Дат, тақсыр!

Димаш… Қазақ үшін осы есім ерекше ыстық. Бала кезім­де әкем­нің «Диме­кең, Димаш Ахметұ­лы» деп айтып оты­рға­ны­на талай куә болғам… Бүгін­де Дін­мұ­ха­мед Қона­ев, Қаза­қтың Дима­шы тарих төрі­нен, елінің жүре­гі­нен орын алған ұлы перзенті. Кезін­де қаза­қтың тағы бір бала­сы Мұста­фа Өзтүрік­пен Димаш аға­мы­здың үйін­де болып, қолы­нан дәм тату мен үшін зор мәр­те­бе …

Кез кел­ген сөзді қай­та­лай бер­се, дәмі кете­ді. Бұл – бұқа­ра­лық ақпа­рат құрал­да­ры­на да, ком­му­ни­ка­ция сала­сы­на да қаты­сты құлаққағыс. Осы­дан біраз бұрын мем­ле­кет бас­шы­сы мұны ескерт­кені есі­міз­де. Пре­зи­дент­тің: «Бар нәр­се­ден айы­ры­лып қал­мау маңы­зды. Ең басты­сы – тәу­ел­сіздік құн­ды­лы­қта­ры» деген ойын­да атқа­ру­шы билік­ке, қоға­мға жүк­тел­ген көп мін­дет бар. Әрине, елдің үш құн­ды­лы­ғы – …

Сіз бар ғұмы­ры­ңы­зды қаза­қты ізгі­лен­діру­ге арна­ды­ңыз. Кіш­кен­тай­ы­ңы­здан Зере әжеңіздің тәр­би­есін, бер­тін келе киелі халқы­мы­здың орта­сын­да төл мәде­ни­етін көріп, әкеңіз Құнан­бай­дың күштілі­гін сезіп өстіңіз. Құнан­бай­дың қатал мінезінің арқа­сын­да ерте­рек би де, болыс та бол­ды­ңыз, жақ­сы­ны да, жаман­ды да көр­діңіз, төрелі­гін де айт­ты­ңыз. Жақ­сысы мен жама­ны көп ел ара­сы болған соң, Сіз­ге …

Осы­дан 10–15 жыл бұры­нғы біздің руха­ни жағ­дай­ы­мыз кім­нің есін­де? Мой­ны­мы­зға тұмар тағу, көлі­гі­міз­ге көз тию­ден сақтай­тын дүни­е­лер­ді асып қою, ата-баба­мы­здың әру­ақта­ры­на құран оқып, олар­дан медет сұрау деген нәр­се­лер біз үшін күн­делік­ті өмір сал­ты­мы­здағы бар нәр­се­лер болатын. Қыдыр бол­сын жолдасың! Ісіңді Тәңірім оңдасын! Әру­ақтар жар болып, Кәміл де пір­лер қолдасын! – деген бата-тілек­тер­ді …

Қай қоғам­да бол­ма­сын ұстаз айры­қ­ша құр­мет­ке лай­ық тұлға бол­са керек. Алай­да педа­гог беделі – бұл жай ғана әле­умет­тік мәр­те­бе емес, ол – мем­ле­кет­тің мәде­ни, руха­ни және интел­лек­ту­ал­дық дең­гей­інің көр­сет­кі­ші деп білеміз. Бүгін­де елі­міз­де ұста­здар­дың мәр­те­бесін көте­ру бағы­тын­да көп­те­ген жұмыс атқа­ры­лып жатыр. «Педа­гог мәр­те­бесі тура­лы» заң қабыл­дан­ды, мұғалім­дер­дің еңбе­кақы­сы арт­ты, артық …

Рух­ты елдің рәмізі төр­де тұр­са керек-ті… Елі­міз тәу­ел­сіздік алған алға­шқы жыл­да­ры мем­ле­кет­тік рәміз­дер – Ту, Елтаң­ба, Әнұранға деген құр­мет ерекше бол­ды. Олай бола­ты­ны да түсінік­ті. Бодан­ды­қтан ада ұлт ретін­де дер­бес­ті­гі­міздің дәлелі дер­лік осы үш дүниені ең алды­мен қастер тұт­тық. Алай­да адам­зат деген жара­ты­лыс бәрі­нен тез жалы­ққыш келеді. Сана­мыз 90-жыл­дар­дың тоқы­ра­уын­да …

Әл-Фара­би атын­дағы ҚазҰУ ұстазы, фило­со­фия ғылым­да­ры­ның док­то­ры Берік Аташ Datnews-ке бер­ген сұх­ба­тын­да жастар­дың пат­ри­от­тық тәр­би­есі тура­лы өз ойла­ры­мен бөлісті. Берік Мұратұ­лы, пат­ри­о­тизм ұғы­мы өте кең екенін біле­міз, қазір­гі Қаза­қстан­ның шынайы бол­мысы аясын­да Сіз пат­ри­о­тизм ұғы­мын ғалым ретін­де  қалай түсінесіз? Қазір­гі Қаза­қстан­дағы пат­ри­о­тизм дең­гей­іне нақты жау­ап беру қиын, өйт­кені, шынайы, нақты …

Қазақ халқы – бай тарихы мен салт-дәстүр­лері арқы­лы дара­ланған, табиғат­пен етене өмір сүр­ген, руха­ни терең ұлт. Оның біре­гей­лі­гі тек мәде­ни­етін­де ғана емес, өмір сүру сал­тын­да, дүни­е­та­ны­мын­да, табиғат­пен үйлесі­мін­де, фило­со­фи­я­лық көзқа­ра­сын­да көрініс таба­ды. Әрбір халық өзін­ше ерекше, алай­да қаза­қтың өмір­ге деген көзқа­ра­сы, адам мен әлем ара­сын­дағы бай­ла­ны­сқа құр­меті – оны өзге­лер­ден …

Қазақ халқы ежел­ден бала тәр­би­есіне ерекше мән бер­ген, әр кезең­ге сәй­кес салт-дәстүр­лер­ді орын­дау арқы­лы ұрпақ бой­ы­на ұлт­тық тәр­би­ені сіңіріп оты­рған. Солар­дың бірі – тұса­у­ке­сер сал­ты. Бұл – бала­ның алға­шқы қада­мы­на жаса­ла­тын киелі рәсім, әрі терең фило­со­фи­я­лық мәні бар дәстүр. Халы­қта «тұса­уы кесіл­ме­ген бала сүрі­неді» деген сөз бекер айтыл­маған. Тұса­у­ке­сер — …

Қазақ халқы­ның тарихы – терең әрі тағы­лым­ды, ғасыр­лар қой­на­уы­нан сыр шер­тетін ұлы шежі­ре. Бұл тарих – сақ пен ғұн дәуірі­нен баста­лып, түр­кі мем­ле­кет­тері, Алтын Орда, Қазақ ханды­ғы, пат­ша отар­лы­ғы, кеңе­стік кезең және Тәу­ел­сіздік­ке дей­ін­гі ұзақ жол­ды қам­ти­ды.Сақтар мен ғұн­дар – көшпен­ді өрке­ни­ет­тің негізін қалаған, ерлік пен тәу­ел­сіздік­тің сим­во­лы­на айналған баба­ла­ры­мыз. …