дау мен күлкіге қалдырғандары үшін.
Психбольница. Комиссия. Каждый пациент на вопрос: «Как тебя зовут?» отвечает: «Чингисхан».
Комиссия интересуется у главного врача: «Почему все они себя называют Чингисханом?»
Главврач: «Не верьте им, я – Чингисхан».
Теперь окружение НАНа будет искать и находить своих предков из числа знаменитых – Наполеона, Платона, Архимеда, Вашингтона…
Махсат Алпысбес:
- Сөйтіп, Шыңғысханға да приватизация жасап алдық…
Әбдіғали Байшора:
-
Еділ қағанның тікелей ұрпағы дей салмадыңдар ма? Арғы шешесі Тұмар патшайым деп дәлелдеп.
Бөлелерім Шапырашты еді, құтты болсын айтпасам ба… Жоқ, көңіл айту керек пе, қалай болып кетті өзі?
Болат Жетекбай:
- Шыңғысхан Нұрсұлтанның арғы атасы екен деп, ең елеулі ғылыми жаңалық ашылғандай елеңдеп, өзеуреп, келекелеп, күлісіп, жетісіп қалдық. Ертең-ақ жындының сандырағындай ешкімге керексіз әңгіме болып қалады ғой. Ертең-ақ.
Берік Жұмағұлов:
- Иə…Не күлеріңді, не жыларыңды білмейсің. Бəлкім, «өлер бала молаға жүгіредінің» кебі болар? Шынғысхан аруақты бабамыз ғой. Аруағы атар, бəлкім?
Кенжебек Жақсылықұлы:
- Мына жағымпазар енді дым таппағаннан ұлылардың әруағымен ойнайын деді ме?! Әмір Темір Көрегеннің әруағымен ойнағанынан не шықанын ұмытқан сияқты. Ұлы Шыңғыс Қаһанның әруағынан қорықпағаны – өзін «ұлылап», Ұлылардың мазасын алса, онда әруақ түбімен атады!.. Ойнайын деген екен…
Расул Жұмалы:
- Қараөткел – Акмолинск – Целиноград – Ақмола – Астана. Енді Нұрсұлтан? Бір ғана қала атының өзгеруінен тарих пен саясаттың қалай құбылғанын аңғаруға болар. Қайран қазағым-ай!
Kairat Baltabay:
-
Куаныш Султанов по-русски будет Радость Султана.
Носитель оправдал свое имя. Вот с фамилией чуток оплошал. Непонятно было, какого именно султана он радость.
Сегодня сенатор выполнил важнейшую историческую миссию и вполне заслужил конкретики и переименования в Радость Нурсултана…
Это же справедливо, когда твои заслуги «отражены».
Как поощрить Маулена Ашимбаева, Загипу Балиеву и Павла Казанцева, ещё не придумал…
Ерлан Саиров:
- Зачем мелочиться? Я предлагаю страну переименовать…
Сержан Қасен:
- Осындай «ұлы ұсынысты» айту бақыты Сұлтановқа бұйырыпты. Қайтесіңдер, бәрібір айтылатын әңгіме: Сұлтанов айтпаса, Ұлтанов айтады…
Георгий Ковалёв:
- Переименовать президента будет дешевле.
Gaziz Tortbayev:
- Астананың атын ауыстыру жөнінде ұсыныс жасағанша, Петропавл мен Павлодарды неге ауыстырмайсыңдар? 25 жыл тәуелсізбіз деп мақтанамыз, әліге дейін еліміздің облыс орталықтары екі ғасыр бұрын Ресей патшалығы атап кеткен атаулармен аталып тұр. Бірде-бір шенеунік және депутат осыны неге халық алдында көтермеді, аттарын ауыстыруды ұсынбады? Петропавл мен Павлодардың қазақ аттарын қайтару үшін 100 жыл күту керек пе сонда? 25 жыл аз уақыт емес, түсінігі және намысы барлар үшін, әрине.
Болат Жетекбай:
- Жаркент қаласының атауын Қуаныш Сұлтанов деп өзгертсек, қайтеді?! Жалғыз Назарбаев емес, бұл кісінің де еңбегі бар ғой…
Заңғар КӘРІМХАН:
- «ШыңғысНұр қаласы» демей ме отанбас ғалымдар…
Ару Айсұлу:
- Кеше Шыңғысханды Шапырашты қылып еді, бүгін Астананы Нұрсұлтан жасаймыз деп жатыр!
Сергей Злотников:
- Между прочим, первые подхалимы предают тоже первыми.
Айткүл Шалғынбаева:
- Ұят-ай! Астана қаласының кей жерінде қолаңса иісі мұрын жарады. Сонда журналистер оны жазу үшін не деп айтса болады? Астана қолаңса сасиды немесе желді күндері Астанада сасық иіс мұрын жарады. Өзгерген атымен қалай болар екен?
Ермек Нарымбай:
- Даже Северная Корея, Китай, Куба или Вьетнам не додумались до переименования столицы в честь тирана.
Сәкен Сыбанбай:
-
Баяғыда біреудің аты Керкеткен екен. Сол байғұс күндердің күнінде: «Қой, бала-шаға өсіп келе жатыр… Ата сақалымыз аузымызға шықты… Болмас… Көрге кетсем де, Керкеткен болып кетпейін», – деп, қой сойып, ауыл-аймағын шақырып, молдаға кітап аштырады. Атын «Бірнәстедин» етіп, ел алдында бәтуаласқан. Тістерін шұқып, үйлеріне қайтқандарға көлденеңнен кездескен көк аттылар:
– А-ал, жол болсын, қайдан келесіңдер? – десе керек.
– Уа-а, мына Керкеткен ағаңнан…
– Жайшылық па?..
– Атын өзгертті, жарықтық. «Өзім Керкеткен едім, балаларым Керкеткенов болмасын» дейді.
– Е, енді кім деп атайсыңдар?
Әлгілер әрі ойланып, бері ойланып, естеріне түсіре алмапты. Дұрыстап тағы бір сұрап алайық деп, шыққан үйлеріне қайтып барса, Керкеткен де есімін ұмытып, дал болып отыр екен»… (Қази Данабаевтың «Гүлдәурен» хикаятынан).
Galim Akulbekov:
- Тогда в сводках МВД будут такие словосочетания: «нурсултанские проститутки…».
Жанар Джандосова:
- Думаю, что могут назвать Нур-Назарет.
Аскар Орынгали:
-
Обычная политтехнология по отвлечению внимания народа от насущных проблем. Мой прогноз: не будет никакого переименования.
Кое-кто выдержит очень многозначительную паузу (не удивлюсь, если «совпадет» с днем оглашения приговоров Максу и Талгату) и в «праведном» гневе остудит очень пылких и любвеобвильных, типа мы в демократическом обществе и нечего культ личности и «чингизитство» разводить, и т.д.
Самое бурное, интригующее и «искренний восторг» от тех же депутатов в этот период, которое затмит все другие, реально актуальные темы и новости.
Арман Шураев:
-
Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев отверг озвученную сегодня инициативу по переименованию столицы республики города Астана в «Нурсултан» или «Назарбаев» – сообщает «Жұмыртқа news» со ссылкой на пресс-службу Ақорды.
Депутаты с пониманием отнеслись к ответу президента. Не сумев полностью выразить свою преданность через название столицы, каждый из 151 депутатов мажилиса и сената решил сменить свое официальное имя на Нурсултан Назарбаев. Дополнительно, депутаты пообещали сменить официальные имена своим женам и детям, также на Нурсултан Назарбаев.
«Своей главной и единственной задачей в качестве депутата мажилиса я считаю служение президенту. Я рад просыпаться и вставать с этим именем каждый день и называть им домочадев», – сказал Нурсултан Назарбаев (бывш. Куаныш Султанов).
«Жұмыртқа news» следит за развитием событий.
Серик Болат:
Предлагаю:
Актобе – Сапарбай
Кызылорда – Кошербай
Шымкент – мммм… Умирзак, может быть? Нет, Туймебай
Тараз – Кокрекбай
Алматы – БауБай
Талдык – Баталбай
Устькаман – Ахметбай
Павлодар – Бакаубай
Актау – Айдарбай
Атырау – Ногайбай
Костанай – Архимед
Уральск – Кульгенбай
Петропавловск – Султанбай
Караганда – Митталбай
Кокшетау – Кулагбай