«Общественная позиция»
(проект «DAT» №30 (394) от 24 августа 2017 г.
Мұнысы несі?
Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы төрағасының бірінші орынбасары болып жуықта ғана тағайындалған Зауытбек Тұрысбеков өз аппаратын қайшылай қырқып, кадрларды жаңартуға кірісті.
Бірақ дүниежүзі қазақтарының ісімен қазақша айналысатын қауымдастық кадр қысқарту мәселесін орысша бастаған екен. Анығында, 100 пайыз қазақтар қызмет ететін мекемеде қысқарту жүретіні жөніндегі ескерту қағазды «қайшыға іліккендерге» орыс тілінде тапсырыпты (фотокөшірмеге қараңыз).
Бұл туралы ақпаратты біз қауымдастықта 23 жыл қатарынан қызмет еткен Ботагөз Уатханның «Фейсбук» желісіндегі парақшасынан оқыдық. «Қауымдастықтың Алматыдан Астана қаласына көшуіне орай ол жаққа барудан бас тарттым, – деп жазады Ботагөз ханым. – Мен ғана емес, қауымдастықтың 98 % қызметкерлері солай жасады. Бүгінгі басшылықтың орыс тіліндегі жіберген «уведомлениесіне» заң бойынша орысша жауап бердік».
Ал танымал тележорналшы Арман Сқабылұлы бұл орайда желідегі өз парақшасында: «Кеше ғана Зауытбек ағамызға орыс тілді басылымдар жала жауып, жабылып жатқанда ара түсіп, араша сұраған біз едік. Енді, міне, Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының төрағасы орынбасарының қазақтан басқа ұлт жоқ мекемеде іс-қағаздарын орысша жүргізуін көріп, қатты қынжылып қалдық. Тұрысбековтің мұнысы несі?» деп, қынжыла жазған. Арман мырзаның бұл жазбасын қостаған желі пайдаланушылар да реніш танытуда. «Тіпті «қазақша түсінбейтін қазақтар» деп ашуға булығыпты» деп жазады бұл ретте Newtimes.kz порталы.
Порталдың еске салуына қарағанда, «өткен жылдың қазан айында Оңтүстік Қазақстан облысына іссапармен барған Зауытбек Тұрысбеков журналистерге берген сұхбатында өзінің абыройлы, таза адам екенін айтқан. Дәл сол сәтте өзіне жақпайтын сұрақ қойған журналистердің біріне жекіп сөйлеймін деп, біраз шудың астында қалды. Оның ойынша, журналист тек жақсы жұмыстарын ғана жазуы қажет екен».
Әлбетте, «жақсы жазған» жақсы ғой – жақсылыққа татитын ісің болса. Біріншіден, қауымдастықты қазақтың мәдени-рухани астанасы Алматыдан Астанаға көшіретіндей, оның «астынан су шықты ма»? Қауымдастықты шенеуніктер қаласына көшіруден бұрын, қазақтың доғарылып қалған көш-керуенін шөккен орнынан көтеру, оның бетін елге қарай жөңілте бұру – қазаққа әлдеқайда қажет тірлік еді ғой.
Екіншіден, бұл «уводомление» орысша жазылғанына қарағанда, қауымдастық аппаратына шікірейген шенеунікпен бірге орыс тілді «мамандардың» келе бастағаны ғой. Егер нақ солай болса, қазаққа қырын қарайтын ондай «орысшылдар» сыртта есік қағып тұрған қазақ көшіне құштар бола қояр ма екен?
Дегенмен, «асатпай жатып, құлдық жоқ» дегендей, қазақтарды орысша қысқартқан Зауытбек мырзаның бұдан былайғы бағытын баға тұрайық: бәлкім, беті бері қарайтын шығар…
Ермұрат БАПИ